Mekanihkkársánit viđa gillii

Davvisámegillii, dárogillii, eŋgelasgillii, ruoŧagillii ja suomagillii

Almmuheaddji ja teknihkalaš doaimmaheaddji: Petter Reinholdtsen.

Databasadoaimmaheaddji: Svein Lund.

Creative Commons, muhtin vuoigatvuođat várrejuvvon.

Dát girji lea álmmuhuvvon eavttuiguin Creative Commons Navngivelse 4.0 Internasjonal (CC-BY 4.0), geahča https://creativecommons.org/licenses/by/4.0/.

ISBN 978-82-93828-05-1 (innb.) og 978-82-93828-04-4 (epub).

Dewey 423 439.7 439.8 494.5754 620.003 621.039

http://www.hungry.com/~pere/publisher/.

Dán girjji vuođđun lea databasa mas vuođđodieđut lei terminologiijabargu mii dahkkojuvvui 1990-logus, doaimmaheaddji lei Svein Lund ja ledje máŋga mielbargi. Sámi joattkaskuvla ja boazodoalloskuvla organiserii ja ruhtadii prošeavtta. Databasa vuođul ráhkaduvvui sátnegirji Mekanihkkársánit : Mekanikerord = Mekaanisen alan sanasto = Mechanic's words (ISBN 82-7954-042-3, 1999). Sámediggi ja Svein Lund leat áddan Petter Reinholdtsen lobi álmmuhit ávnnasiid Creative Commons-liseanssain CC-BY 4.0.

Oastte sihke bábergirjji ja e-girjji njuolga dás: https://lulu.com/.

Denne boken er basert pĺ en database med grunnlagsdata fra terminologiarbeid som ble gjort i fřrste halvdel av 1990-tallet av redaktřr Svein Lund og flere samarbeidspartere, organisert og finansiert fra Samisk videregĺende skole og reindriftsskole. Databasen var kilden til ordboken Mekanihkkársánit : Mekanikerord = Mekaanisen alan sanasto = Mechanic's words (ISBN 82-7954-042-3, 1999). Sametinget og Svein Lund har gitt Petter Reinholdtsen tillatelse til ĺ gi ut materialet med Creative Commons-lisensen CC-BY 4.0.

Kjřp bĺde papirutgave og e-bok direkte fra https://lulu.com/.

https://gitlab.com/petterreinholdtsen/mekanikerord

2021-07-16

Abstract

Dát girji sisttisdoallá sullii 1200 sáni, mas leat čilgehus sámegillii ja dárogillii ja sullásaš sánit eará gillii. PDF:s ja bábergirjjis sáhttá ohcat sániid buot gielaide registaris.

Sánit leat merkejuvvon giellakodaiguin ISO-639-1 mielde: (en) Eŋgelasgiella, (nb) Girjedárogiella, (nn) Ođđadárogiella, (se) Dávvisámegiella, (sv) Ruoŧagiella ja (fi) Suomagiella.

Girjji vuođđu lea Filemaker Pro-databasa mas vuođđodieđut lea sátnečoaggin ja terminologiijabargu mii dahkkui 1990-logus. Dán barggu organiserii Sámi joatkkaskuvla ja boazodoalloskuvla, mii ruhtadii barggu ovttas Sámi oahpahusráđiin, Davviriikkalaš kulturráđiin ja Letterstedtska föreningeniin. Databasa geavahuvvui ráhkadit sátnegirjji Mekanihkkársánit : Mekanikerord = Mekaanisen alan sanasto = Mechanic's words, maid Sámi oahpahusráđđi almmuhii 1999:s. Databasa ja girjji doaimmaheaddji lei Svein Lund, ja mielbargit ledje Aimo Aikio, Lars Erik Břnĺ, Nils Řivind Helander, Klemet I. Hćtta, Nils Morten Hćtta, Biret Kallio, Řyvind Moeng, Rolf Olsen, Aage Olsen, Anders Oskal, Inger-marie Oskal, Arne Johan Turi, Mai Britt Utsi, Niilo Vuomajoki ja Per Aarseth.

Denne boken inneholder rundt 1200 oppslagsord med forklaring pĺ norsk og tilsvarende ord pĺ andre sprĺk. I PDF og papirutgave kan alle sprĺkenes ord slĺs opp i registeret for ĺ finne aktuelt oppslagsord.

Ordene pĺ ulike sprĺk er markert med sprĺkkoder i trĺd med ISO-639-1: (en) Engelsk, (nb) Bokmĺl, (nn) Nynorsk, (se) Nordsamisk, (sv) Svensk og (fi) Finsk.

Boken er basert pĺ en Filemaker Pro-database med grunnlagsdata fra ordinnsamling og terminologiarbeid som ble gjort i fřrste halvdel av 1990-tallet. Dette arbeidet ble organisert fra Samisk videregĺende skole og reindriftsskole og finansiert av denne skolen, samt Samisk utdanningsrĺd, Nordisk kulturrĺd og Letterstedtska föreningen. Databasen ble brukt til ĺ lage ordboken Mekanihkkársánit : Mekanikerord = Mekaanisen alan sanasto = Mechanic's words gitt ut i 1999 av Samisk utdanningsrĺd. Redaktřr for databasen og boken var Svein Lund, som forteller at řvrige bidragsytere var Aimo Aikio, Lars Erik Břnĺ, Nils Řivind Helander, Klemet I. Hćtta, Nils Morten Hćtta, Biret Kallio, Řyvind Moeng, Rolf Olsen, Aage Olsen, Anders Oskal, Inger-marie Oskal, Arne Johan Turi, Mai Britt Utsi, Niilo Vuomajoki og Per Aarseth.


Table of Contents

Glossary

Glossary

absorberet

absorbere (nb) absorb (en) absorbera (sv) absorboida (fi)

(se): njammat alcces (gásaid, njalbbiid, čuovgga ja energiija birra)

(nb): ta opp i seg, suge opp (om gass, vćske, lys, energi)

acetylena

acetylen (nb) acetylene (en) acetylen (sv) asetyleeni (fi)

(se): C₂H₂, gássa mii geavahuvvo sveisemii

(nb): C₂H₂, gass som brukes til sveising

adapter, lihttu

adapter (nb) adapter, adaptor (en) adapter (sv) adapteri, liitin (fi)

(se): heivehan- dahje čatnanbihttá

(nb): tilpasnings- eller overgangsstykke

aduseren

adusering (nb) tempering (en) aducering (sv) adusointi (fi)

(se): proseassa mas leikonruovddi čađđabihtát jorbbodit ja ruovdi šaddá sitkadeabbo

(nb): prosess der karbonflak i střypejern fĺr kuleform, slik at jernet blir seigare

aduserruovdi

aduserjern (nb) malleable cast iron (en) aducerjärn (sv) adusoitu valurauta (fi)

(se): dáhkohahtti leikonruovdi mas leat jorbadashámat karbonbihtát

(nb): smibart střypejern der karbonet har kuleform

aggregáhta

aggregat (nb) aggregate (en) aggregat (sv) agregaatti (fi)

(se): ovttadat mas leat mašiinnat dahje komponeanttat

(nb): enhet satt sammen av maskiner eller komponenter

áhcagahttit

glřde (nb) anneal, glow (en) glödga (sv) hehkuttaa, kuumentaa (fi)

(se): báhkadit juoidá nu báhkasin ahte čuovgá, omd. váldit eret siskkáldas gealdagiid

(nb): hete noko opp sĺ det lyser, for eksempel for ĺ fjerne indre spenningar

áhcagastinárpu

glřdetrĺd (nb) filament (en) glödtrĺd (sv) hehkulanka (fi)

(se): vuosttáldusárpu omd. elektralaš áhcagastinlámppáin ja elektralaš liggenommaniin

(nb): motstandstrĺd i for eksempel elektriske glřdelamper og elektriske varmeovner

áhcagastingarra

glřdeskall[nb], glřdeskal[nn] (nb) scale, oxide scale (en) glödskal (sv) hehkutushilse, hilseyly (fi)

(se): assás oksidageardi mii gártá metálla ala alla báhkadeami geažil

(nb): tjukt oksidskikt danna pĺ metall ved hřg temperatur

áhcagastinlámpá

See čuovgapeara, áhcagastinlámpá.

áhcagastit

glř, glřde (nb) glow (en) glöda (sv) hehkua (fi)

(se): leat nu báhkas ahte čuovgá dola haga

(nb): vere sĺ sterkt oppheita at det lyser utan flamme

áhcahit

See sveiset, áhcahit.

áibmočoaskuduvvon

luft(av)kjřlt (nb) air cooled (en) luftkyld (sv) ilmajäähdytteinen (fi)

(se): mas lea áibmu čoaskudangaskaoapmin (mohtora birra)

(nb): om motor: som har luft som kjřlemiddel

áibmofilttar

luftfilter (nb) air filter (en) luftfilter (sv) ilmansuodatin (fi)

(se): ráhkkanus mii váldá eret nana partihkkaliid ja / dahje amas gássaid áibmorávnnjis

(nb): anordning som fjerner faste partikler og/eller fremmede gasser i en luftstrřm

áibmomolsun

ventilasjon (nb) ventilation, venting, airing, aeration (en) ventilation (sv) ilmanvaihto (fi)

(se): áimmu molsun lanjas

(nb): utskifting av luft i innelokale

áibmosirren

avlufting (nb) air bleeding, deaeration, air venting (en) avluftning (sv) ilmanpoisto (fi)

(se): áimmu eretváldin lievla- dahje čáhcedevdon rusttegiin; áimmu dahje eará gásaid doalvun eret áibmokanálaid čađa foarpmain dahje mašiinnain

(nb): fjerning av luft fra damp- eller vannfylte systemer; bortleding av innesluttet luft og annen gass gjennom luftekanaler i former eller maskiner

áibmoveažir

(trykk)lufthammer[nb], lufthammar[nn], muttertrekker[nb] (nb) air hammer, pneumatic hammer (en) lufthammare, tryckluftshammare (sv) paineilmavasara (fi)

(se): veažir mas deattaáibmu geavahuvvo addit dearpastaga.

(nb): hammer som bruker trykkluft som drivkraft

aiddolašvuohta

See dárkivuohta, aiddolašvuohta.

áigodat

intervall (nb) interval (en) intervall (sv) väliaika, väli (fi)

(se): áigi impulssaid dahje signálaid gaskkas

(nb): tid mellom impulser eller signaler

akkumuláhtor

akkumulator (nb) accumulator (en) ackumulator (sv) akku, akkumulaattori (fi)

(se): gealddehahtti ja gealddehuhtti neavvu mainna vurke energiija

(nb): opp- og utladningsbar anordning for energilagring

aksiála

aksiell (nb) axial (en) axial, axiell (sv) aksiaalinen (fi)

(se): mii doaibmá áksila miehtut

(nb): som virkar i akslingen si lengderetning

aksiálláger

aksiallager (nb) thrust bearing (en) axiallager, trycklager (sv) aksiaalilaakeri, päittäislaakeri (fi)

(se): láger mii váldá vuostá fámuid mat doibmet áksila miehtut, nuppi dahje goappašiid guvlui

(nb): lager for opptak av krefter i en eller begge retninger langs akslingen.

áksil

aksel, aksling (nb) shaft, axle (en) axel (sv) akseli (fi)

(se): sylinddarlaš stággu mii doallá mašiidnaosiid, sirdá fámuid dahje lihkadeami

(nb): sylindrisk stang som bćrer maskindeler, overfřrer kraft eller bevegelse

aksilculci, aksildáhppa

akseltapp (nb) shaft journal, shaft extension (en) axeltapp (sv) akselitappi (fi)

(se): áksilgeahči mii doallá lágera dahje maid láger doallá

(nb): akselende som bćres av eller bćrer et lager

aksildáhppa

See aksilculci, aksildáhppa.

ákšu

řks (nb) axe (en) yxa (sv) kirves (fi)

(se): čuollanneavvu mas lea náđđa

(nb): hoggereiskap med skaft

alasveisen

pĺleggssveising (nb) clad welding (en) pĺsvetsning (sv) päällehitsaus (fi)

(se): sveisenstreaŋggaid sveisen ávdnasa olggoža ala nanosmahttin dihtii ávdnasa dahje gollan ávdnasiid buhtadeapmái

(nb): sveising av sveisestrengar pĺ overflata av eit materiale for ĺ auke slitestyrken eller erstatte nedslitt materiale

álggalaš, álgo-

elementćr (nb) basic (en) elementär (sv) alkio, alkeis- (fi)

(se): mii álgá vuođus, man ala visot eará lea huksejuvvon

(nb): grunnleggende, fundamental

álgguviđá olju, luondduviđá olju

rĺolje (nb) crude oil (en) rĺolja (sv) raakaöljy (fi)

(se): bajásváldon petroleum mii adnojuvvo álgoávnnasin destilleremii

(nb): utvunnet petroleum som brukes som rĺvare for destillering

álgguviđá ruovdi

rĺjern (nb) pig iron (en) tackjärn (sv) harkkorauta (fi)

(se): bealledagahat stállebuvttadusas, sisttisdoallá badjel 2% C

(nb): halvfabrikata i stĺlframstilling, inneholder over 2% C

álgo-

See álggalaš, álgo-.

álgoávnnas, luondduviđá ávnnas

rĺmateriale, rĺvare (nb) raw material (en) rĺmaterial, rĺvara (sv) raaka-aine (fi)

(se): ávnnas mii ii leat gieđahallon

(nb): ikke bearbeida emne, utgangspunkt for bearbeiding

álgobiire

See vuođđobiire, álgobiire.

álgodáhppa

spisstapp, forgjengetapp (nb) taper tap, pilot tap (en) förtapp (sv) aloituskierretappi, esikierretappi (fi)

(se): jeŋgendáhppa mii geavahuvvo vuosttažin jeŋgendáhpparáiddus, mas dábálaččat eai šatta olles jeaŋgat

(nb): gjengetappen som brukes fřrst i et gjengetappsett, gir vanligvis ikke fulle gjenger

álgogealdda

See ovdagealdda, álgogealdda.

álgogealdu, vuođđogealdu

elementćrladning (nb) elementary charge (en) elementärladdning (sv) alkeisvaraus (fi)

(se): protovnna dahje elektrovnna gealdu, e = 1,602 x 10-19 C (coulomb)

(nb): ladningen pĺ et proton eller elektron, e = 1,602 x 10-19 C (coulomb)

alladeatta

hřytrykk[nb], hřgtrykk[nn] (nb) high pressure (en) högtryck (sv) korkeapaine (fi)

(se): teknihkalaš vuogádagain máŋga atmorfearalaš deatta gasain dahje njalbbiin

(nb): trykk pĺ mange atmosfćrer i tekniske systemer med vćske eller gass

alladeattacirggon

hřytrykkspyler[nb], hřgtrykkspylar[nn] (nb) high pressure cleaner (en) högtrycksaggregat (sv) painepesuri, korkeapainepesulaite (fi)

(se): apparáhta mainna cirgu čázi alla deaddagiin

(nb): apparat for reingjřring med spyling av vatn under hřgt trykk

allodatsárggon

hřyderisser[nb], hřgderissar[nn], rissefot (nb) surface gauge, marking gauge (en) ritskubb (sv) piirrotuskelkka, suuntapiirrin (fi)

(se): sárgunneavvu mas lea duolba juolgi ja čuolda masa sáhttá giddet sárgonálu dihto állodahkii

(nb): risseverktřy med plan fot og sřyle der rissenĺl kan stilles i řnska hřgde

áloravda

See háloravda, áloravda.

álvi

smiesse (nb) forge hearth (en) smideshärd, ässja (sv) ahjo (fi)

(se): árran bossunáimmuin báhkadan dihtii stáli mii galgá dáhkkojuvvot

(nb): eldstad med blĺseluft for varming av stĺl for smiing

analoga

See analogalaš, analoga.

analogalaš, analoga

analog (nb) analogous, analogic (en) analog (sv) analoginen (fi)

(se): mii mihtida ceahkeheamit, omd. viissáriin

(nb): som mĺler trinnlaust, for eksempel med visar

apparáhta, rusttet

apparat (nb) apparatus, device (en) apparat (sv) laite, koje (fi)

(se): bargoneavvu dahje instrumeanta teknihkalaš dahje dieđalaš atnui; mašiidnaoassi dihto doaimma várás

(nb): reiskap eller instrument til teknisk eller vitskapelig bruk; maskindel som har ei sćrskild oppgĺve

árja, energiija

energi (nb) energy (en) energi (sv) energia (fi)

(se): bargonákca, beaktu x áigi

(nb): evne til ĺ gjřre arbeid, effekt x tid

armatuvra

armatur (nb) fittings, armature, fixture (en) armatur (sv) armatuuri, varuste (fi)

(se): molssahahtti biergasat bohccerusttegii dahje elektralaš rusttegii

(nb): utbyttbart utstyr til rřranlegg eller elektrisk anlegg

árpogeassin

trĺdtrekking (nb) wire drawing (en) trĺddragning (sv) langanveto (fi)

(se): árporáhkadeapmi dainna lágiin ahte árpu gessojuvvo unnit ja unnit ráiggiid čađa

(nb): laging av trĺd ved ĺ trekke den gjennom mindre og mindre hol

árvogássa

See jállogássa, árvogássa.

asynkronmohtor

asynkronmotor (nb) asynchronous motor (en) asynkronmotor (sv) epätahtimoottori, asynkroninen moottori (fi)

(se): molsorávdnjemohtor mas jorranlohku ii vástit rávnnji periodalohkui, jeavddahis mohtor

(nb): vekselstraumsmotor der turtallet ikkje samsvarar med periodetalet for straumen

asynkruvnnalaš

asynkron (nb) asynchronous (en) asynkron (sv) asynkroninen, tahdistamaton (fi)

(se): mas ii leat seamma frekveansa, jeavddaheapmi

(nb): som ikke har samme frekvens

atninčilgehus

See geavahančilgehus, atninčilgehus.

atta

See dáhta, atta.

attán

See dovddan, attán.

automáhta

automat (nb) automaton (en) automat (sv) automaatti (fi)

(se): apparáhta mas lea mekanisma mii iešalddis lihkada go biddjojuvvo johtui

(nb): apparat med ein mekanisme som gjřr at han nĺr han blir sett i funksjon rřrer seg av seg sjřlv

automáhtalaš

automatisk (nb) automatic (en) automatisk (sv) automaattinen (fi)

(se): iešdoaibmi, mii iešalddis lihkada go biddjojuvvo johtui

(nb): som nĺr han blir sett i funksjon rřrer seg av seg sjřlv

automáhtastálli

automatstĺl (nb) free cutting steel, free machining steel (en) automatstĺl (sv) automaattiteräs (fi)

(se): seagukeahttes ráhkadusstálli mii heive erenoamážit vuolahasčuohppamii

(nb): ulegert konstruksjonsstĺl spesielt eigna for sponskjćrande bearbeiding

automašuvdna

See automatiseren, automašuvdna.

automatiseren, automašuvdna

automatisering, automasjon (nb) automatization, automation (en) automatisering, automation (sv) automaatio (fi)

(se): proseassa rievdadeapmi automáhtalaš doaibman

(nb): endring av en prosess til ĺ fungere automatisk

ávdnen

See gieđahallan, ávdnen.

ávdnet

See gieđahallat, ávdnet.

ávjjoheapmi

See basttoheapmi, ávjjoheapmi.

ávjočiehka

eggvinkel (nb) cutting angle, edge angle (en) eggvinkel (sv) teräkulma (fi)

(se): čiehka čuohppanneavvu olggožiid gaskkas mat leat ávjju lagamusas

(nb): vinkel mellom dei plana overflatene nćrast inntil egg

ávju

egg, skjćr[nb], skjer[nn] (nb) edge, cutting edge (en) egg (sv) terä, leikkuusärmä (fi)

(se): bastilis ravda, šliipejuvvon ravda mainna čuohppá

(nb): skarp kant, kvest kant pĺ skjćrereidskap

ávnnas

materiale, emne (nb) material (en) material, ämne (sv) aine, aines, materiaali (fi)

(se): luondduviđádat mii galgá gieđahallojuvvot

(nb): rĺstoff som skal tilverkas

ávnnastat

See bargoávnnas, ávnnastat.

báddesahá

bandsag (nb) band saw (en) bandsĺg (sv) vannesaha (fi)

(se): sahá mas lea geažehis sahádearri mii johtá guovtti skearru birra

(nb): sag der sagbladet er endelaust og gĺr over to skiver

bádjebasttat

smitang[nb], smitong[nn] (nb) forge tongs (en) smidestĺng (sv) pajapihdit (fi)

(se): guhkesnađat basttat maiguin doallat stálleávdnasa dáhkudettiin

(nb): langskafta tang for ĺ holde stĺlemne for smiing

badjeldeatta

overtrykk (nb) overpressure, positive pressure (en) övertryck (sv) ylipaine (fi)

(se): deatta mii lea alit go atmosfearadeatta

(nb): trykk pĺ meir enn atmosfćretrykket

bádjesveisen

essesveising, smisveising (nb) forge-welding (en) smidessvetsning (sv) pajahitsaus (fi)

(se): sveisenvuohki: báhkadit stáli bájis ja dearpat oktii

(nb): sveising ved at man varmer opp stĺl i smiesse og smi det sammen

bádjeveažir

smihammer[nb], smihammar[nn] (nb) sledge hammer, forging hammer (en) skenhammare (sv) pajavasara (fi)

(se): dearpanneavvu mas lea stuorra oaivi ja oalle oanehis nađđa

(nb): slagredskap med kraftig hovud og relativt kort skaft

bádji

smie (nb) smithy, forge (en) smedja (sv) paja, työpaja (fi)

(se): rávddi barggahat

(nb): verkstad for smed

bagadas

See spintu, bagadas, bagaldat.

bagadasčuohpan

See spintočuohpan, bagadasčuohpan.

bagaldat

See spintu, bagadas, bagaldat.

báhkadit

varme opp, oppvarme (nb) heat (en) värma, upphetta, uppvärma (sv) kuumentaa (fi)

(se): lasihit muhtun áđa temperatuvrra olgguldas báhkademiin

(nb): auke temperaturen til noko ved ytre varmepĺvirkning

báhkasgierdil

See báhkkagierdevaš, báhkasgierdil.

báhkkagieđahallan

varmebehandling (nb) heat treatment (en) värmebehandling (sv) lämpökäsittely (fi)

(se): stáli báhkadeapmi ja čoaskudeapmi rievdadan dihtii fysalaš iešvuođaid

(nb): oppvarming og avkjřling av stĺl for ĺ endre dei fysiske eigenskapane

báhkkagierdevaš, báhkasgierdil

varmefast, varmebestandig[nb] (nb) heatproof, heat resistant (en) värmebeständig (sv) lämmönkestävä (fi)

(se): nana ávdnasa iešvuohta vuosttaldit báhkkasa rievdatkeahttá struktuvrra ja hámi

(nb): egenskapen hos et fast stoff ĺ tĺle hřy temperatur uten ĺ endre struktur og form

báhtter, batteriija

batteri (nb) battery (en) batteri, ackumulator (sv) akku, paristo (fi)

(se): oktiičadnojuvvon galvánalaš elemeanttat mat molsot kemiijalaš energiija elrávdnjin

(nb): gruppe av samankopla galvaniske element som formar om kjemisk energi til elektrisk straum

báhttergealddán

batterilader[nb], batteriladar[nn] (nb) battery charger (en) batteriladdare (sv) akkulaturi (fi)

(se): apparáhta mii lea láktojuvvon njuolga čuovgafierpmadahkii ja mainna gealdá báhtteriid

(nb): eit apparat som er direkte kopla til lysnettet og brukes til ĺ lade batteri

báisaboaltu

ekspansjonsbolt (nb) expansion bolt, expansion-shell bolt (en) expanderbult (sv) kiilapultti, paisuntakuoripultti (fi)

(se): boaltu mii darvvihuvvo boaltoráigái báisaskuohpuin

(nb): bolt som forankres i boltehullet ved hjelp av ekspansjonshylse

báisan

ekspansjon (nb) expansion (en) expansion (sv) laajeneminen, leviäminen, kasvu (fi)

(se): viiddideapmi

(nb): utviding

báisaskuohppu

ekspansjonshylse (nb) expansion bush, expansion sleeve (en) expansionshylsa, expanderhylsa (sv) kiristysholkki, kiilaholkki (fi)

(se): máŋggaoasát skuohppu maid lea vejolaš viiddidit nu ahte deaddášuvvá bovraráiggi seinniid vuostá

(nb): delt hylse som kan utvides sĺ den presser utover i ei boring

bajásdoalahus

See fuoladeapmi, fuolahus, bajásdoalahus.

bajildaslohkki

See gieralohkki, bajildaslohkki.

bananbunci

bananplugg, bananstikker (nb) banana plug (en) banankontakt (sv) banaanipistoke (fi)

(se): cogganbunci dávge metállasárgáiguin mii geavahuvvo geanuhisrávdnjeteknihkas

(nb): stikkplugg med fjřrande metallstrimlar, brukt i svakstraumsteknikken

barggahat, divohat, dagahat

verksted[nb], verkstad[nn] (nb) workshop (en) verkstad (sv) korjaamo (fi)

(se): latnja gos ráhkada ja / dahje divvu biergasiid

(nb): lokale der man lager og / eller reparerer utstyr

bargoávnnas, ávnnastat

arbeidsstykke (nb) workpiece (en) arbetsstycke (sv) työkappale (fi)

(se): ávnnasbihttá mainna lea bargame dahje mas galgá dahkat juoidá

(nb): emne som ein arbeider pĺ eller skal lage noko av

bargobiras

arbeidsmiljř (nb) working environment (en) arbetsmiljö (sv) työympäristö (fi)

(se): čoahkkáigeassu biologalaš, dálkkaslaš, fysiologalaš, psykologalaš, sosiála ja teknihkalaš dagaldagain mat váikkuhit olbmui bargodilis

(nb): sammenfatning av de biologiske, medisinske, fysiologiske, psykologiske, sosiale og tekniske faktorer som i arbeidssituasjonen pĺvirker individet

bargobumbá

See neavvobumbá, bargobumbá.

bargodákta

arbeidsslag, arbeidstakt (nb) power stroke, working stroke (en) arbetstakt (sv) työtahti (fi)

(se): meanddi lihkadeapmi go ieš bargu dahkkojuvvo

(nb): stempelets bevegelse nĺr det egentlige arbeid blir utfřrt

bargomašiidna

arbeidsmaskin (nb) working machine (en) arbetsmaskin (sv) työkone (fi)

(se): mašiidna mii buktojuvvon energiijain dahká mekánalaš barggu

(nb): maskin som utfřrer mekanisk arbeid ved hjelp av tilfřrt energi

bargomunni

arbeidsmonn, bearbeidingsmonn, -monn (nb) working margin, machining allowance (en) bearbetningstillägg, arbetsmĺn (sv) työvara (fi)

(se): ávnnasoassi mii báhcá roavvagieđahallama maŋŋil fiidnagieđahallamii

(nb): godstillegg med hensyn til fortsatt bearbeiding; materiale mellom mĺlet ved grovbearbeiding og det endelige mĺlet

bargoneavvu, reaidu

verktřy, verkty[nn] (nb) tool (en) verktyg (sv) työkalu (fi)

(se): giehtaneavvu dihto bargui

(nb): spesialisert handreiskap

bárra

barre (nb) ingot, bar (en) tacka (sv) harkko (fi)

(se): massiiva leikejuvvon metállabihttá

(nb): massivt střpt metallstykke

bárroguhkkodat

břlgelengde[nb], břlgjelengd[nn] (nb) wave length (en) vĺglängd (sv) aallonpituus (fi)

(se): oaneheamos gaska guovtte čuoggá gaskkas, main lea seamma dearbamohkkedilli

(nb): kortaste avstand mellom to punkt som har samme svingetilstand

basttat, doaŋggat

tang[nb], tong[nn] (nb) tongs, pliers (en) tĺng (sv) pihdit (fi)

(se): neavvu mainna doahpu dahje cikcu, biddjojuvvon oktii guovtti oasis mat mannet ruossalassii

(nb): reiskap til ĺ gripe eller klype med, samansett av to delar som formar eit kryss

basttoheapmi, ávjjoheapmi

slřv, skjemt, ukvass (nb) blunt, dull (en) slö, oskarp (sv) tylsä (fi)

(se): ávjju birra: mii ii leat bastil

(nb): ukvass, om egg

bátneallodat

tannhřyde[nb], tannhřgd[nn] (nb) tooth depth (en) kugghöjd (sv) hampaan korkeus (fi)

(se): gaska bátnejuvlla siskkit ja olggut radiusa gaskkas

(nb): avstanden mellom ytre og indre radius pĺ tannhjul

bátnejuohku

tanndeling, deling (nb) circular pitch, tooth pitch (en) kuggdelning, cirkulär delning (sv) hammasjako, jako (fi)

(se): bátnejuvlla juohkingierddu birramihttu juhkkojuvvon bátneloguin

(nb): tannhjulets delesirkelomkrets dividert med tanntalet

bátnejuvla, bátneráhtis

tannhjul (nb) gear wheel, cogwheel, toothed wheel (en) kugghjul (sv) hammaspyörä (fi)

(se): juvla mas lea olgguldas dahje siskkáldas bátnegierdu mii manná roahkkálagaid eará seammagaskkat bátnejuvllain dahje bátnestákkuin

(nb): hjul med utvendig eller innvendig krans av tenner som grip inn i tilsvarande mellomrom pĺ eit anna tannhjul eller ei tannstong

bátnelohku

tanntall[nb], tanntal[nn] (nb) number of teeth (en) kuggtal (sv) hammasluku (fi)

(se): bátnejuvlla batnemearri

(nb): tallet pĺ tenner i et tannhjul

bátneráhtis

See bátnejuvla, bátneráhtis.

bátnestággu

tannstang, tannstong[nn] (nb) rack, pitch rack, toothed bar (en) kuggstĺng (sv) hammastanko (fi)

(se): stággu bániiguin mat sáhttet mannat bátnejuvllain roahkkálagaid

(nb): stang med tenner som kan gĺ i inngrep med et tannhjul

batteriija

See báhtter, batteriija.

bávkkehus

See bávkkiheapmi, bávkkehus.

bávkkiheapmi, bávkkehus

eksplosjon (nb) explosion (en) explosion (sv) räjähdys (fi)

(se): jođánis, fáhkkadis lassáneapmi dahje bávkaleapmi

(nb): rask, brĺ auke eller sprenging

bázahasbohcci, eksosbohcci

eksosrřr (nb) exhaust pipe (en) avgasrör (sv) pakoputki (fi)

(se): bohcci man čađa bázahasgássa beassá mohtoris olggos

(nb): rřr som eksosgassen gĺr gjennom frĺ motoren og ut i lufta

bázahasbohttu, eksosbohttu, jietnaváiddon

eksospotte, lyddemper[nb], lyddempar[nn] (nb) silencer, damper, muffler, exhaust box (en) ljuddämpare (sv) äänenvaimennin (fi)

(se): bohttu bázahasbohcis mii vuolida ja dássida bazahasgásaid deaddaga ja váiduda jiena

(nb): potte pĺ eksosrřret for ĺ minske og utjevne trykket i eksosgassen og redusere lyden

bázahasgarra

See buollángarra, bázahasgarra.

bázahasgássa, eksosa, eksosgássa

eksos, avgass (nb) exhaust (en) avgas (sv) pakokaasu (fi)

(se): gássa mii manná mohtoris olggos boaldima maŋŋil

(nb): utlřpsgass fra motorer

bázahasmihtádas, eksosmihtádas

avgassanalysator, avgassmĺler[nb], eksosmĺler[nb], avgassmĺlar[nn], eksosmĺlar[nn] (nb) exhaust analyzer (en) avgasmätare (sv) pakokaasumittari (fi)

(se): mihtádas mainna mihtida bázahasgása vahátlaš gásaid

(nb): mĺler for ĺ mĺle skadelige gasser i eksos

bázahasrusttet

eksosanlegg, avgassanlegg (nb) exhaust system (en) avgassystem (sv) pakoputkisto (fi)

(se): rusttet man čađa bázahasgásat mannet olggos mohtoris; suorgebohcci, bázahasbohccit ja bázahasbohttu

(nb): anlegg som avgassane gĺr gjennom frĺ motoren og ut i lufta; manifold, eksosrřr og eksospotte

bázahasveažir

slagghammer[nb], slagghammar[nn], slaggpikke (nb) slag hammer (en) slagghammare (sv) kuonavasara, kuonahakku (fi)

(se): luovččanhápmásaš veažir mainna dearpá bázahasgara eret maŋŋil sveisema

(nb): meiselforma hammer til ĺ banke vekk slagg etter sveising

beaivvášsealla

solcelle (nb) solar cell (en) solcell (sv) aurinkokenno (fi)

(se): fotoelektralaš elemeanta mii rievdada beaivečuovgga elektralaš energiijan

(nb): fotoelektrisk element som omvandler sollys til elektrisk energi

beaktu

effekt (nb) effect (en) effekt (sv) teho (fi)

(se): energiija áigodagas, mihtiduvvo wattan (W)

(nb): energi pr. tidseining, mĺlas i watt (W)

bealledagahat

halvfabrikat (nb) half finished goods, semi-products (en) halvfabrikat (sv) puolivalmiste (fi)

(se): gieđahallojuvvon, omd. leikejuvvon, ávnnas mii galgá gárvejuvvot viidáseappot

(nb): produkt som skal foredlas vidare, for eksempel střpt emne

beallejođadas

halvleder[nb], halvleiar[nn] (nb) semiconductor (en) halvledare (sv) puolijohde (fi)

(se): elektralaš jođasávnnas mas lea jođihannákca metállaid ja erreldagaid jođihannávččaid gaskkas

(nb): en elektrisk leder med ledningsevne i omrĺdet mellom metallers og isolatorers ledningsevne

beallejorbafiilu

halvrundfil (nb) half-round file (en) halvrundfil (sv) puolipyöreä viila (fi)

(se): fiilu man nubbi bealli lea duolbbas ja nubbi lea gierdooassi

(nb): fil der eine sida er flat og andre ein sirkelsektor

bealljebunci

řrepropp, řreplugg, řyre-[nn] (nb) ear plug (en) hörselskyddspropp, öronpropp (sv) korvatulppa (fi)

(se): gullosuodjalus mii coggojuvvo bealji sisa

(nb): hřrselvern til ĺ putte inn i řret

bealljegohput

řreklokker, řyreklokker[nn] (nb) earmuff (en) hörselskyddskĺpa (sv) korvakupit, korvakuvut (fi)

(se): gullosuodjalus mii gokčá olgguldas bealji

(nb): hřrselvern som dekker det ytre řret

bealljesuojan, gullosuojan

hřrselsvern (nb) ear protection, hearing protection (en) hörselskydd (sv) kuulonsuojain (fi)

(se): persovnnalaš suodjalanneavvut vahágahtti jiena vuostá

(nb): personlig verneutrustning for ĺ verne hřreorgana mot skadelig lyd

beassansátni

passord (nb) password (en) lösenord (sv) tunnussana (fi)

(se): mearkaráidu mii suddje dieđuid dahje dataprográmmaid: dan galgá diehtit ovdal suddjejuvvon dieđuid beassá geavahit

(nb): rekke av teikn som vernar opplysningar eller dataprogram og som ein mĺ vite for ĺ fĺ tilgang dit

bellečeahppi, bellerávdi, spelle-

blikkenslager[nb], blekkslagar[nn] (nb) tinsmith, tinman (en) bleckslagare, plĺtslagare (sv) levyseppä, peltiseppä (fi)

(se): fágabargi gii bargá asehis metállapláhtaiguin

(nb): fagarbeidar som arbeider med tynne metallplater

bellerávdi

See bellečeahppi, bellerávdi, spelle-.

belleskárrit, -skierat, spelle-

blikksaks[nb], blekksaks[nn] (nb) tin shears, tinsnips (en) plĺtsax, blecksax (sv) peltisakset, levysakset (fi)

(se): giehtaskárrit maiguin čuohppá asehis metállapláhtaid

(nb): handsaks for ĺ klippe tynne metallplater

belle, spelle

blikk[nb], blekk[nn] (nb) sheet metal, tin plate (en) bleck, plĺt (sv) pelti (fi)

(se): asehis válsejuvvon metállapláhtta

(nb): tynnvalsa metallplate

bensiidna

bensin (nb) gasoline, petrol, benzine (en) bensin (sv) bensiini (fi)

(se): eananoljodestilláhta mii ea.ea. geavahuvvo boaldámuššan boaldinmohtoriin, vuoššančuokkis 20-240°C

(nb): destillat av jordolje som bl.a. brukes til drivstoff i forbrenningsmotorer, kokepunkt 20-240°C

bensinmohtor

bensinmotor (nb) petrol engine, gasoline motor (en) bensinmotor (sv) bensiinimoottori (fi)

(se): boaldinmohtor mas lea bensiidna boaldámuššan, cahkkehuvvo cahkkehangintaliiguin

(nb): forbrenningsmotor drevet med bensin, tenning med tennplugger

betoŋga

betong (nb) concrete (en) betong (sv) betoni (fi)

(se): semeantta, čázi ja lasáhusa buoššuduvvon seaguhus

(nb): herda blanding av sement, vatn og tilslag

bielká

bjelke (nb) beam, balk (en) balk (sv) palkki (fi)

(se): guoddi njuolggos ráhkadusoassi muoras, ruovddis dahje betoŋggas

(nb): berande rett konstruksjonsdel av tre, jern eller betong

bihttá

bit (nb) bit (en) bit (sv) bitti (fi)

(se): dieđu ovttadat; bihtá árvu lea okta dahje nolla

(nb): eining for data: verdien av ein bit er ein eller null

biila

bil (nb) car, motor-car (en) bil (sv) auto (fi)

(se): mohtorfievru golmmain dahje eanet juvllaiguin

(nb): motorkjřretřy med 3 eller fleire hjul

binára

binćr (nb) binary (en) binär (sv) binaarinen (fi)

(se): man vuođđu lea guokteloguvuogádat

(nb): som bygger pĺ totallssystemet

birrajohtu

periode, syklus (nb) cycle, period (en) period (sv) jakso (fi)

(se): áigodat dáhpáhusaid gaskkas mat jeavdalaččat geardduhuvvojit

(nb): tidsrom mellom hendingar som regelbunde tar seg opp att

bistevaš

permanent (nb) permanent (en) permanent (sv) kesto- (fi)

(se): mii bistá rievddakeahttá váikko man guhká

(nb): som held seg uendra i uavgrensa eller svćrt lang tid

blohkka

blokk (nb) block (en) block (sv) lohko, harkko (fi)

(se): bihttá nana ávdnasis

(nb): stykke av solid materiale

blohkka

blokk (nb) block, pulley block (en) block (sv) väkipyörä (fi)

(se): vinteráhkkanusa oassi ovttain dahje mottiin jorregevrriin

(nb): del av heiseanordning med ei eller flere trinser

boagán

belte (nb) belt, track (en) larvband, matta (sv) tela, telamatto (fi)

(se): doalvunneavvu meahccevuodjimii ja bargomašiinnaide, dábálaččat nannejuvvon gummis dahje stállelađđasiin

(nb): framdriftsredskap for terrengkjřring og for arbeidsmaskiner, vanligvis av armert gummi eller stĺlledd

boaldámuš

brennstoff, drivstoff, brensel (nb) fuel (en) bränsle (sv) polttoaine (fi)

(se): ávnnas mii boalddidettiin addá energiija mii sáhttá geavahuvvot mohtoris, ommanis jna.

(nb): stoff som forbrenner og avgir energi som kan utnyttes i motor, ovn, e.l.

boaldin

forbrenning (nb) combustion (en) forbränning (sv) polttaminen (fi)

(se): báhkkadeaddji reakšuvdna boaldámuša ja oksygena gaskkas

(nb): varmegivende reaksjon mellom brensel og oksygen

boaldinmohtor

forbrenningsmotor (nb) combustion engine (en) förbränningsmotor (sv) polttomoottori (fi)

(se): báhkkafápmomašiidna mii boaldá boaldámuša mašiinna siste

(nb): varmekraftmaskin som forbrenn drivstoffet i maskinen

boallobeavdi

tastatur (nb) keyboard (en) tangentbord (sv) näppäimistö (fi)

(se): dábáleamos bierggas mainna dihtor stivrejuvvo, das leat bustávat ja mearkkat

(nb): det vanligaste utsyret for ĺ styre ein datamaskin, bord med bokstavar og teikn

boaltu

bolt (nb) bolt (en) bult (sv) pultti (fi)

(se): sylinddarlaš stállebihttá, dávjá jeŋgejuvvon, oivviin dahje oaivvi haga

(nb): sylindrisk stĺlstykke, ofte med gjenger og eventuelt hode

boazzi

grad (nb) burr, rough edge (en) grad (sv) purse, jäyste (fi)

(se): bastilis ravda bargoávdnasis gieđahallama maŋŋil

(nb): skarp kant pĺ arbeidsstykke etter bearbeiding

boazzuhuhttit

grade (nb) clean off burrs, remove burrs (en) grada (sv) poistaa jäysteet (fi)

(se): váldit eret bocciid (bastilis ravddaid) bargoávdnasis

(nb): fjerne skarpe kanter pĺ arbeidsstykke

bohccebargi

rřrlegger[nb], rřyrleggjar[nn] (nb) plumber (en) rörläggare (sv) putkiasentaja (fi)

(se): fágabargi gii bidjá ja divvu bohcciid ja eará čáhcerusttegiid

(nb): fagarbeidar som legg og reparerer rřr og anna utstyr for vatn og kloakk

bohccebasttat, bumpedoaŋggat

rřrtang[nb], rřrtong[nn] (nb) pipe tongs, assembly tong, pipe wrench (en) rörtĺng (sv) putkipihdit (fi)

(se): rihkkonjálmmat basttat main lea ceahkehis stellen

(nb): tang med rifla kjeftopning og trinnlaus regulering

bohccečuohpan

rřrkutter[nb], rřrkuttar[nn] (nb) pipe cutter (en) rörkapare (sv) putkenkatkaisin, putkileikkuri (fi)

(se): giehtaneavvu guvttiin čuohppanskearruin mat jorret go geassá neavvu bohcci birra

(nb): handverktřy med to roterende kuttekiver for ĺ kutte av rřr

bohccejeaŋga

rřrgjenge (nb) pipe thread (en) rörgänga (sv) putkikierre (fi)

(se): jeaŋga bohccis ja bohcceosiin, mihtiduvvo dumán bohcci siskkáldas diamehtara mielde

(nb): gjenge pĺ rřr og rřrdeler, mĺles i tommer etter innvendig dimensjon pĺ rřret

bohccesággi

spennstift, rřrsplint (nb) plunger (en) fjädrande rörpinne (sv) putkisokka (fi)

(se): luddejuvvon bohccebihttá dávgestális

(nb): splitta rřrbit av fjćrstĺl

bohcci, revre

rřr, rřyr[nn] (nb) pipe (en) rör (sv) putki (fi)

(se): guhkes sylinddar man čađa njalbi dahje gássa golgá

(nb): lang sylinder for tranport av vćske eller gass

bohkat

See bovret, bohkat, rádnet.

bonjisbovra

spiralbor (nb) twist drill, spiral drill (en) spiralborr (sv) kierukkapora (fi)

(se): bovra mas vuolahasat dolvojuvvojit eret bonjisgurra mielde

(nb): bor der spona fřres ut gjennom et spiralspor slipt langs boret

bonjisgurra

spiralspor (nb) scroll, spiral groove (en) spiralspĺr (sv) kierreura (fi)

(se): gurra mii manná bonjisin bovrra mielde

(nb): spor som gĺr i spiral oppover eit bor

bonjisjuvla

snekkehjul, snekkedrev, skruedrev (nb) worm gear, worm wheel (en) snäckhjul (sv) kierukkapyörä (fi)

(se): bátnejuvla mas lea dakkár bátnehápmi ahte heive oktii bonjisskruvain

(nb): tannhjul med tannflanker utforma slik at linjekontakt oppnĺs ved inngrep med en snekkeskrue

bonjisskruvva

snekkeskrue (nb) worm (en) snäckskruv (sv) kierukka (fi)

(se): bátnejuvla mii sáhttá doaibmat ovttas bonjisjuvllain

(nb): tannhjul som kan gĺ i inngrep med et snekkehjul

bontelakta, spontalakta

falsskjřt[nb], falsskřyt[nn] (nb) rabbet, scarf (en) fals (sv)

(se): lakta mii lea šaddan go guokte pláhttaravdda leat máhccastuvvon latnjalassii

(nb): skjřt oppstĺtt ved at kantene pĺ platene er břyd om hverandre

bonte, sponta

fals (nb) fold, flange, seam, joint (en) fals (sv) huullos, uurre (fi)

(se): máhcastuvvon pláhttaravda laktima várás

(nb): ombřygd kant pĺ plate for skřyting

bontet, spontet

false (nb) fold, rebate, rabbet (en) falsa (sv) taivuttaa (fi)

(se): laktinvuohki: máhccut ravddaid ja deaddit / dearpat oktii

(nb): skjřte gjennom ĺ břye kantene pĺ plater og presse / banke sammen

borahanáksil

mateaksel (nb) feed rod (en) matarspindel (sv) syöttöakseli (fi)

(se): áksil mii doalvu várvve váldomielgasa

(nb): aksling som driv hovudsleiden pĺ ein dreiebenk

borahanbumpa, seavdinbumpa

matepumpe (nb) feed pump (en) matarpump (sv) syöttöpumppu (fi)

(se): bumpa mii doalvu juoidá, omd. boaldámuša mohtorii

(nb): pumpe som sřrger for tilfřrsel av noe, for eksempel brensel til motor

borahanjuvla

See caggejuvla, borahanjuvla.

borahanskruvva

mateskrue, skruetransportřr (nb) feed worm, screw feeder (en) skruvtransportör (sv) syöttöruuvi, ruuvikuljetin (fi)

(se): stuorasoajat skruvva mainna doalvu ávdnasa kanálas

(nb): skrue med store vinger for framfřring av materiale i en kanal

boraheapmi

mating (nb) feed, advance (en) matning (sv) syöttö (fi)

(se): dássidis doalvun, erenoamážit bargoneavvu ja bargoávdnasa gaskkasaš lihkadeami birra

(nb): jamn framfřring av noko, sćrlig om bevegelse mellom verktřy og arbeidsstykke

borahit

mate (nb) feed (en) mata (sv) syöttää (fi)

(se): doalvut juoidá dássidit, erenoamážit bargoneavvu ja bargoávdnasa gaskasaš lihkadeami birra

(nb): fřre fram noko som skal verke jamnt, sćrlig om bevegelse mellom verktřy og arbeidsstykke

borrat

etse (nb) etch (en) etsa (sv) syövyttää, etsata (fi)

(se): luvvet, hahpat; luvvadit, habahit

(nb): tćre, lřyse opp; la tćre, lřyse opp

bortnis

tange (nb) tang, cone (en) tĺnge (sv) ruoto (fi)

(se): oassi niibbis, bovrras jna. mii manná nađa sisa

(nb): den delen av kniv, bor eller lignende som gĺr inn i skaft eller feste

bosonruopma, válloruopma

viftereim (nb) fan belt (en) fläktrem (sv) tuulettimen hihna (fi)

(se): ruopma mii geassá boaldinmohtora bosona

(nb): drivreim for vifte i forbrenningsmotor

boson, vállu

vifte (nb) fan (en) fläkt (sv) puhallin, tuuletin (fi)

(se): apparáhta soadjejuvllaiguin mii njammá / hoigá áimmu

(nb): apparat med skovlhjul som syg / driv fram luft

bossunnjunni

blĺsespiss, luftpistol (nb) air blowing tube (en) luftpistol (sv) paineilmasuutin, paineilmapistooli (fi)

(se): bohcci mas lea ventiila luoitit deattaáibmosuotnjara

(nb): rřr med ventil for ĺ slippe ut trykkluftstrĺle

botkenbasttat

See cikcenbasttat, botkenbasttat.

botkkon

bryter[nb], brytar[nn] (nb) switch, circuit breaker, interrupter (en) brytare (sv) kytkin, katkaisin (fi)

(se): mekanisma mainna botke elrávnnji dahje molsu rávdnjebiiriid gaskkas

(nb): mekanisme som ein koplar straum av og pĺ med eller vekslar mellom straumkrinsar

botnedáhppa

bunntapp[nb], botntapp[nn], sluttapp (nb) plug tap, finishing tap, bottoming tap (en) gradtapp (sv) viimeistelytappi (fi)

(se): jeŋgendáhpparáiddu loahpahandáhppa, addá jeaŋgaid olles diamehtera gitta botnái

(nb): siste gjengetapp i eit gjengetappsett, gir full diameter pĺ gjengene heilt til botn

botnjanmomeanta

See jorranmomeanta, botnjanmomeanta.

botnjat

See hirret, botnjat, vihkket.

bovra, nábár, rádna, málgur

bor (nb) drill (en) borr (sv) pora (fi)

(se): bargoneavvu mainna bovre ráiggi

(nb): verktřy til ĺ bore hol med

bovraskuohppu

borhylse (nb) tapered sleeve, drill coupling (en) borrchuck (sv) väliholkki, supistusholkki (fi)

(se): siskkáldas ja olgguldas morse-lávvolat skuohppu masa giddet bovrraid

(nb): hylse for bor med innvendig og utvendig morsekon

bovrenmašiidna, rádna

boremaskin (nb) drill, drilling machine (en) borrmaskin (sv) porakone (fi)

(se): jorri mašiidna mainna bovre, jorahuvvo elrávnnjiin dahje deattaáimmuin

(nb): roterende maskin for boring, drives med elektrisitet eller trykkluft

bovret, bohkat, rádnet

bore (nb) drill, bore (en) borra (sv) porata (fi)

(se): ráhkadit ráiggiid bovrraiguin

(nb): lage hol i noko med hjelp av bor

bronša

See bronsa, bronša.

bronsa, bronša

bronse (nb) bronze (en) brons (sv) pronssi (fi)

(se): metállaseaguhus veaikkis (Cu) ja dánis (Sn)

(nb): legering av koppar (Cu) og tinn (Sn)

buhtadit

kompensere (nb) compensate (en) kompensera, utjämna (sv) hyvittää, korvata, tasata, kompensoida (fi)

(se): dássadit

(nb): oppveie

buiku, buvku

tollekniv (nb) sheath knife (en) slidkniv, täljkniv (sv) puukko (fi)

(se): oanehis assásdearat niibi mainna čuohppá muorraávdnasiid

(nb): kort kniv med tjukt blad for trearbeid

bulvarat, jáffut

pulver (nb) powder (en) pulver (sv) pulveri, jauhe (fi)

(se): fiidnát gordnejuvvon nana ávnnas

(nb): finfordelt fast stoff

bumpa

pumpe (nb) pump (en) pump (sv) pumppu (fi)

(se): apparáhta mainna njammá dahje deaddila njalbbi dahje gása bohccejohtasa čađa

(nb): apparat til ĺ suge eller presse vćske eller gass gjennom en rřrledning

bumpedoaŋggat

See bohccebasttat, bumpedoaŋggat.

bumpet

pumpe (nb) pump (en) pumpa (sv) pumpata (fi)

(se): njammat dahje deaddilit njalbbi dahje gása bohccejohtasa čađa

(nb): suge eller presse vćske eller gass gjennom en rřrledning

buncejođas

See ginttaljođas, buncejođas.

bunci, náhpul

plugg (nb) peg, pin, plug, stud (en) plugg (sv) tulppa, sulkutulppa (fi)

(se): sylinddar- dahje geailohámat bihttá mainna deavdá ráiggi

(nb): sylindrisk eller konisk tapp for ĺ tette igjen et hull

buođđoventiila

sluseventil (nb) gate valve, slide valve (en) slussventil, slidventil (sv) luistiventtiili (fi)

(se): buođđunráhkadus bohccis main guokte lávgenolggoža johtet njuolga buohtalaga

(nb): stengeanordning for rřrledning hvor to tetningsflater glir rettlinja mot hverandre

buohtalaslakta

parallelt grensesnitt (nb) parallel interface (en) parallell gränssnitt (sv) rinnakkaisliitäntä (fi)

(se): dihtorlakta mainna sirdá 8 bihtá oktanaga, báldalagaid

(nb): datatilkopling som overfřrer informasjon gjennom ĺ sende 8 bit samtidig

buohtalatgoallus

See paralleallagoallus, buohtalatgoallus.

buolihahtti, cahkehahtti

brennbar (nb) combustible, inflammable (en) brännbar (sv) palava, syttyvä (fi)

(se): mii sáhttá buollit

(nb): som kan brenne

buollángarra, bázahasgarra

slagg (nb) slag, cinder (en) slagg (sv) kuona (fi)

(se): bázahasávnnas mii gokčá ja suodjala suddanávdnasa

(nb): avfallsstoff som legger seg ovapĺ og bekytter ei smeltemasse

buoššodanliibma, guovtteoasát liibma

herdelim, tokomponentlim (nb) two component glue (en) härdlim, tvĺkomponentlim (sv) kaksikomponenttiliima (fi)

(se): liibma mas leat guokte oasi mat reagereba kemiijalaččat gaskaneaska

(nb): lim av to komponentar som reagerer kjemisk med kvarandre

buoššodanomman

herdeovn[nb], herdeomn[nn] (nb) hardening furnace, tempering furnace (en) härdugn (sv) karkaisu-uuni (fi)

(se): omman mainna báhkada stáli buoššodantemperatuvrii

(nb): omn for oppvarming av stĺl til herdetemperatur

buoššodeapmi, gállen

herding (nb) hardening, tempering (en) härdning (sv) karkaisu (fi)

(se): báhkkagieđahallat stáli vai šaddá garraseabbun

(nb): varmebehandling av stĺl for ĺ gjřre det hardere

buoššodit, gállet

herde (nb) harden, temper (en) härda (sv) karkaista (fi)

(se): báhkadit ja čoaskudit stáli vai stuktuvra rievdá ja stálli garrá

(nb): behandle stĺl med varme og avkjřling for ĺ endre strukturen og gjřre stĺlet hardere

burgit

demontere (nb) dismount, dismantle (en) demontera (sv) purkaa (fi)

(se): muhtin muddui dahje ollásit čoavdit osiid nuppiin osiin luovus billiskeahttá daid

(nb): ta utstyr helt eller delvis fra hverandre pĺ en slik mĺte at delene ikke tar skade

buškosahá

See buvkosahá, buškosahá.

buváhat, šohkka

struper[nb], strupar[nn], choke (nb) choke (en) chokespjäll (sv) rikastin (fi)

(se): buvihanspelle gássora áibmonjielus, geavahuvvo dábálaččat go mohtor lea galmmas

(nb): strupespjell i luftinntaket pĺ ein forgassar, sćrlig nytta ved kald motor

buvihanventiila

strupeventil (nb) throttle valve, choke (en) strypventil (sv) virtavastusventtiili (fi)

(se): fásta dahje stellehahtti gáržodus golgansneaktačuohpastagas dárkkistan várás golgama

(nb): fast eller regulerbar reduksjon i strřmningstverrsnittet for strřmningskontroll

buvkosahá, buškosahá

stikksag, rotterumpe (nb) tenon saw, compass saw, dowel saw (en) sticksĺg (sv) pistosaha (fi)

(se): giehtasahá mas lea seagga ja čohkojuvvon bláđđi

(nb): handsag med smalt og tilspissa blad

buvku

See buiku, buvku.

čađagolganmihtádas

gjennomstrřmmingsmĺler[nb], gjennomstrřymingsmĺlar[nn] (nb) flowmeter (en) flödesmätare (sv) virtausmittari (fi)

(se): mihtádas mainna mihtida čađagolgama dihto áigemearis

(nb): mĺleinnretning for mĺling av transportert mengde pr. tidsenhet

čađđa, karbon

karbon, kull[nb], kol[nn] (nb) carbon, coal (en) kol (sv) hiili (fi)

(se): C, vuođđoávnnas

(nb): C, grunnstoff

caggejuvla, borahanjuvla

palhjul, matehjul (nb) ratchet wheel (en) steghjul (sv) syöttöpyörä, säppipyörä (fi)

(se): bátnejuvla mainna juohká dahje joraha logana, juogána jnv.

(nb): tannhjul for (deling eller) drift av teller, velger osv.

čáhcebumpedoaŋggat

vannpumpetang[nb], vasspumpetong[nn] (nb) water pump pliers (en) vattenpumptĺng (sv) vesipumppupihdit, moniotepihdit (fi)

(se): doaŋggat main leat rihkut njálmmis ja ceahkehis reguleren

(nb): tang med rifla kjeftar og trinnvis regulering

čáhcečalbmi, váhttar

vater, vaterpass (nb) level, water level (en) vattenpass (sv) vesivaaka (fi)

(se): neavvu mii čájeha njuolga lásku

(nb): instrument til ĺ syne vassrett plan

čáhcečoaskuduvvon

vann(av)kjřlt[nb], vass(av)kjřlt[nn] (nb) water cooled (en) vattenkyld (sv) vesijäähdytteinen (fi)

(se): mas lea čáhci čoaskudangaskaoapmin (mohtora birra)

(nb): om motor: som har vann som kjřlemiddel

čáhcesirrehat

vannutskiller[nb], vatnutskiljar[nn] (nb) water separator (en) vattenavskiljare (sv) vedenerotin (fi)

(se): lihtti mas čáhci sirrejuvvo deattaáibmofierpmádagas

(nb): beholder for utskilling av vann i trykkluftnettet

čáhkanrádji

gĺ-grense (nb) acceptance limit (en)

(se): rádjemihttu mii vástida bargoávdnasa stuorimus ávnnashivvodahkii: áksila bajit ja bovrenráiggi vuolit rádjemihttu

(nb): grensemĺl som tilsvarer maksimum av materiale i vedkommende arbeidsstykke, dvs. řvre grensemĺl for en aksel og nedre grensemĺl for ei boring

cahkehahtti

See buolihahtti, cahkehahtti.

cahkkehanboksa, CDI-boksa

tenningsboks, CDI-boks (nb) CDI-box (en) CDI-laatikko, CDI-rasia (fi)

(se): boksa elektrovnnalaš cahkkeheapmái

(nb): boks for elektronisk tenning

cahkkehangiesttus

tennspole, coil (nb) ignition coil, spark coil (en) tändspole (sv) sytytyspuola (fi)

(se): elektralaš indukšuvdnagiesttus mii lasiha gealdaga cahkkehangintaliidda

(nb): elektrisk induksjonsspole som transformerer opp spenning for tennpluggane

cahkkehanginttal

tennplugg (nb) spark plug, ignition plug (en) tändstift (sv) sytytystulppa (fi)

(se): áhta mii cahkkeha áibmo/bensiidna-seaguhusa vai meandi manná vulos

(nb): gjenstand som tenner luft-bensin-blandinga sĺ stempelet gĺr nedover

cahkkehanrusttet

tenningssystem, tenningsanlegg, tenning (nb) ignition system (en) tändsystem (sv) sytytyslaitteisto (fi)

(se): rusttet mainna cahkkehit bensinmohtora

(nb): mekanisme til ĺ tenne ein bensinmotor

čálán

skriver[nb], skrivar[nn] (nb) printer (en) skrivare (sv) kirjoitin, tulostin (fi)

(se): čállinbierggas mii lakto dihtorii, cállá báhpirii maid dihtora prográmmat ja gohččumat mearridit

(nb): skriveutstyr som koplas til datamaskin, skriv pĺ papir det dataprogramma og kommandoane bestemmer

čalbmeboaltu

řyebolt[nb], augebolt[nn] (nb) eyebolt, eye bolt (en) ögleskruv, länkskruv, lyftögla (sv) silmukkaruuvi, nostosilmukka (fi)

(se): boaltu mii badjegeažis lea sojahuvvon riekkisin, mainna sáhttá loktet

(nb): bolt som řverst er břyd som en ring, kan brukas til ĺ lřfte etter

čárva

See komprešuvdna, čárva.

čárvamihtádas

See komprešuvdnamihtádas, čárvamihtádas.

čárvenbasttat

See čárvendoaŋggat, čárvenbasttat.

čárvendoaŋggat, čárvenbasttat

griptang[nb], lĺsetang[nb], gripetong[nn], lĺsetong[nn] (nb) grab tongs (en) griptĺng (sv) lukkopihdit (fi)

(se): basttat main lea dávgegealdda / lássa nu ahte sáhttá doallat bargoávdnasiid gitta

(nb): tang med fjćrspenning/ lĺsing for ĺ holde fast arbeidsstykker

čárvenruovdi

klemjern (nb) clamp, clamping plate (en) spännklov (sv) puristusrauta (fi)

(se): ruovdebihttá mainna čárve bargoávdnasa bargobeavdái

(nb): jernstykke for oppspenning av arbeidsstykke til arbeidsbord

čárvenskuohppu

klemhylse (nb) adapter sleeve, clamping bush (en) klämhylsa (sv) puristusholkki (fi)

(se): skuohppu maid sáhttá bidjat áksila ala ja čárvet dasa

(nb): hylse som tres innpĺ en aksling og strammes for ĺ holde denne fast

čárvet, komprimeret

komprimere (nb) compress (en) komprimera (sv) puristaa kokoon (fi)

(se): deaddit čoahkkái

(nb): trykke saman

časkinbovrenmašiidna

slagboremaskin (nb) hammer drill, percussion drilling machine (en) slagborrmaskin (sv) iskuporakone (fi)

(se): bovrenmašiidna man bovrendoaibma boahtá das ahte meandi dearpá bovrra vuostá ja mašiidna jorada bovrra dearppastagaid gaskkas

(nb): boremaskin der borvirkningen framkommer ved at stempelet slĺr mot boret og maskinen snur boret mellom slaga

časkindávgadat

slagseighet[nb], slagseigleik[nn] (nb) impact resistance, impact strength (en) slagseghet (sv) iskusitkeys (fi)

(se): ávdnasa nákca vuosttaldit hápmerievdadeami dearpamiin

(nb): et materiales evne til ĺ motstĺ formendring ved slag

časkinguhkkodat

slaglengde[nb], slaglengd[nn] (nb) length of stroke, piston travel (en) slaglängd (sv) iskunpituus (fi)

(se): guhkodat maid meandi sáhttá lihkadit sylindaris

(nb): den lengda stempelet kan bevege seg i en sylinder

časkinváiddon

See haŋkinváiddon, časkinváiddon.

čatnanávnnas

bindemiddel (nb) binding agent, adhesive, agglutinant (en) bindemedel (sv) sideaine, sidosaine (fi)

(se): ávnnas mainna čatná dahje gidde; ávnnas mii čatná šliipengortniid oktii šliipenskearrus

(nb): emne til ĺ binde, feste eller halde saman med; materiale som held slipekorna saman i ei slipeskive

čavgaheivehus

drivpasning (nb) tight fit, drive fit (en) drivpassning (sv) pakotustiukkuus (fi)

(se): heivehus mas áksil lea veahá stuorat go bovrenráigi ja dárbbašuvvo gehppes fápmu bidjat daid oktii

(nb): pasning der akselen er litt střrre enn boringa og der det trengs lita kraft for ĺ sette dei saman

čávgenbelle

See čávgenspelle, čávgenbelle.

čavgenmomeanta

tiltrekkingsmoment (nb) stud torque (en) kiristysmomentti (fi)

(se): momeanta (fápmu x giehta) mii geavahuvvo čavget skruvvačadnosa, mihtiduvvo Nm-an

(nb): det moment av kraft ganger arm som skal brukes for ĺ trekke til en skrueforbindelse, mĺles i Nm

čavgenoalul

spennbakke (nb) clamping jaw (en) spännback (sv) kiristysleuka (fi)

(se): okta 2-4 luovus olloliin maiguin gidde bargoávdnasa omd. várvii

(nb): kvar av dei 2-4 lause kjeftane som grip om arbeidsstykket ved oppspenning i for eksempel dreibenk

čávgenskuohppu

spennhylse (nb) taper clamping sleeve (en) spännhylsa (sv) kiristysholkki (fi)

(se): luddejuvvon skuohppu mainna gidde / čárve čuohppanneavvuid

(nb): splitta hylse for fastspenning av skjćreverktřy

čávgenspelle, čávgenbelle

spennblikk (nb) loose jaws (en) suojapakat, leuansuojukset (fi)

(se): luovus metállapláhtat mat biddjojuvvojit čárvenolloliid ja bargoávdnasa gaskii suodjalan dihtii bargoávdnasa

(nb): lause plater av metall som leggas mellom spennbakkene og arbeidsstykket for ĺ beskytte arbeidsstykket

CDI-boksa

See cahkkehanboksa, CDI-boksa.

čeabetgalljideapmi

See ravdadeapmi, čeabetgalljideapmi.

ceaggut

loddrett, vertikal (nb) perpendicular, vertical (en) lodrät, vertikal (sv) pystysuora, kohtisuora (fi)

(se): eanangravitašuvnna guvlui

(nb): i retning som jordgravitasjonen

ceahkeheapmi

trinnlřs[nb], trinnlaus (nb) stepless (en) steglös (sv) portaaton (fi)

(se): mas eai leat fásta ceahkit

(nb): om regulering: utan faste trinn

čiehka

vinkel (nb) angle (en) vinkel (sv) kulma (fi)

(se): guovtti háltti gaskavuohta, mihtiduvvo grádan

(nb): forholdet mellom to retninger, mĺles i grader

čiehka

See viŋkil, čiehka.

čiehkamihtádas, grádaviŋkil

gradvinkel (nb) angle gauge, angulometer, bevel protractor (en) lutningsmätare, inklinometer (sv) kaltevuusmittari, kulmamittari (fi)

(se): stellehahtti viŋkil mas lea grádajuohku, mainna mihtida vitnjutvuođa / álli

(nb): stillbar vinkel med gradinndeling

čiehkaruovdi

vinkeljern (nb) angle iron, angle bar, corner iron (en) vinkeljärn (sv) kulmateräs (fi)

(se): stálleávnnas man sneaktačuohpastat lea njulggočiehka

(nb): stĺlmateriale med tverrsnitt som rett vinkel

čiehkasirddan

vinkeltransportřr (nb) semi-circular protractor (en) vinkeltransportör (sv) yleiskulmamitta (fi)

(se): neavvu mainna lohká ja merke čiegaid teknihkalaš sárgumis

(nb): reiskap for avlesing og merking av vinklar under teknisk teikning

čiehkaskruvvaruovdi, roaŋkeskruvvaruovdi

vinkelskrujern, vinkeltrekker[nb], vinkeltrekkjar[nn] (nb) angle screwdriver, bent screwdriver (en) vinkelskruvmejsel (sv) kulmaruuvitaltta (fi)

(se): skruvvaruovdi mii lea sojahuvvon 90° goappašiid geažis

(nb): skrujern som er břyd i rett vinkel i begge endar

čiehkašliipa, viŋkilšliipa

vinkelsliper[nb], vinkelslipar[nn] (nb) angular grinder (en) vinkelslipmaskin (sv) kulmahiomakone (fi)

(se): šliipenmašiidna man jorri jorahuvvo čiehkamolssona bokte, nu ahte jorris lea 90° čiehka mohtoráksila ektui

(nb): slipemaskin der spindelen drivas via ein vinkelveksel sĺ at utgĺande spindel er vinkla mot motorakselen, vanligvis 90°

čielgesahá

buesag[nb], bogesag[nn], vedsag (nb) wood saw, billett saw (en) bĺgsĺg (sv) kaarisaha (fi)

(se): stuora sahá mas lea dávgi masa sahádearri goappašiid geažit leat giddejuvvon

(nb): stor vedsag med bue som begge endane av sagbladet er festa til

cikcenbasttat, botkenbasttat

avbitertang[nb], avbitartong[nn] (nb) cutting pliers (en) avbitartĺng (sv) leikkurit, leikkuripihdit (fi)

(se): basttat maiguin čuohppá metállastreaŋgga

(nb): tang for kutting av metalltrĺd

cirggangeahči

See cirgganjunni, cirggangeahči.

cirgganjunni, cirggangeahči

spylespiss (nb) washing nozzle, rinsing nozzle (en) munstycke (sv) suutin, suutinventtiili (fi)

(se): šláŋŋa njunni, mainna regulere čázi deaddaga ja biđgema

(nb): spiss for slange med regulering av vanntrykk og spredning

cirggon

dyse (nb) nozzle, spray nozzle, jet (en) dysa (sv) suutin (fi)

(se): neavvu mii gavjadahttá njalbbi ; njálbmebihttá reguleret njalbe- dahje gássarávnnji

(nb): forstřverorgan for vćske; munnstykke til ĺ regulere vćske- eller gass-straum

cirgoventiila

injektor (nb) injector (en) insprutningsventil (sv) ruiskutusventtiili (fi)

(se): ventiila mas boaldámuš cirgojuvvo sylindarii

(nb): ventil for innsprřyting for eksempel av brennstoff i sylinder

cirgun

injeksjon, innsprřyting (nb) injection (en) insprutning (sv) ruiskutus (fi)

(se): boaldámuša cirgun sylindarii

(nb): innsprřyting, for eksempel av brennstoff i sylinder

čoahkkisvuohta

tetthet[nb], tettleik[nn], densitet, massetetthet (nb) density (en) densitet (sv) tiheys (fi)

(se): gorri mássa ja voluma gaskkas

(nb): forhold mellom masse og volum

coakcečoavdda

See sŋiran, coakcečoavdda.

čoaskasahá

kaldsag (nb) cold saw (en) kallsĺg (sv) kylmäsaha (fi)

(se): elektralaš metállasahá mas lea njulges sahádearri, ovddos-maŋos-lihkadeamit ja čoaskudeapmi

(nb): elektrisk sag for metall med rett sagblad, att- og framrřrsle og kjřling

čoaskudannjalbi

kjřlevćske (nb) coolant (en) kylvätska (sv) jäähdytysneste (fi)

(se): njalbi mainna čoaskuda / vuoiddada čuohpadettiin vuolahasaid

(nb): vćske for kjřling / smřring ved sponskjćring

čoaskudanrusttetiskkan

kjřlesystemtester[nb], kjřlesystemtestar[nn] (nb) densimeter (en) täthetsmätare (sv) jäähdyttimen koestuslaite (fi)

(se): iskkan mainna iská lea go boaldinmohtora čoaskudanrusttet divttis

(nb): testinstrument for ĺ kontrollere om kjřlesystemet pĺ en forbrenningsmotor er tett

čoavddagalljodat

nřkkelvidde[nb], nřkkelvidd[nn] (nb) width across flats, span of jaws (en) nyckelvidd, nyckelgap (sv) avainväli, kita (fi)

(se): guovtti parallealla doahpunolggoža gaska skruvvaoaivvis dahje muhtteris

(nb): avstanden mellom to parallelle gripeyter pĺ mutter eller skruehovud

čoavddavuolggahus

selvstarter[nb], sjřlvstartar[nn] (nb) starter (en) käynnistin (fi)

(se): elektralaš rusttet mainna vuolggaha boaldinmašiinna geavatkeahttá giehtaveivve dahje vuolggahanbátti

(nb): elektrisk apparat for start av forbrenningsmotor uten bruk av handsveiv eller startsnor

čoavdit

lřs(n)e[nb], lřyse[nn] (nb) loosen (en) lossa (sv) hellittää (fi)

(se): luvvet giddejuvvon oasi, omd. skruva

(nb): ta laus ein faststĺande del, eks. skrue

čohkačiehka

spissvinkel (nb) acute angle (en) spetsvinkel (sv) kärkikulma (fi)

(se): vuolahasčuohppanneavvu čiehka, čuohppanávjju ja oalgeávjju gaskkas; bonjisbovrra gieračiehka

(nb): vinkel pĺ sponskjćrande verktřy, mellom skjćreggplan og biskjćreggplan: toppvinkel pĺ spiralbor

čohkkedat

sete (nb) seat (en) säte (sv) istuin (fi)

(se): sadji gos olmmoš čohkká fievrrus

(nb): sitteplass i kjřretřy

čohkket, monteret

montere (nb) assemble, mount (en) montera (sv) koota (fi)

(se): bidjat oktii

(nb): sette saman

čohkkosággi

konpinne (nb) taper pin (en) konpinne (sv) kartiotappi (fi)

(se): geailohámat lohkkasággi / lássesággi

(nb): kjegleforma lĺsepinne

čohkolaš

See lávvolat, čohkolaš.

čohkolašvárven

See lávvolatvárven, čohkolašvárven.

čuggen, gaskatčuohppan

avstikking (nb) cutting off (en) avstickning (sv) katkaisu, leikkuu, leikkaaminen (fi)

(se): bargoávdnasa gaskat čuohppan várvves čuggenstáliin

(nb): det ĺ skjćre et arbeidsstykke tvert av i dreiebenk med stikkstĺl

čuggenstálli

stikkstĺl (nb) slotting tool (en) stickstĺl (sv) pistoterä, pistin (fi)

(se): várvenstálli mainna čuohppá gaskat

(nb): dreiestĺl for avstikking

čugget, gaskatčuohppat

stikke av (nb) cut off (en) sticka av (sv) katkaista, pistää (fi)

(se): čuohppat bargoávdnasa gaskat várvves čuggenstáliin

(nb): kutte av arbeidsstykke i dreibenk med stikkstĺl

culci, dáhppa

tapp (nb) gudgeon, pivot, journal, trunnion (en) tapp (sv) tappi (fi)

(se): geailohámat dahje sylindarhámat áhta dahje áksilgeahči

(nb): konisk eller sylinderforma gjenstand eller akselende

čuohpastat

See sneaktačuohpastat, čuohpastat, sneaktagovva.

čuohppanáigi

inngrepstid (nb) ingreppstid (sv) koskenaika (fi)

(se): čuohppanneavvu birra: áigi go lea čuohpame

(nb): om skjćreverktřy: den tida verktřyet skjćrer

čuohppanávjučiehka

innstillingsvinkel (nb) setting angle, cutting edge angle (en) ställvinkel (sv) asetuskulma (fi)

(se): čuohppanneavvu čiehka bargoávdnasa ektui

(nb): skjćreverktřyets angrepsvinkel i forhold til arbeidsstykket

čuohppančikŋodat

kuttdybde[nb], kuttdjupn[nn] (nb) cutting depth (en) skärdjup (sv) leikkuusyvyys, lastuamissyvyys (fi)

(se): mihttu mii muitala man čiekŋalit čuohppá vuolahasaid

(nb): mĺl pĺ hvor djupe kutt man tar ved sponskjćrende bearbeiding

čuohppanleaktu

skjćrehastighet[nb], skjerefart[nn] (nb) cutting speed (en) skärhastighet (sv) leikkuunopeus, lastuamisnopeus (fi)

(se): leaktu bargoneavvoávjju ja bargoávdnasa gaskkas

(nb): den relative hastighet mellom verktřyegg og arbeidsstykke

čuohppanskearru

kutteskive (nb) cutting disc (en) kapslipskiva (sv) katkaisulaikka (fi)

(se): asehis šliipenskearru mainna čuohppá ávdnasa

(nb): tynn slipeskive for kutting av materiale

čuokkissveisen

punktsveising (nb) spot welding (en) punktsvetsning (sv) pistehitsaus (fi)

(se): sveisenvuohki mas sveisejuvvo dušše smávva čuoggáid

(nb): sveisemetode der sveisen blir avgrensa til smĺ omrĺde

čuokkissveisenapparáhta

punktsveiseapparat (nb) spot welder, spot welding machine (en) punktsvetsningsmaskin (sv) pistehitsauskone (fi)

(se): elektralaš vuosttaldussveisenapparáhta mas sveisenrávdnji mánná guovtti oktiiguoski elektroda gaskkas ja sveisa ii leat go smávva čuoggát

(nb): apparat for elektrisk motstandssveising der sveisestraumen gĺr mellom to kontaktelektrodar og sveisen blir avgrensa til smĺ omrĺde

čuoldabovrenmašiidna

sřyleboremaskin (nb) upright drilling machine, vertical drilling machine, pillar drilling machine (en) pelarborrmaskin (sv) pylväsporakone (fi)

(se): bovrenmašiidna man bovrenoaivvi sáhttá sirdit bajás ja vulos čuoldda mielde

(nb): bormaskin der borhodet kan reguleras opp og ned etter en sřyle

čuonan

gnist[nb], gneiste[nn] (nb) spark (en) gnista (sv) kipinä (fi)

(se): buolli dahje čuovgi oasáš mii girdá áimmus; čuovgi áibmomolekyla oanehis gealddahuhttimis

(nb): brennande eller lysande partikkel som fyk i lufta; lysande luftmolekyl ved kortvarig utladning

čuonancahkkehat

gnisttenner[nb], gneistetennar[nn], gass- (nb) gas igniter (en) gaständare (sv) kaasunsytytin (fi)

(se): neavvu mainna ráhkada čuotnama mii cahkkeha gása

(nb): reiskap til ĺ lage gneiste for ĺ tenne gass

čuovgadávgi

lysbue[nb], lysboge[nn] (nb) electric arc (en) ljusbĺge (sv) valokaari (fi)

(se): šerres dávgehámat elrávdnjedolla guovtti nábi gaskkas

(nb): intens, bogeforma loge av elektrisitet mellom to polar

čuovgafierpmádat

lysnett (nb) mains, power network, power grid (en) elnät (sv) sähköverkko (fi)

(se): elektralaš jođadasfierbmádat dábálaš geavahusa várás, dábálaččat 220V

(nb): nett av elektriske ledninger for vanlig forbruk, i regelen 220V

čuovgapeara, áhcagastinlámpá

lyspćre (nb) bulb, lamp bulb (en) glödlampa (sv) hehkulamppu (fi)

(se): lásepeara mii addá elektralaš čuovgga go laktojuvvo elrávdnjebiirii

(nb): glasspćre som gir elektrisk lys nĺr den koples inn i en strřmkrets

cuozza, membrána

membran (nb) membrane, diaphragm (en) membran (sv) kalvo (fi)

(se): čávga fanahuvvon geardi / cuozza mii geahpasit heailu

(nb): stramt utspent hinne som lett kan settes i svingninger

čuvgehus

belysning, illuminans (nb) illuminance (en) belysningsstyrka, illuminans (sv) valaisu, valaistusvoimakkuus (fi)

(se): čuovgahivvodat mii dihto áiggis ja olggošovttahagas deaivá muhtun olggoža

(nb): lysmengde som pr. tids- og flateeining fell inn mot ei flate

dagahat

See barggahat, divohat, dagahat.

dáhkkal

talje (nb) tackle, hoist pulley (en) talja, blocktyg (sv) talja (fi)

(se): loktenneavvu mas lea fásta ja johtti blohkka, dábálaččat moatte skearruin iešguđege blohkas

(nb): lřftereidskap med ei fast og ei rřrlig blokk, oftast med fleire skiver i kvar blokk

dáhkohahtti

smibar (nb) forgeable, malleable, ductile (en) smidbar (sv) taottava (fi)

(se): maid sáhttá dáhkumiin hábmet

(nb): som er mogleg ĺ forme ved smiing

dáhkut

smi (nb) forge (en) smida (sv) takoa (fi)

(se): hábmet metállaáđaid, erenoamážit báhkaduvvon stális

(nb): forme ting av metall, sćrlig stĺl i oppheita tilstand

dáhppa

See culci, dáhppa.

dáhta, atta

data (nb) data (en) data (sv) tieto, data (fi)

(se): diehtu maid galgá viidasit gieđahallat

(nb): opplysning for videre bearbeiding

dákta

takt, stempelslag (nb) stroke, piston stroke (en) takt, kolvslag (sv) tahti, männän isku (fi)

(se): meanddi lihkadeapmi sylindaris vulos dahje bajás

(nb): rřrsla til stemplet frĺ eine til andre enden av sylinderen

dárkilastin

justering (nb) adjusting, adjustment (en) justering (sv) tarkistus (fi)

(se): dárkilis stellen

(nb): nřyaktig innstilling

dárkilastit

justere (nb) adjust (en) justera (sv) tarkistaa (fi)

(se): stellet dárkilit

(nb): stille inn nřye

dárkivuohta, aiddolašvuohta

presisjon, nřyaktighet[nb], grannsemd[nn] (nb) precision, accuracy (en) precision, noggrannhet (sv) tarkkuus, täsmällisyys (fi)

(se): mihttu mii čájeha man dárkil muhtun mihtádas lea, dahje man dárkilit muhtun bargu lea dahkkon dihto mihtuid ektui

(nb): mĺl for kor nřyaktig eit mĺleinstrument er, eller kor nřyaktig eit arbeid er utfřrt i forhold til gitte mĺl

dárkkistanbihttá

passbit (nb) gauge block (en) passbit (sv) mittapala (fi)

(se): šliipejuvvon buoššoduvvon stállebihttá, dákkár bihtát iesguđetge sturrodagas geavahuvvo dárkilastinmihtideapmái ja stellemii

(nb): finslipt herda stĺlbit, finnes i sett av forskjellig dimensjoner for kontrollmĺling og innstilling

dárkkistit

kontrollere (nb) control (en) kontrollera (sv) tarkastaa (fi)

(se): iskat ahte juoga lea ortnegis

(nb): undersřke om noe er i orden

dárkkistus

kontroll (nb) inspection, control (en) kontroll (sv) tarkastus (fi)

(se): bearráigeahčču, iskkadeapmi leat go mihtut dahje doaibma dihto gáibádusaid mielde

(nb): tilsyn, ettersyn, undersřkelse av om mĺl eller funksjon er i samsvar med visse krav

dássádat

balanse, likevekt, jamvekt (nb) balance (en) balans (sv) tasapaino (fi)

(se): dilli go fápmomomeanttat áksása birra leat ovtta stuorrát

(nb): tilstand der kraftmoment om ein akse er like store

dássehisvuohta

ubalanse (nb) unbalance (en) obalans (sv) epätasapaino (fi)

(se): dat ahte juoga ii leat dássádis

(nb): ustabilitet, manglende likevekt

dássenjuvla

svinghjul (nb) flywheel (en) svänghjul (sv) vauhtipyörä (fi)

(se): juvla mii geavahuvvo dásset mašiinna mannama

(nb): hjul som brukes til ĺ stabilisere gangen til en maskin

dásserávdnji

likestrřm, likestraum[nn] (nb) direct current (en) likström (sv) tasavirta (fi)

(se): elrávdnji mii álo manná ovtta guvlui

(nb): strřm som heile tida gĺr i samme retning

dásset

avbalansere, stabilisere (nb) balance, counterbalance (en) utbalancera,stabilisera (sv) tasapainottaa (fi)

(se): rievdadit jorri áđa deaddodássema nu ahte šaddá dássedin; oččodit juoidá stáđisin

(nb): endre vektfordeling pĺ roterende gjenstand slik at den blir i balanse; fĺ noe til bli stabilt, i likevekt

datnejugaheapmi

tinnlodding, mjuklodding, blřtlodding[nb] (nb) soft soldering, tin soldering (en) tennlödning (sv) tinajuotos (fi)

(se): jugaheapmi datneseaguhusain liigeávnnasin

(nb): lodding med tinnlegering som tilsettmateriale

datni

tinn (nb) tin (en) tenn (sv) tina (fi)

(se): Sn, vuođđoávnnas

(nb): Sn, grunnstoff

dávgegealdda

fjćrspenning[nb], fjřrspenning[nn] (nb) spring tension (en) fjäderspänning (sv) jousenjännitys (fi)

(se): veadjoenergiija mii lea geldojuvvon spirála- dahje duolbadávggis

(nb): potensiell energi lagra i spent spiral- eller bladfjćr

dávgerovvi

sprengskive, fjćrskive[nb], fjřrskive[nn] (nb) rupture disc, spring washer (en) fjäderbricka (sv) jousialuslaatta, jousialuslevy (fi)

(se): luddejuvvon vuolášskearru dávgestális

(nb): klřyvd underlagsskive av fjćrstĺl

dávgesahá, ruovdesahá

baufil, skjćrfil[nb], skjerfil[nn], buesag[nb], bogesag[nn] (nb) hack saw, bow saw (en) bĺgfil, bĺgsĺg (sv) rautasaha, kaarisaha (fi)

(se): giehtasahá mas lea rámma ja seagges molssohahtti sahádearri, geavahuvvo metállačuohppamii

(nb): handsag med ramme og smalt sagblad som kan skiftas ut, brukas til ĺ skjćre metall

dávgestálli

fjćrstĺl[nb], fjřrstĺl[nn] (nb) spring steel (en) fjäderstĺl (sv) jousiteräs (fi)

(se): seaguhuvvon, fatnilis stálli mas ráhkada ea.ea. spirála- ja duolbadávggiid

(nb): legert stĺl med stor elastisitet for produksjon av bl.a. spiral- og bladfjćrer

davggas

See fadnil, vadnil, dávggas.

dávggas

See fadnil, vadnil, dávggas.

dávggasbuoššodeapmi

seigherding (nb) tempering (en) seghärdning (sv) nuorrutus, päästökarkaisu (fi)

(se): buoššodeapmi ja dan maŋŋil devkkodahttin mii dahká stáli dávggasin ja fátnilnanosin

(nb): herding med pĺfřlgende anlřping av stĺl for ĺ gi stĺlet stor seighet og strekkfasthet

dávggasbuoššoduvvon stálli

seigherda stĺl (nb) tempered steel (en) seghärdat stĺl (sv) nuorrutettu teräs, päästökarkaistu teräs (fi)

(se): stálli mii lea buoššoduvvon nu ahte lea sihke garas ja dávggas

(nb): stĺl som er herda slik at det er bĺde hardt og seigt

dávggasvuohta, sitkatvuohta

seighet[nb], seigleik[nn] (nb) toughness (en) seghet (sv) sitkeys (fi)

(se): ávdnasa nákča sojahuvvot ja fanahuvvot

(nb): et materiales evne til ĺ břyes og třyes

dávgi

fjćr[nb], fjřr[nn] (nb) spring (en) fjäder (sv) jousi (fi)

(se): mašiidnaoassi fadnilis ávdnasis mii hápmerievdadeami geažil eambbo ja eambbo čoaggá ja vuorku energiija

(nb): maskindel av elastisk materiale som gjennom formendringar i stigande grad magasinerer energi

dávji

frekvens (nb) frequency (en) frekvens (sv) taajuus (fi)

(se): heiludusat áigeovttadagas mihtiduvvo hertzan (Hz)

(nb): svingningar pr. tidseining, mĺlas i hertz (Hz)

dávžan

See sadjin, dávžan.

dávžat

See sadjit, dávžat.

dávžžan

See sadjin, sadjingeađgi, dávžžan.

deaddeheivehus

presspasning (nb) heavy force fit, heavy shrink fit (en) presspassning (sv) puristustiukkuus, luja pakotustiukkuus (fi)

(se): heivehus mas áksil deaddiluvvo ráiggi sisa, mii lea veahá unnit go áksil, ja dohko báhcá čavga ja lihkatkeahttá

(nb): pasningen av ein aksel som er dreve inn i eit hol litt mindre enn han sjřlv, og som blir stĺande fast og urřrlig der

deaddemunni

pressmonn, pressmonn (nb) fit, tolerance of fit (en) pressmĺn (sv)

(se): oktiigullevaš osiid mihtuid gaskkasaš erohus, go siskkit oassi lea stuorat

(nb): skilnad pĺ mĺla for delar som hřrer saman, nĺr mĺlet for inste delen er střrst

deaddinboallu

trykknapp (nb) push button (en) tryckknapp (sv) painike (fi)

(se): giehtagieđahallon oktavuohtaráhkkanus, boallu masa deaddilit čoavdit dahje laktit juoidá

(nb): hĺndbetjent kontaktanordning, knapp til ĺ trykke pĺ for ĺ utlřse eller kople til noko

deaddit

presse (nb) press (en) pressa (sv) painaa, puristaa (fi)

(se): čohkket dahje burgit osiid deaddinneavvuin

(nb): montere eller demontere deler ved hjelp av presseverktřy

deahkka

dekk (nb) tyre (en) däck (sv) rengas (fi)

(se): gummejuvla mii monterejuvvo felgii, dábálaččat devdojuvvon deattaáimmuin

(nb): gummihjul for montering pĺ felg, som regel fylt med luft under trykk

deahpanit

deformere (nb) deform (en) deformera (sv) muotava (fi)

(se): rievdadit hámi

(nb): endre formen pĺ noko

dearba, dearbastihkka, heailu, šlimpa

pendel (nb) pendulum (en) pendel (sv) heiluri (fi)

(se): áhta mii heaŋgá ja sáhttá heailut ovddos maŋos vuoiŋŋastandilis

(nb): hangande lekam som kan svinge att og fram frĺ ei kvilestilling

dearbastihkka

See dearba, dearbastihkka, heailu, šlimpa.

dearbbadit, heailut

pendle (nb) weave, oscillate (en) pendla (sv) heilua (fi)

(se): šlivgasaddat áigodaga mielde ovddos maŋos, omd. sveisedettiin

(nb): svinge periodisk fram og tilbake, for eksempel ved sveising

dearpannanosvuohta

bankefasthet[nb], bankefastleik[nn] (nb) anti-knock value (en) knackningsbeständighet (sv) nakutuksenkestävyys (fi)

(se): bensiinna nákca buollit mohtoris dearpatkeahttá, namuhuvvo oktanlohkun

(nb): en bensins evne til ĺ forbrenne jevnt i en motor uten banking, uttrykkes i oktantall

dearrebihttá

See gomuhanávju, dearrebihttá.

deattaáibmu

trykkluft (nb) compressed air (en) tryckluft (sv) paineilma (fi)

(se): áibmu mas lea nu alla deatta ahte dat sáhttá geavahuvvot jorahit mašiinna

(nb): luft med sĺ hřyt trykk at den kan brukes til drift av maskin eller lignende

deattamihtádas, manomehtar

trykkmĺler[nb], trykkmĺlar[nn], manometer (nb) pressure gauge, manometer (en) manometer (sv) painemittari, manometri (fi)

(se): mihtádas mainna mihtida njálbbiid ja gásaid deaddaga

(nb): mĺler for trykk i vćsker og gasser

deattán

presse (nb) press (en) press (sv) puristin, puristuskone (fi)

(se): mašiidna mainna deaddá juoidá vai čohkket, burgit, hábmet dahje ráhkadit minstara

(nb): maskin til ĺ legge trykk pĺ noko som skal monteras, demonteras, formast eller pregast

deattarádjenventiila

trykkbegrensingsventil (nb) pressure reducing valve, p. control valve (en) tryckreduceringsventil (sv) paineenalennusventtiili (fi)

(se): ventiila mii luoitá njalbbi dahje gása olggos go deatta goargŋu dihto dási badjelii

(nb): ventil som slipp ut vćske eller gass nĺr trykket overstig eit visst nivĺ

deattareguláhtor

trykkregulator (nb) pressure regulator, pressure governor (en) tryckregulator (sv) paineensäädin (fi)

(se): ventiila mii vuolida ja regulere deaddaga

(nb): ventil som reduserer og regulerer trykket

deavddádas

See notkkaldat, deavddádas.

deavdinniibi

See sparkel, deavdinniibi.

denna

See kondeansajávkkadas, denna.

devkkodahttin

anlřping (nb) annealing (en) anlöpning (sv) päästö, päästäminen (fi)

(se): stáli liekkadeapmi boaššodeami maŋŋil vuolidit dan garrodaga ja smirrodaga

(nb): varmebehandling etter herding for ĺ redusere hardhet og sprřhet

devkkodahttit

anlřpe (nb) anneal (en) anlöpa (sv) päästää (fi)

(se): liekkadit stáli boaššodeami maŋŋil vuolidit garrodaga ja smirrodaga

(nb): varmebehandle etter herding for ĺ redusere hardhet og sprřhet

diesel

See dieselolju, diesel.

dieselmohtor

dieselmotor (nb) diesel engine (en) dieselmotor (sv) dieselmoottori (fi)

(se): boaldinmohtor mas lea dieselolju boaldámuššan, cahkkehuvvo alla deaddagiin

(nb): forbrenningsmotor drevet med dieselolje, tenning pga. hřyt trykk

dieselolju, diesel

dieselolje, diesel, solar (nb) diesel oil (en) dieselolja (sv) dieselöljy (fi)

(se): eananoljodestilláhta mii ea.ea. geavahuvvo boaldámuššan boaldinmohtoriin, vuoššančuokkis 180-380°C

(nb): destillat av jordolje som brukes til drivstoff i forbrenningsmotorer, kokepunkt 180-380°C

dievaslaš

massiv (nb) solid (en) massiv (sv) täyteinen (fi)

(se): mii lea čađa nanos

(nb): kompakt, som er av fast materiale tvers gjennom

differensiála

differensial (nb) differential (en) differential (sv) tasauspyörästö (fi)

(se): molsson mii sirdá mohtorfámu geassinjuvllaide nu ahte dat besset jorrat iešguđetge jorranloguin

(nb): veksel som fřrer over motorkrafta til drivhjula slik at dei kan gĺ med ulik fart

differensiálgiddehat

differensialsperre (nb) differential lock (en) differentialspärr (sv) tasauspyörastön lukitus (fi)

(se): lákta mii dagaha ahte differensiála sáhttá biddjojuvvot doaimmastis eret, ja mii hehtte maŋŋejuvlla jorrat luovusit

(nb): kopling som gjřr at differensialen kan settas ut av funksjon og hindrar eine bakhjulet i ĺ spinne fritt

digitála

See digitálalaš, digitála.

digitálalaš, digitála

digital (nb) digital (en) digital (sv) digitaalinen, numeerinen (fi)

(se): mii guoská loguide, sturrodagat lohkohámis; man vuođđu lea binára systema; mii mihtiduvvo cehkiin

(nb): som gjeld tall, střrrelser i tallform; som bygger pĺ det binćre systemet; som mŧler trinnvist

dihtor

datamaskin (nb) computer (en) dator, datamaskin (sv) tietokone (fi)

(se): mašiidna mii bargá muhtin programmerengiela gohččumiid mielde

(nb): maskin som arbeider etter kommandoar i eit programmeringssprĺk

dioda

diode (nb) diode (en) diod (sv) diodi (fi)

(se): guovtte-nábat elektrovnnalaš komponeanta mas lea sierranas vuosttáldus guovtte guvlui

(nb): to-pols elektronisk komponent med forskjellig resistans i de to retningene

divodeaddji

See mekanihkkár, divodeaddji.

divohat

See barggahat, divohat, dagahat.

divvun

reparasjon (nb) repair, restore, mend (en) reparation (sv) korjaus (fi)

(se): ortnegii bidjan vai doaibmá nugo galgá

(nb): det ĺ sette noko i stand slik at det virkar som det skal

divvut

reparere (nb) repair (en) reparera (sv) korjata (fi)

(se): bidjat juoidá ortnegii vai doaibmá nugo galgá

(nb): sette noko i stand slik at det virkar som det skal

doaibma

drift (nb) operation, running (en) drift (sv) käyttö (fi)

(se): vuohki mo muhtin mašiidna dahje ráhkkanus doaibmá, omd. viđjedoaibma

(nb): mĺten ein maskin eller eit apparat fungerer pĺ, eks. kjededrift

doaibmanmearri

See váikkuhusmearri, doaibmanmearri.

doaimmahis gássa

inaktiv gass, inert gass (nb) inert gas (en) inert gas (sv) inerttikaasu (fi)

(se): gássa mii ii báljo čatnas eará ávdnasiiguin; sveisengásaid birra: mii suodjala suddama reagerekeahttá metállain

(nb): gass som ikke lett inngĺr kjemiske forbindelser med andre stoffer; om sveisegass: som beskytter smeltebadet men ikke reagerer med metallet

doaimmár

prosessor, regneenhet[nb], rekneeining[nn] (nb) processor (en) processor (sv) prosessori, suoritin (fi)

(se): dihtora siskkimuš man birra olles bierggas lea ráhkaduvvon; gieđahallá dieđu prográmma mielde ja stivre dihtora osiid doaibmama

(nb): kjerna i datamaskinen som heile maskinen er laga omkring, bahandlar informasjon etter program og styrer funksjonane til dei andre delene av datamaskinen

doalan

holder[nb], haldar[nn] (nb) holder (en) hĺllare (sv) pidin, kiinnitin (fi)

(se): ráhkkanus mainna gidde bargoneavvu dahje bargobihtá

(nb): innretning til ĺ sette / halde fast eit verktřy eller eit arbeidsstykke

doaŋggat

See basttat, doaŋggat.

doapparlihtti, ruskalihtti

sřppeldunk (nb) garbage can, trash barrel, dustbin (en) avfallskärl (sv) roskalaatikko, roskasäiliö (fi)

(se): lihtti masa bálkestit doabbariid / ruskkaid

(nb): dunk for ĺ kaste avfall i

doaresávju

tverregg (nb) lateral edge, cross edge (en) tväregg (sv) poikkisärmä (fi)

(se): čuohppanávju bovragierragis

(nb): skjćreegg for enden pĺ bor

doaresbielká

travers (nb) traverse, transom, cross beam, cross bar (en) travers, tvärbalk (sv) silta, poikkiparru, poikittaispalkki (fi)

(se): bielká mii manná doarrás, omd. barggahaga robi vuolde

(nb): tverrgĺende bjelke, for eksempel under taket i et verksted

doaresbielkálovtton

traverskran, lřpekran (nb) traverse crane, overhead travelling crane (en) traverskran (sv) siltanosturi (fi)

(se): vinta / lovtton mii heaŋgá doaresbielkkás ja mii sáhttá dolvojuvvot dan mielde

(nb): kran som henger i tverrgĺende bjelke og kan forflyttes langs denne

doaresbielkávávdna

traversvogn, lřpekatt (nb) travelling trolley, crane carriage (en) traversvagn (sv) nostovaunu, juoksuvaunu (fi)

(se): vávdna mii sáhtá dolvojuvvot doaresbielkká mielde

(nb): vogn som kan fřres langs travers

doaresmielggas

tverrsleide (nb) cross slide, cross tool slide (en) tvärslid (sv) poikittaisluisti, poikkitaiskelkka (fi)

(se): várvve mielggas, váldomielgasis doarrás

(nb): sleide tvers over hovedsleiden pĺ dreiebenk

doddjonolggoš

bruddflate[nb], brotflate[nn] (nb) surface of fracture (en) brottyta (sv) murtopinta (fi)

(se): olggoš mii boahtá ovdan go juoga doddjo

(nb): flate som kjem fram der noko blir brote

doddjonvuolahas

bruddspon[nb], brotspon[nn] (nb) swarf (en) kortspĺn (sv) katkolastu, murtolastu (fi)

(se): oalle oanehis vuolahasat mat šaddet go várve, bovre, jeŋge ja jursá

(nb): relativt korte spon ved dreiing, fresing, gjenging og boring

dollačuohpan

skjćrebrenner[nb], skjerebrennar[nn] (nb) cutting torch, cutting burner (en) skärbrännare (sv) leikkauspoltin (fi)

(se): neavvu mainna čuohppá stáli gássadolain (O₂ + C₂H₂)

(nb): reiskap til ĺ skjere stĺl med gassflamme (O₂ + C₂H₂)

dollaveažir

platinastift, stift, avbryterkontakt[nb], avbrytar-[nn] (nb) contact set, contact breaker (en) brytarspets (sv) katkojan kärki (fi)

(se): mekanisma bensinmohtora juogánis mii čatná ja botke elrávnnji cahkkehangistosii

(nb): mekanisme i fordeler pĺ bensinmotor som slutter og bryter strřm til tennspole

dovddan, attán

fřler[nb], fřlar[nn], sensor, giver[nb], gjevar[nn] (nb) detector, sensor, probe (en) givare, sensor (sv) ilmaisin, anturi, sensori (fi)

(se): mihtádasa elemeanta masa muhtin sturrodat váikkuha nu ahte addá signála mii čájeha dán sturrodaga

(nb): element i mĺleutstyr som reagerer direkte pĺ en střrrelse, slik at elementet gir ut et signal som representerer denne střrrelsen

duhppen

krymping (nb) shrinking, shrinkage (en) krympning (sv) kutistuminen, kutistuma (fi)

(se): skuohpu bidjan áksilii nu ahte skuohppu báhkaduvvo vai stuorru ja darvána go čoasku ja manná čoahkkái

(nb): montering av hylse pĺ aksling ved at hylsa oppvarmes slik at den utvides og blir stĺende fast ved at den krymper nĺr den avkjřles

duhppet

krympe pĺ (nb) shrink on, crimp (en) krympa pĺ (sv) asentaa kutistamalla (fi)

(se): bidjat skuohpu áksilii báhkademiin ja čoaskudemiin

(nb): montere hylse pĺ aksling ved oppvarming og avkjřling

dulbenjurssán

planfres (nb) facing cutter, surface cutter (en) planfräs (sv) tasojyrsin, otsajyrsin (fi)

(se): jurssán mas leat ávjjut geažis ja mii jursá duolbbasin

(nb): fres for plane flater, fres med skjćr pĺ enden

dulbenšliipenmašiidna

planslipemaskin (nb) surface grinding machine (en) planslipmaskin (sv) tasohiomakone (fi)

(se): šliipenmašiidna mainna šliipe duolbbasin

(nb): slipemaskin for ĺ slipe flater plane

dulbet

plane (nb) plane, face (en) plana (sv) tasoitta (fi)

(se): dahkat duolbbasin

(nb): jevne ut, gjřre plan

dulka

tolk (nb) gauge (en) tolk (sv) tulkki (fi)

(se): mihtidanneavvu mainna guorahallá jeŋgejuvvon dahje várvejuvvon bargoávdnasa mihtu

(nb): mĺleverktřy for kontroll av mĺl pĺ gjenga eller dreid arbeidsstykke

dulpensveisen

stukesveising (nb) butt welding (en) stuksvetsning (sv) tyssähitsaus (fi)

(se): sveisen mas bargoávdnasat deaddiluvvojit čoahkái alla temperatuvrras

(nb): sveising gjennom at arbeidsstykke blir pressa i hop ved hřg temperatur

dulpet

stuke (nb) close a rivet, upset, clinch, jalt (en) stuka (sv) tyssätä (fi)

(se): oanidit ja gassudit návlli dahje boalttu nordamiin geahčái

(nb): gjřre ein nagle eller bolt kortare og tjukkare med střytar mot enden

dumájeaŋga

tommegjenge (nb) inch thread, imperial thread (en) tumgänga (sv) tuumakierre (fi)

(se): jeaŋga man diamehtar mihtiduvvo eŋgelas dumán (25.4 mm) ja goargŋun mihtiduvvo jeaŋgalohkun juohke dumái

(nb): gjenge der diameteren mĺles i engelske tommer (25,4 mm) og stigninga i gjenger pr. tomme

dumámihtádas

See mehtarmihtádas, dumámihtádas.

duŋke, jeahkka

jekk (nb) jack (en) domkraft (sv) nosturi, tunkki (fi)

(se): bumpa- dahje skruvvamekanisma loktema várás lossa diŋggaid

(nb): pumpe- eller skruemekanisme til ĺ lřfte tunge ting

duobussillen

filtrering (nb) filtering, filtration (en) filtrering (sv) suodatus (fi)

(se): proseassa mainna filtariin váldá partihkaliid eret njalbbis dahje gásas

(nb): prosess for ĺ fjerne partikler fra vćske eller gass ved hjelp av filter

duobussillet

filtrere (nb) percolate, filter, strain (en) filtra (sv) suodattaa (fi)

(se): váldit partihkkaliid eret njalbbis dahje gásas filtariin

(nb): fjerne partiklar frĺ vćske eller gass ved hjelp av filter

duobussilli

See filttar, duobussilli.

duohpahuvvat, duohpašuvvat

krympe (nb) shrink (en) krympa (sv) kutistua (fi)

(se): čoahkkái mannat

(nb): minske i format

duohpašuvvat

See duohpahuvvat, duohpašuvvat.

duohppa

filt (nb) felt (en) filt (sv) huopa (fi)

(se): gákkis oktiiduhppejuvvon ulluin dahje guolggain, adno omd. geallamii

(nb): stoff av sammenpressa ull eller hĺr, brukes bl.a. til pusseskiver

duojár

hĺndtverker[nb], handverkar[nn] (nb) craftsman, crafter, artisan (en) hantverkare (sv) käsityöläinen (fi)

(se): bargi gii duddjo

(nb): person som driv med eit handverk

duolbabasttat, njunnebasttat

nebbtang[nb], spisstang[nb], flattang[nb], nebbtong[nn], spisstong[nn], flattong[nn] (nb) flat pliers, flat nose pliers (en) flacktĺng (sv) lattapihdit (fi)

(se): basttat main lea duolba njálbmi mii seaggu geaži guvlui

(nb): tang med flate kjeftar som smalnar mot enden

duolbabeavdi

planbord (nb) surface plate (en) riktplatta (sv) oikotaso, väritaso (fi)

(se): stálleblohkka dahje assás skearru duolba olggožiin man ala bidjá bargoávdnasa go merke

(nb): stĺlblokk eller tjukk skive med planhřvla overflate til ĺ legge arbidsstykke pĺ nĺr ein merkar opp

duolbadávgi

bladfjćr[nb], bladfjřr[nn] (nb) leaf spring, plate spring (en) bladfjäder (sv) lehtijousi (fi)

(se): dávgi ovttain dahje eanet stállebláđiin

(nb): fjćr av et eller flere stĺlblad

duolbajeaŋga

See njealječiegatjeaŋga, duolbajeaŋga.

duolbaluovččan

flatmeisel (nb) flat chisel (en) flatmejsel (sv) lattataltta (fi)

(se): luovččan mas lea guhkes, njulges ávju

(nb): meisel med lang, rett egg

duolbaruopma

flatreim (nb) flat transmission belt (en) flatrem (sv) lattahihna (fi)

(se): ruopma man sneaktačuohpastat lea ovttaassosaš

(nb): reim med jamntjukt tverrsnitt

duolbaskearru

planskive (nb) face plate, face chuck (en) planskiva (sv) tasolaikka (fi)

(se): duolba ruovdeskearru mii giddejuvvo várvve jorrái ja masa skruvvet bargoávdnasa

(nb): rund skive som skrues pĺ spindelen i en dreiebenk og som man skrur fast arbeidstykket til

duolbastálli

flatstĺl, flatjern (nb) flat steel (en) plattstĺl (sv) lattateräs (fi)

(se): stálleávnnas mas lea njeallječiegat sneaktačuohpastat ja lea oalle govdat ássodaga ektui

(nb): stĺlmateriale med rektangulćrt tverrsnitt og relativt stor bredde i forhold til tykkelsen

duolbbas

plan, flat (nb) flat (en) plan (sv) taso, tasainen (fi)

(se): 2- dimenšuvnnalaš

(nb): to-dimensjonal

duolbbasinjorahit

plandreie (nb) face, dress (en) plansvarva (sv) tasosorvata (fi)

(se): várvet bargobihtá duolbbasin, várvet radiála borahanlihkademiin

(nb): dreie plant av arbeidsstykke, dreie med radial matingsbevegelse

duolmman

pedal (nb) pedal (en) pedal (sv) poljin, jalkapoljin (fi)

(se): juolgepláhttá mekanismmas mii joraha, vuolggaha dahje bisseha fievrru, mašiinna dahje čuojanasa

(nb): fotplate i mekanisme som driv, set i gang eller stoppar framkomstmiddel, maskin, instrument o.l.

duolvačáhcebohcci

avlřpsrřr, kloakkrřr (nb) drain pipe, outlet tube, sewer pipe (en) avloppsrör (sv) viemäriputki (fi)

(se): bohcci man čađa duolvačáhci golgá

(nb): rřr for transport av avlřpsvatn

duorrannávli

See návli, duorrannávli.

duorranveažir

See jorbaveažir, duorranveažir.

duorrat

klinke (nb) rivet (en) nita (sv) niitata (fi)

(se): dearpat metállanávlli geaži vai návli deakčasa ja doallá osiid čoahkis

(nb): hamre til enden pĺ metallnagle slik at naglen kan halde to deler saman

durra

dor (nb) drift, punch (en) dorn (sv) tuurna (fi)

(se): sylinddar- dahje geailohámat boalta mainna dearpá dahje viiddida ráiggiid, dearpá návlliid olggos ráiggis, dearpá spiikkáriid muora sisa jna.

(nb): sylindrisk eller konisk bolt til ĺ slĺ eller utvide hol, drive ut naglar, slĺ spikrar djupare inn osv

dustehat

střtfanger[nb], střytfangar[nn] (nb) bumper, buffer (en) stötfĺngare (sv) puskuri (fi)

(se): bielká biilla ovddageahčen ja maŋágeahčen mii sáhttá váldit vuostá norddastemiid

(nb): bjelke framme og bak pĺ kjřretřy til ĺ ta i mot střyt

dynámalaš

dynamisk (nb) dynamic, dynamical (en) dynamisk (sv) dynaaminen (fi)

(se): mii lea jođus, mas lea jođihanfápmu

(nb): som er i rřrsle, som har drivande kraft

eahpeguovddášlaš

eksentrisk (nb) excentric (en) excentrisk (sv) epäkeskinen (fi)

(se): mii lea olggobealde guovddáža; mas ii leat seamma guovddáš

(nb): som ligg utafor sentrum; som ikkje har samme sentrum

ednen

jording (nb) earthing, grounding, bonding (en) jordning (sv) maadoitus (fi)

(se): ráhkadus mii čatná elektralaš johtasa eatnamii

(nb): innretning som koplar ein elektrisk ledningsdel til jord

ednenjođas

jordledning[nb], jordingsledning[nb], jordleidning[nn], jordingsleidning[nn] (nb) earth wire, earth lead, earth conductor (en) jordledare (sv) maajohdin, maadoitusjohdin ukkosenjohdin (fi)

(se): jođas mii čatná elektralaš rusttega eatnamii

(nb): ledning som kopler elektrisk anlegg til jord

ednet

jorde (nb) earth, ground, bond (en) jorda (sv) maadoittaa (fi)

(se): čatnat elektralaš rusttega eatnamii

(nb): kople elektrisk anlegg til jord

eksosa

See bázahasgássa, eksosa, eksosgássa.

eksosbohcci

See bázahasbohcci, eksosbohcci.

eksosbohttu

See bázahasbohttu, eksosbohttu, jietnaváiddon.

eksosgássa

See bázahasgássa, eksosa, eksosgássa.

eksosmihtádas

See bázahasmihtádas, eksosmihtádas.

el-čuggestat, ráigeguoskkahat

stikkontakt, kontakt (nb) socket, contact (en) vägguttag, väggkontakt, kontakt (sv) pistorasia (fi)

(se): goallostusoassi ráiggiiguin elrávnnji várás, njiŋŋálasoassi

(nb): koplingsdel med hull, hun-kopling for strřm

el-culci, sággeguoskkahat

střpsel, plugg (nb) plug (en) stickpropp (sv) tulppaliitin, pistotulppa (fi)

(se): goalustusoassi sákkiiguin elrávnnji várás, varisoassi

(nb): han-delen av en pluggbar forbindelse

elektralaš, elektrihkalaš

elektrisk (nb) electric(al) (en) elektrisk (sv) sähköinen (fi)

(se): mii lea geldojuvvon elektrisitehtain, mii jođiha dahje ráhkada elektrisitehta

(nb): som er ladd med, leier eller produserer elektrisitet

elektrihkalaš

See elektralaš, elektrihkalaš.

elektrihkkár

elektriker[nb], elektrikar[nn] (nb) electrician (en) elektriker (sv) sähköasentaja (fi)

(se): fágabargi gii čohkke ja divvu elektralaš rusttegiid

(nb): fagarbeidar som driv med elektrisk installasjon og vedlikehald

elektrisitehta

elektrisitet (nb) electricity (en) elektricitet (sv) sähkö (fi)

(se): energiija mii dagaha elektralaš fápmodoaimma ja mii ovdána go atomain lea dássehisvuohta elektrovnnaid ja protovnnaid gaskkas

(nb): energi som er ĺrsak til elektrisk kraftverknad og som utviklar seg ved overskot pĺ visse elementćrpartiklar i atom

elektroda

elektrode (nb) electrode (en) elektrod (sv) elektrodi (fi)

(se): jođasoassi mii doalvu elrávnnji eará gálvui

(nb): leiarelement som fřrer elektrisk straum over i eit anna medium

elektronihkka

elektronikk (nb) electronics (en) elektronik (sv) elektroniikka (fi)

(se): oassi elektroteknihkas mii guoská elektronrávnnjiid stivremii

(nb): del av elektroteknikken som gjelder styring av elektronstrřmmer

elektrovnnalaš

elektronisk (nb) electronic (en) elektronisk (sv) sähköinen, elektroninen (fi)

(se): mii guoská elektronihkkii dahje lea huksejuvvon dan ala

(nb): som gjeld eller bygger pĺ elektronikken

energiija

See árja, energiija.

eretsveisen

frasveising[nb], frĺsveising[nn], med-, venstre- (nb) leftward welding (en) motsvetsning (sv) myötähitsaus (fi)

(se): asehis ávdnasiid gássasveisen mas gássadolla dolvo eret suddamis

(nb): gassveising der gassflammen fřres fra smeltebadet, for tynne materialer

erreldat

isolator (nb) insulator, separator (en) isolator (sv) eriste, eristin (fi)

(se): ávnnas mii ii jođit elrávnnji

(nb): materiale som ikke leder elektrisk strřm

errenbáddi

isolerband, isolasjonstape (nb) insulating tape, friction tape (en) isolerband (sv) eristysnauha (fi)

(se): liibmabáddi mainna erre elektralaš jođadasa

(nb): limband for isolasjon av elektrisk leiar

erren, guđju

isolasjon (nb) isolation, insulation (en) isolation (sv) eristys (fi)

(se): suodjalus elrávnnji, čoaskima, báhka dahje jiena vuostá

(nb): vern mot elektrisk straum, kulde, varme eller lyd

erret

isolere (nb) isolate, insulate (en) isolera (sv) eristää (fi)

(se): atnit jođihis ávdnasa hehttet elrávnnji, báhka dahje jiena leavvamis guvlui gosa ii galgga

(nb): bruke ikke-ledende materiale til ĺ hindre at elektrisk strřm, varme eller lyd sprer seg i uřnska retning

erttet

ribbe (nb) rib, fin, web, gill (en) spant, utsprĺng, ribba (sv) rima, ripa (fi)

(se): geaiggo oasit nanosmahttimii; metállaravddat mat addet stuora báhkadan- dahje čoaskudanolggoža

(nb): forsterking pĺ skallkonstruksjon for ĺ hindre knekk; metallrand som gir stor hete- eller kjřleflate

fabrihkka

fabrikk (nb) factory, manufacturing plant (en) fabrik (sv) tehdas (fi)

(se): fitnodat mii mašiinnaiguin valljuda ovttat gálvvuid

(nb): verksemd som masseproduserer varer ved hjelp av maskinar

fadnil, vadnil, dávggas

elastisk (nb) elastic, flexible (en) elastisk (sv) joustava (fi)

(se): mii sáhttá máhccat álgohápmái noađoheami maŋŋil

(nb): som har evne til ĺ gĺ tilbake til opprinnelig form og volum etter ei belastning

fállu

meny (nb) menu (en) meny (sv) valikko (fi)

(se): listu dihtoršearmmas maš oidnojit dat vejolašvuođat main galgá válljet ovtta vai dihtor bargagoahtá ovddosguovlluid

(nb): oversikt pĺ dataskjerm over mulige funksjoner ĺ velge mellom

fanasmohtor

See maŋŋegeašmohtor, fanasmohtor.

fápmočuohpan

kraftavbiter[nb], kraftavbitar[nn], boltsaks (nb) bolt cutter, multipower end cutting nippers (en) bultsax, kraftavbitare (sv) voimaleikkurit, pulttisakset (fi)

(se): fámolaš cikcenbasttat mas lea molsson

(nb): kraftig avbitertang med utveksling

fápmonađđa

kraftarm, leddhandtak (nb) swivel handle, swivel rod (en) ledhandtag (sv) nivelväännin (fi)

(se): nađđa skruvvaneavvuide, omd. gohppačoavdagii

(nb): handtak til skruverktřy, for eksempel koppnřkkel

fápmosirdin

kraftoverfřring (nb) power transmission (en) kraftöverföring (sv) voimansiirto (fi)

(se): ráhkkanus mii sirdá fámu mohtoris jorahanjuvllaide

(nb): overfřring av kraft frĺ motor til drivhjul

fápmoválddahat

kraftuttak (nb) power drive (en) kraftuttag (sv) voimanottolaite, voiman ulosotto (fi)

(se): áksilculci mii lea čadnon mohtorii ja mii sirdá fámu bargomašiidnii

(nb): akseltapp som stĺr i samband med motoren og som overfřrer kraft til arbeidsmaskin

fárppal

trommel (nb) drum, barrel (en) trumma (sv) rumpu (fi)

(se): skoavddas sylinddar mii sáhttá jorrat iežas áksása birra

(nb): hol sylinder som kan rotere om sin eigen akse

fárppalgoazan

trommelbrems (nb) drum brake (en) trumbroms (sv) rumpujarru (fi)

(se): goazan mas goahcangápmagat čarvot goahcangearddi fárpala sisolggoža vuostá

(nb): brems der bremsesko trykker bremsebelegg mot innersida av trommelen

faskkon

skrape (nb) scraper (en) skrapa (sv) kaavin (fi)

(se): stálleneavvu mainna fasku

(nb): stĺlredskap til ĺ skrape med

faskut

skrape (nb) scrape (en) skrapa (sv) kaapia (fi)

(se): buhtistit dahje váldit gearddi eret ávdnasis bastilis neavvuin

(nb): skave, gjřre reint med kvass reiskap

fatnannannodat

strekkfasthet[nb], strekkfastleik[nn] (nb) tensile strength (en) draghĺllfasthet (sv) vetolujuus (fi)

(se): nana ávdnasiid nákca vuosttaldit geassinfámuid

(nb): fasthet mot dragende krefter

fealga

felg (nb) rim, felly, felloe (en) fälg (sv) vanne (fi)

(se): profilerejuvvon juvlariekkis masa deahkka biddjojuvvo

(nb): profilert hjulring for montering av dekk

fiellosahá, snihkkársahá

snekkersag[nb], snikkarsag[nn] (nb) joiner's saw (en) snickarsĺg (sv) käsisaha, nikkarinsaha (fi)

(se): njulges sahá fiellosahemii

(nb): rett stikksag for saging av trematerialer

fierbmegealdda

nettspenning (nb) mains voltage, line voltage (en) nätspänning (sv) verkkovirta, verkkojännite (fi)

(se): sisaboahtti elektralaš gealdda geavaheaddji geahčen

(nb): innkommende elektrisk spenning hos forbruker

fierdin, snađđen

lepping (nb) lapping (en) läppning (sv) hierto (fi)

(se): fiidnašliipen nu ahte guokte olggoža ruvvejuvvojit nubbi nuppi vuostá ja daid gaskkas lea olju dahje eará njalbi bulvariiguin

(nb): finsliping ved at to flater gnis mot hverandre ved hjelp av et mellomliggende medium (leppepulver + leppeolje eller leppevćske)

fierra, rággu

spant (nb) rib, frame (en) spant (sv) kaari, laita (fi)

(se): sodju lista mii ollá giellasis fanasravdda rádjái

(nb): břyd ribbe som gĺr frĺ kjřlen til relingane i eit bĺtskrog

fievrran

transportřr (nb) conveyor, transporter (en) transportör (sv) kuljetin (fi)

(se): áhta mii jámma doalvu gálvvuid dihto luotta

(nb): utstyr for kontinuerlig transport av gods i bestemt bane

fiidnagieđahallan, loahppagieđahallan

finbearbeiding (nb) finish (en) färdigbehandling, slutbehandling (sv) hienotyöstö, viimeistely (fi)

(se): gieđahallan gárvvisteapmái

(nb): bearbeiding til endelig mĺl og overflatefinhet

fiidnagortnat

finkorna (nb) fine-grained (en) finkornig (sv) hienojyväinen, -rakeinen (fi)

(se): mas leat unna šliipengortnážat (šliipenskearru dahje sáttobáhpára birra)

(nb): som har smĺ slipekorn (om slipeskive eller sandpapir)

fiidnajeaŋga

fingjenge (nb) fine thread (en) fingänga (sv) hienokierre, toajakierre (fi)

(se): jeaŋga mas lea unnán goargŋun diamehtara ektui

(nb): gjenge med liten stigning i forhold til diameteren

fiila

See vuorká, fiila.

fiilet

file (nb) file (en) fila (sv) viilata (fi)

(se): gieđahallat bargoávdnasa fiilluin

(nb): bearbeide arbeidsstykke med fil

fiilogazza

filklo (nb) filing vice, hand vice (en) filklove (sv) viilain, ruuvipuristin (fi)

(se): gazza mainna gidde unna bargoávdnažiid fiilema dihtii

(nb): klo for fastspenning av lite arbeidsstykke for filing

fiilogušta

filbřrste (nb) file brush (en) filborste (sv) viilaharja (fi)

(se): stállegušta mainna buhtista fiillu

(nb): stĺlbřrste for reingjřring av fil

fiilu

fil (nb) file (en) fil (sv) viila (fi)

(se): bargoneavvu buoššoduvvon stális, das leat máŋga ávjju mat leat čuppojuvvon rihkkun olggožii

(nb): skjćreverktřy av herda stĺl med mange tenner som er skĺret inn som riller i overflata

filttar, duobussilli

filter (nb) filter, strainer (en) filter (sv) suodatin (fi)

(se): silis ávnnas man čađa sille njalbbi dahje gása váldit eret nana partihkkaliid

(nb): porřst stoff til ĺ sile vćske eller gass gjennom for ĺ fjerne faste partikler

fitnodat

bedrift, foretak[nb], fřretak[nn] (nb) manufacturing plant, works, company (en) företag (sv) yritys (fi)

(se): ealáhusdoaibma ovttas buvttadusrusttegiin, visttiin jna. mat gullet dasa

(nb): eining i nćringslivet med produksjonsutstyr, bygningar m.m. som hřyrer til

fluksa

fluks (nb) flux (en) flöde (sv) magneettivuo (fi)

(se): magnehtalaš rávdnji, mihtiduvvo weberan [W)

(nb): magnetisk strřm, mĺles i weber (W)

fluksasuhkodat

flukstetthet[nb], flukstettleik[nn] (nb) flux density (en) flödestäthet (sv) magneettivuon tiheys (fi)

(se): magnehttagieddi mii manná ceaggut dihto areala čađa, mihtiduvvo teslan (T)

(nb): střrrelsen av et magnetfelt som passerer loddrett gjennom et bestemt areal, mĺles i tesla (T)

foarbma, hoarbma

form (nb) mould (en) form (sv) muotti (fi)

(se): málle man sisa sáhttá leiket golgi mássa mii dan siste goiká ja garrá

(nb): hul gjenstand eller konstruksjon som ein kan helle ei flytande masse i og som stivnar der

fuođđarrájan

forhřster[nb], forhaustar[nn] (nb) forage harvester (en) fälthack (sv) niittosilppuri (fi)

(se): mašiidna mii čuohppá suinniid, guohkká daid ja bossu daid vovdnii

(nb): maskin som slĺr gras, hakkar det og blćs det ut i ei vogn

fuoladeapmi, fuolahus, bajásdoalahus

vedlikehold[nb], vedlikehald[nn], service (nb) maintenance, service (en) underhĺll, skötsel, service (sv) kunnossapito, huolto (fi)

(se): buotlágán doaimmat main ulbmil lea doallat neavvuid dohkálaš dilis

(nb): all virksomhet med formĺl ĺ holde utstyr i tilfredsstillende driftsmessig stand

fuolahas

See vuolahas, fuolahas, smáhkku.

fuolahus

See fuoladeapmi, fuolahus, bajásdoalahus.

gaffaltrukka

gaffeltruck (nb) fork lift truck (en) gaffeltruck (sv) haarukkatrukki (fi)

(se): mohtorfievru mainna lokte ja fievrrida gálvvuid

(nb): motordreve kjřretřy for lřfting og transport av varer pĺ paller

gáiddusstivren

fjernstyring, fjernkontroll (nb) remote control (en) fjärrmanövrering (sv) kauko-ohjaus (fi)

(se): rusttet guhkilmas stivrejupmái

(nb): styring av ein mekanisme frĺ avstand

gáidu

avvik (nb) deviation, divergence (en) avvikelse (sv) poikkema (fi)

(se): erohus dihto mihtu ja referansamihtu (vuođđomihtu) gaskkas

(nb): differansen mellom ein verdi (mĺl) og ein referanseverdi (basismĺl)

gákkan, ruovdegákkan

brekkjern, kubein (nb) crow bar (en) bräckjärn, kofot (sv) sorkkarauta (fi)

(se): sojahuvvon ja luddejuvvon stállestággu mainna gággá juoidá

(nb): břygd og klřyvd stĺlstang til ĺ bryte opp noko med

galján

brotsj, rřmmer (nb) reamer, broach, reaming bit (en) brotsch, upprymmare (sv) kalvin, väljennin, avennin (fi)

(se): jorri bargoneavvu fiidnagieđahallamii mas leat njulges dahje bonju čuohppanávjjut ja mii geavahuvvo stuoridit dahje hábmet ráiggi

(nb): roterende finbearbeidingsverktřy med rette eller spiralskĺrne skjćreegger brukt til ĺ utvide eller forme til et hull

galjidit

brotsje, opprřmme (nb) ream, broach (en) brotscha, upprymma (sv) kalvia, väljentää (fi)

(se): stuoridit dahje hábmet ráiggi sierralágán máŋgaávjjut bovrrain

(nb): utvide eller forme til et hol ved hjelp av fleiregga spesialbor

galkan

tilbakeslag, bakslag (nb) kick, recoil, backfire (en) bakslag (sv) takatuli (fi)

(se): gássadola mannan ruovttoluotta sveisenboalddana ja muhtimin gássašláŋggaid sisa

(nb): at gassflammen slĺr innover i sveisebrenneren og evt gasslangene

gallehit

mette (nb) saturate (en) mätta (sv) kyllästää (fi)

(se): deavdit ávdnasa eanemus lági mielde eará ávdnasiin

(nb): la eit emne ta opp i seg střrst mogleg mengd av eit anna emne

gállen

See buoššodeapmi, gállen.

gállet

See buoššodit, gállet.

galljudanoaivi

utboringshode[nb], utboringshovud[nn] (nb) boring head, drilling head (en) arborrhuvud (sv) avarrusistukka, avarruspää (fi)

(se): stellehahtti oaivi várvenstáliin mainna bovrenmašiinnas dahje jursanmašiinnas viiddida sylindariid

(nb): stillbart hode med dreiestĺl for utboring av sylindre i bormaskin eller fres

galmmihanmekanihkkár

kuldemontřr (nb) cooling system fitter (en) kylmontör (sv) kylmäkonekorjaaja, kylmäkoneasentaja (fi)

(se): fágabargi gii čohkke ja divvu galmmihan- ja čoaskudanrusttegiid

(nb): fagarbeider som monterer og reparerer anlegg for kjřling og frysing

garahanbasttat

avisoleringstang[nb], avisoleringstong[nn] (nb) stripping pliers (en) skaltĺng (sv) kuorintapihdit (fi)

(se): basttat maiguin váldá errema eret elektralaš johtasiin

(nb): tang for ĺ fjerne isolasjon frĺ elektriske leidningar

garasvuohta, garradat

hardhet[nb], hardleik[nn] (nb) hardness (en) hĺrdhet (sv) kovuus (fi)

(se): nana ávdnasa nákca vuosttaldit amas ávdnasiid sisabeassama

(nb): evne hos eit fast materiale til ĺ gjřre motstand mot inntrenging av fremmede legemer

gardnjil

albue[nb], olboge[nn], rřrkne (nb) elbow, elbow bend (en) rörkrök (sv) putken mutka (fi)

(se): bohcceoassi mii rievdada bohcci háltti 90°

(nb): rřrdel nytta til ĺ endre retninga til rřr med 90°

garradat

See garasvuohta, garradat.

garrajugahit

hardlodde (nb) braze (en) hĺrdlöda (sv) kovajuottaa (fi)

(se): jugahit báhkademiin badjel 450°C

(nb): lodding ved oppvarming over 450°C

garrametálla

hardmetall (nb) hard metal (en) hĺrdmetall (sv) kovametalli (fi)

(se): ávnnas mii adnojuvvo ávjun vuolahasčuohppamii, lea gárra gortniin ja čatnanávdnasiin deddojuvvon alla deattuin

(nb): sintra materiale med harde emne som hovudkomponent og med metallisk bindefase, brukas til skjćr for sponskjćring

garramuitu

See garraskearru, garramuitu.

garraskearru, garramuitu

platelager, harddisk (nb) hard disc (en) hĺrddisk (sv) kiintolevy, kovalevy (fi)

(se): dávggasmeahttun skearru vurket dáhtáid dihtorii, das lea stuorra kapasitehta ja dieđuid sáhttá boaibmut jođánit

(nb): lagringsenhet for data med stiv skive som normalt ikke kan tas ut av maskinen, den har stor kapasitet og data kan hentes ut raskt

garvinrádji

ikke-gĺ-grense[nb], ikkje-gĺ-grense[nn] (nb) non-acceptance limit (en)

(se): rádjemihttu mii vástida muhtun bargoávdnasa unnimus ávnnashivvodahkii: áksila vuolit ja bovrenráiggi bajit rádjemihttu

(nb): nedre grensemĺl for aksel og řvre grensemĺl for boring

gaskaáksil

mellomaksel (nb) countershaft, intermediate shaft (en) mellanaxel (sv) väliakseli (fi)

(se): áksila transmišuvnna ja jođihanáksila gaskkas fievrruin main lea mohtor ovddabealde ja jođihanjuvllat maŋábealde

(nb): aksel mellom transmisjon og drivaksel pĺ kjřretřy som har motor foran og bakhjulsdrift

gaskačiehka

klaringsvinkel, frivinkel (nb) clearance angle, relief angle (en) släppningsvinkel (sv) päästökulma (fi)

(se): čuohppanneavvu čiehka čuohppanávjju vuloravddas

(nb): vinkelen under skjćreeggen

gaskadáhppa

mellomtapp, midttapp (nb) second tap, plug tap (en) mellantapp (sv) keskimmäinen kierretappi (fi)

(se): jeŋgendáhppa mii lea gaskamusas jeŋgendáhpparáiddus

(nb): gjengetapp som brukes som den mellomste i et sett med tre gjengetapper

gaskaheivehus

mellompasning (nb) transition fit (en) mellanpassning (sv) välitiukkuus (fi)

(se): heivehus áksila ja bovrenráiggi gaskkas mii lea menddo gárži johtit, muhto ii leat doarvái gárži darvánit

(nb): pasning mellom aksling og boring som er for trang til ĺ gli, men ikkje trang nok til ĺ sitte skikkelig fast

gaskaolggoš

klaringsflate, friflate (nb) clearance surface, flank (en) släppningsyta (sv) päästöpinta (fi)

(se): čuohppanneavvu olggoš čuohppanávjju vuloravddas

(nb): flata under skjćreeggen

gaskatčuohppan

See čuggen, gaskatčuohppan.

gaskatčuohppat

See čugget, gaskatčuohppat.

gaskkus

mellomlegg, skims (nb) shim (en) mellanlägg (sv) täytelevy, sovituslevy (fi)

(se): asehis ávnnas maid bidjá osiid gaskii justadit gaskka

(nb): tynt materiale til ĺ legge mellom deler for ĺ regulere avstand

gássaduolmman

gasspedal (nb) accelerator (pedal) (en) gaspedal (sv) kaasupoljin (fi)

(se): duolmman mainna rievdada mohtora jorranlogu

(nb): pedal controlling rotational speed of engine

gássor

forgasser[nb], forgassar[nn] (nb) carburettor (en) förgasare (sv) kaasutin (fi)

(se): mohtoroassi mas golgi boaldámuš rievdaduvvo gavjan

(nb): motordel der flytande brensel blir forstřva

gavjadeapmi

forstřvning[nb], forstřving (nb) atomizing, atomization (en) atomisering, finfördelning (sv) sumuttuminen, sumutus (fi)

(se): golgi boaldámuša cuvken unna binná oasážin

(nb): nedbryting av flytende brensel til mikroskopiske partikler

gavjanjaman

See noavki, gavjanjaman.

gávvaruovdi, jorreruovdi

svingjern (nb) die stock (en) svängjärn, gängkloppa (sv) väännin, kierresorkka (fi)

(se): nađđa jeŋgendáhppii dahje jeŋgenbáhkkii

(nb): handtak for gjengetapp eller gjengebakke

gazzadoaŋggat, lihtdoaŋggat

hovtang[nb], hovtong[nn], tversavbiter[nb], tversavbitar[nn] (nb) nail puller, nippers, pincers (en) hovtĺng (sv) hohtimet (fi)

(se): cikcenbasttat main leat doaresávjjut

(nb): knipetong, avbitartong med tverregger

gazzalakta

klokopling (nb) claw coupling (en) klokoppling (sv) kynsikytkin (fi)

(se): čoavddehahtti lakta mas leat gaccat dahje bánit mat mánnet roahkkái

(nb): lřysbar kopling med klřr eller tenner som grip inn i kvarandre

geahčebihttá

See njálbmebihttá, geahčebihttá.

geahčedoalan

bakdokke, pinoldokke (nb) tail stock (en) dubbdocka, pinoldocka (sv) kärkipylkkä (fi)

(se): várvve oassi maid sáhttá hoigat njuolga ovddos maŋos ja giddet dihto sadjái ja mii doarju bargobihtá várvedettiin dahje mainna boraha bovrraid

(nb): del av dreiebenk som ein kan skyve etter vangen og feste der, střtte arbeidsstykket med under dreiing eller mating bor med

geahčedulbenjurssan

endeplanfres (nb) shell end mill, end face mill (en) ändplanfres (sv) lieriöotsajyrsin (fi)

(se): sylinddarlaš jurssan mas leat ávjjut sihke geažis ja gilggas

(nb): sylindrisk fres som har egger bĺde pĺ enden og sida

geahčegaskačiehka

endeklaringsvinkel (nb) back clearance, end-play angle (en) baksläppningsvinkel (sv) päästökulma (fi)

(se): čuohppanneavvu čiehka oalgeávjju vuloravddas

(nb): vinkel pĺ skjćreverktřy i underkant av bieggen

geahpametálla

lettmetall (nb) light metal (en) lättmetall (sv) kevytmetalli (fi)

(se): metálla mas lea iešmássa < 5

(nb): metall med tetthet < 5

geahpidanventiila

reduksjonsventil (nb) reduction valve (en) tryckreduceringsventil (sv) paineenalennusventtiili (fi)

(se): ventiila mainna vuolida deaddaga, omd. deattaáimmus

(nb): ventil til ĺ minske trykket av t.d. komprimert luft

gealdda

spenning (nb) voltage (en) spänning (sv) jännite (fi)

(se): elektralaš potensialaerohus, mihtiduvvo voltan (V)

(nb): potensialforskjell, mĺlas i volt (V)

gealdda

spenning (nb) tension, stress (en) spänning (sv) jännitys (fi)

(se): siskkáldas fámut nana ávdnasis

(nb): indre krefter i fast materiale

gealddehahtti

oppladbar (nb) rechargeable (en) laddningsbar (sv) uudelleen ladattava (fi)

(se): rávdnjegáldu iešvuohta; gealddahuhttima maŋŋil sáhttá geldojuvvot fas

(nb): eigenskap hos straumkjelde; kan ladas opp att etter utladning

gealdit

lade (nb) charge (en) ladda (sv) ladata, varata (fi)

(se): čoaggit elektralaš energiija akkumuláhtoris dahje kondensáhtoris

(nb): samle opp elektrisk energi i ein akkumulator eller kondensator

geallat

See šelget, geallat.

gearru

See skearru, gearru.

gearsi, jargŋa

flens (nb) flange (en) fläns (sv) laippa (fi)

(se): ravda mii geaigá olggos omd. bohccis

(nb): utstĺande kant, krage t.d. pĺ rřr

geasán

avtrekker[nb], avtrekkjar[nn], ters, avdrager[nb], avdragar[nn] (nb) puller, wheel puller (en) avdragare (sv) ulosvedin, irrotin (fi)

(se): bargoneavvu mainna geassá mašiidnaosiid eret ákselis dahje olggos ráiggis

(nb): verktřy til ĺ trekke av maskindeler fra aksling eller ut av boring

geavahančilgehus, atninčilgehus

bruksanvisning[nb], bruksrettleiing[nn] (nb) manual, operating instructions (en) bruksanvisning (sv) käyttöohje (fi)

(se): čilgehus mo geavahit / atnit muhtin biergasa

(nb): rettleiing i kordan bruke ein gjenstand

geavja

hendel, spak (nb) handle, lever, bar (en) spak (sv) vipu (fi)

(se): nađđa mainna regulere dahje vuolggaha ráhkkanusa

(nb): handtak til ĺ regulere eller sette i funksjon ein reidskap / maskin

geavja

See nađđa, geavja.

geavli

břyle, břyel (nb) bow, clamp, stirrup, loop (en) bygel (sv) lenkki, sanka, sinkilä (fi)

(se): dávgehámat dahje sojahuvvon bihttá mainna guoddá, doallá dahje čatná juoidá

(nb): bogeforma eller tilbřygd stykke til ĺ bćre i, halde i eller spenne fast noko

gehtegat

kjetting (nb) chain (en) kätting (sv) ketjut (fi)

(se): roavva viđji ráhkaduvvon rieggáhápmásaš lađđasiin

(nb): grov kjede av ringforma lenker som er hekta inn i kvarandre

generáhtor

generator, dynamo (nb) generator, dynamo (en) generator, dynamo (sv) generaattori, laturi, dynamo (fi)

(se): elektralaš indukšuvdnamašiidna mii rievdada mekánalaš energiija elektralaš energiijan

(nb): elektrisk induksjonsmaskin som formar om mekanisk energi til elektrisk energi

geson

See njaman, geson.

giddehat

kjoks, chuck (nb) chuck (en) chuck (sv) istukka (fi)

(se): iešguovddášahtti giddenneavvu olloliiguin, dábálaččat golbma

(nb): sjřlvsentrerande oppspenningsverktřy med bakkar, oftast tre

giddehatčoavdda

kjoksnřkkel (nb) chuck wrench (en) chucknyckel (sv) istukka-avain (fi)

(se): čoavdda mainna gidde bargoávdnasa giddehahkii

(nb): nřkkel for oppspenning av arbeidsstykke i kjoks

giddejuvvon rávdnjebiire

slutta strřmkrets[nb], lukka krets[nb], slutta krins[nn], lukka krins[nn] (nb) closed circuit (en) sluten stömkrets (sv) suljettu piiri (fi)

(se): rávdnjebiire mii lea laktojuvvon nu ahte elrávdnji jorrá biires

(nb): střmkrets som er kopla saman slik at střm gĺr rundt i kretsen

giddenáksil

oppspenningsdor (nb) clamp arbor (en) spänndorn (sv) kiinnityskara, kiinnitystuurna (fi)

(se): áksil masa giddet bargoávdnasa dahje jursanneavvu

(nb): aksel for oppspenning av arbeidsstykke eller freseverktřy

giddenmekanisma

sperremekanisme, sperre (nb) locking device, catch (en) spärranordning, spärr (sv) säppi, lukitsin, salpa (fi)

(se): mekanisma mii caggá nu ahte juoga ii beasa mannat gosage dahje sáhttá mannat dušše ovddosguvlui ii ge ruovttoluotta

(nb): mekanisme som hindrar ei rřrsle slik at noko anten ikkje kan rřre seg nokon veg eller bare kan gĺ framover men ikkje tilbake

giddenskruvva

settskrue, festeskrue (nb) set screw, fixing screw (en) stoppskruv, fästskruv (sv) kiinnitysruuvi, pidätinruuvi (fi)

(se): skruvva mii doallá juoidá gitta, dávjá oaivvi haga

(nb): skrue som held fast noko, stoppeskrue, ofte utan hovud

giddet

spenne opp, spenne fast, feste (nb) fasten, tighten, fix (en) spänna fast, fästa (sv) kiinnittää (fi)

(se): bidjat bargoávdnasa / bargoneavvu gitta giddenráhkkanussii

(nb): sette fast arbeidsstykke / verktřy i festeanordning

giebahuhttit, gožuhuhttit

sote (nb) soot (en) sota (sv) noeta (fi)

(se): gieba ráhkadit, omd. boaldinmohtoras

(nb): lage sot, for eksempel om forbrenningsmotorar

gieđahallan, ávdnen

bearbeiding[nb], tilarbeiding[nn] (nb) finishing, machining (en) bearbetning (sv) työstö (fi)

(se): ávdnasa hámi rievdadeapmi, dan ávnnasmeari geahpedeapmi dahje ávdnasa iešvuođaid rievdadeapmi

(nb): endring av formen pĺ eit arbeidsstykke, fjerning av materiale frĺ det eller endring av eigenskapane til materialet

gieđahallat, ávdnet

bearbeide[nb], tilarbeide[nn] (nb) prepare, process, treat (en) bearbeta (sv) työstää, valmistaa (fi)

(se): rievdadit ávdnasa hámi, geahpedit dahje lasihit ávnnasmeari dahje rievdadit ávdnasa iešvuođaid

(nb): endre formen pĺ eit arbeidsstykke, fjerne eller legge til materiale eller endre eigenskapane til materialet

gieddi

felt (nb) field (en) fält (sv) kenttä (fi)

(se): dáhtabasas koartta oassi mii lea várrejuvvon dihtolágán dieđuid, omd. čujuhusa dahje agi várás; lea juohke koarttas seamma sajis

(nb): i databasar del av ein post som er reservert for ein viss type informasjon, t.d. adresse eller alder, i kvar post er feltet pĺ same stad

giehpa, gožu

sot (nb) soot (en) sot (sv) noki (fi)

(se): fiidnagoartnat čađđa ráhkaduvvon dievasmeahttun boaldimiin

(nb): findelt karbon laga ved ufullstendig forbrenning

giehtaanulaš

manuell (nb) manual (en) manuell (sv) käsikäyttöinen, käsi- (fi)

(se): gieđaiguin jorahuvvon, mašiidnafámu haga

(nb): handdreve, ikkje maskinell

gieralohkki, bajildaslohkki

topplokk (nb) cylinder head cover, cylinder cover (en) cylinderhuvud, topplock (sv) sylinterinkansi (fi)

(se): bajit oassi boaldinmohtoras, bajábealde sylindara

(nb): řvre del av en forbrenningsmotor, over sylinderen

gierdočoavdda

See nástečoavdda, gierdočoavdda.

gierdodahkki

passer[nb], passar[nn], stikkpasser (nb) divider, calipers, compasses (en) passare (sv) harppi (fi)

(se): neavvu mas leat guokte juolgi čadnon oktasaš oaivái ja mainna ráhkada gierdduid ja merke mihtuid

(nb): instrument med to rřrlige bein festa til eit felles hovud, til ĺ lage sirklar og sette av mĺl med

gierdomihtádas

krumpasser[nb], fotpasser[nb], krumpassar[nn], fotpassar[nn] (nb) pair of compasses, outside calipers (en) krumpassare, krumcirkel (sv) länkiharppi (fi)

(se): neavvu mas leat guokte juolggi ja mainna lohká siskkáldas dahje olgguldas mihtuid

(nb): instrument med to rřrlige bein til ĺ overfřre av innvendige eller utvendige mĺl

gierdosahá

sirkelsag (nb) cirkular saw (en) cirkelsĺg (sv) pyörösaha (fi)

(se): sahá mas lea gierdohápmásaš sahádearri

(nb): sag med sirkelforma sagblad

giesahat

See giesaldat, giesahat, giessu.

giesaldat, giesahat, giessu

vikling (nb) winding, coiling (en) rullning, lindning (sv) käämitys (fi)

(se): máŋga árpogiesastaga oktasaš siskkoža birra nu ahte ráhkadit rávdnjebiire

(nb): et antall vindinger om en felles kjerne som danner en enkel strřmkrets

giesastat

vinding (nb) turn (of a winding) (en) lindningsvarv (sv) käämi, johdinkierros (fi)

(se): gistosa vuođđooassi, mas lea dušše okta jođiheaddji čuolbmu

(nb): grunnelement i en spole som bestĺr av en enkelt ledende slřyfe

giessat

vikle (nb) wind, coil, spool, twist (en) linda (sv) käämiä (fi)

(se): gárrat árppu gistosa birra

(nb): surre trĺd opp pĺ spole

giessu

See giesaldat, giesahat, giessu.

giesttus

spole (nb) coil, spool, reel (en) spole (sv) kela, käämi (fi)

(se): elektralaš jođihanárpu gissojuvvon siskkoža birra

(nb): elektrisk ledningstrĺd vikla pĺ ei kjerne

gievrudat

forsterker[nb], forsterkar[nn] (nb) amplifier (en) förstärkare (sv) vahvistin (fi)

(se): apparáhta mainna nanne sirdojuvvon signálaid rievdatkeahttá signálaid kvalitehta

(nb): apparat for ĺ auke styrken pĺ overfřrte signal utan ĺ endre kvaliteten til signala

gievrudit, nanosmahttit

forsterke (nb) strengthen, reinforce (en) förstärka (sv) vahvistaa (fi)

(se): dahkat huksenoasi dahje eará áđa gievrrabun

(nb): auke styrken til ein gjenstand eller bygningsdel

gievrudus

forsterkning[nb], forsterking (nb) strengthening, reinforcement (en) förstärkning (sv) vahvistus, vahvistaminen (fi)

(se): oassi mii dahká huksenoasi dahje eará áđa gievrrabun

(nb): detalj som aukar styrken til ein gjenstand eller bygningsdel

giira

See molsson, giira.

giirakássa

See molssonkássa, giirakássa.

gilgačiehka

flankevinkel, gjengevinkel (nb) angle of thread (en) flankvinkel, gängvinkel (sv) kylkikulma (fi)

(se): čiehka badjel jeaŋgagierraga, jeaŋgagilggaid gaskkas

(nb): vinkelen over en gjengetopp, mellom gjengeflankene

gilgacikcenbasttat, vinjubasttat

sideavbitertang[nb], sideavbitartong[nn], skrĺavbiter (nb) side cutting pliers (en) sidavbitare (sv) sivuleikkurit (fi)

(se): basttat maiguin čuohppat streaŋggaid, čuohppanávjjut leat nađain ovtta háltái

(nb): tang for klipping av trĺd med skjćreeggene parallelt eller nesten parallelt med skaftet

ginttalčoavdda

See pluggačoavdda, ginttalčoavdda.

ginttalgahpir

plugghette (nb) spark plug cap (en) sytytystulpan hattu (fi)

(se): gahpir ginttaljohtasa geažis mii biddjojuvvo cahkkehangintala ala

(nb): hette som sitter pĺ enden av pluggledningen og tres pĺ tennpluggen

ginttaljođas, buncejođas

pluggledning[nb], pluggleidning[nn], tennplugg- (nb) plugwire, spark plug cable (en) tändstiftskabel (sv) tulpanjohto, sytytustulpan johto (fi)

(se): jođas mii manná rávdnjejuogana ja cahkkehangintala gaskkas

(nb): ledning fra fordeler til tennplugg

gitta guovddášnjunni

fast senterspiss (nb) dead centre point, dead centre peak (en) fast dubb (sv) kiinteä keskiökärki (fi)

(se): guovddášnjunni mii ii jora bargoávdnasa mielde

(nb): senterspiss som stĺr i ro i pinolrřret og ikke roterer med arbeidsstykket

gižaldat

hengsel, hengsle (nb) hinge (en) gĺngjärn (sv) sarana (fi)

(se): guovtteoasat metállaskoađas maid sáhttá jorahit culcci birra ja mainna uvssat, láset jna. čadnojuvvojit

(nb): metallbeslag i to delar som kan dreiias om ein tapp og som dřr, vindauga o.l. er festa med

goahca, itna

friksjon (nb) friction (en) friktion (sv) kitka (fi)

(se): vuosttaldus guoskanolggožis guovtti goruda gaskkas

(nb): motstand i berřringsflata mellom to lekamar

goahcalakta

friksjonskopling (nb) friction coupling (en) friktionskoppling (sv) kitkakytkin (fi)

(se): mekánalaš lakta mii doaibmá goaza geažil go guokte olggoža deaddašuvvet oktii

(nb): mekanisk kopling basert pĺ friksjonen mellom to flater som blir presset sammen

goahcanbircu, goahcanlohti

bremsekloss (nb) brake pad, brake block (en) bromskloss (sv) jarrupala (fi)

(se): lohti mii čárvojuvvo goahcanskearru vuostá

(nb): kloss som klemmes mot bremseskive

goahcanfárppal

bremsetrommel (nb) brake drum (en) bromstrumma (sv) jarrurumpu (fi)

(se): jorri fárppal man vuostá goahcangápmagat čárvejuvvojit

(nb): roterende trommel som bremsesko strammes mot

goahcangáma

bremsesko (nb) brake shoe (en) bromsback (sv) jarrukenkä (fi)

(se): ráhkadus dávggiin man ala goahcanbáttit leat liibmejuvvon dahje dorrojuvvon, deddojuvvo olggos goahcanfárpala vuostá

(nb): fjćrbelasta konstruksjon med pĺlimt eller pĺklinka bremsebĺnd som presses mot innsida av bremsetrommel

goahcanlohti

See goahcanbircu, goahcanlohti.

goahcannjalbi

bremsevćske (nb) brake fluid (en) bromsvätska (sv) jarruneste (fi)

(se): hydraulihkkanjalbi mii geavahuvvo mohtorfievrruid goahcansystemas

(nb): hydraulikkvćske for bruk i bremsesystemet pĺ kjřretřy

goahcanskearru

bremseskive (nb) brake disc (en) bromsskiva (sv) jarrulevy (fi)

(se): jorri skearru man vuostá goahcanbirccut čárvejuvvojit

(nb): roterende skive som bremseklossene strammes mot

goahcat, vávlet

bremse (nb) brake (en) bromsa (sv) jarruttaa (fi)

(se): vuolidit fievrru dahje mašiinna leavttu goazain

(nb): redusere farta pĺ et kjřretřy eller en maskin ved hjelp av friksjon

goaivunmašiidna

gravemaskin (nb) excavator, dredger (en) grävmaskin (sv) kaivinkone (fi)

(se): mašiidna mainna goaivu

(nb): anleggsmaskin for graving

goallus

See lavtta, goallus.

goallusjođas

See joatkkajođas, goallusjođas.

goallustingovus

See laktingovus, goallustingovus.

goallustit

See laktit, goallustit.

goavdi

karosseri (nb) body (en) kaross, karosseri (sv) kori (fi)

(se): mohtorfierru viessu

(nb): overbygnad pĺ motorvogn

goavkedulka

bladsřker[nb], sřkjar[nn] (nb) feeler gauge (en) bladmĺtt, slitsmĺtt (sv) rakomitta, rakotulkki (fi)

(se): mihtidanneavvu mas leat asehis stállebláđit iešguđetge assodagas ja mainna mihtida / dárkkista goavkki sturrodaga

(nb): mĺleverktřy med tynne stĺlblad av forskjellig tjukkleik for ĺ kontrollere / justere storleiken pĺ ein opning

goazan, vávlu

brems (nb) brake (en) broms (sv) jarru (fi)

(se): veahkeneavvu bissehit áksila, mašiinna dahje fievrru dahje unnidit leavttu

(nb): hjelpemiddel til ĺ stogge eller minska farten pĺ aksling, maskin eller kjřretřy

goban

forsenker[nb], forsenkar[nn], forsenkingsbor (nb) countersink (en) försänkare (sv) upotuspora (fi)

(se): geailohámat bovra mainna sneide ráiggi

(nb): kjegleforma bor for fasing av sylindrisk hol

gohpat

forsenke (nb) countersink (en) försänka (sv) upottaa (fi)

(se): ráhkadit geailohámat ráiggi skruvvaoaivvi várás

(nb): lage konisk hol for skruehovud

gohpeloaktu

gropslitasje (nb) pitting wear (en) gropförslitning (sv) terän kuoppakuluminen (fi)

(se): roggi maid vuolahasat leat golahan čuohppannevvui

(nb): at spona slit ei grop i skjćreverktřyet

gohpeoaivi

forsenka hode[nb], forsenka hovud[nn], senkhode[nb], senkhovud[nn] (nb) countersunk head (en) försänkt huvud (sv) uppokanta (fi)

(se): geailohámat skruvvaoaivi

(nb): konisk skruehode

gohppočoavdda

koppnřkkel, pipenřkkel (nb) box wrench, socket wrench (en) hylsnyckel (sv) hylsyavain (fi)

(se): skruvvačoavdda mas leat luovus gohput

(nb): skrunřkkel med lause koppar

gohppu

kopp, pipe (nb) box, socket (en) hylsa (sv) hylsy (fi)

(se): siskkáldas 6- dahje 12-čiegat skruvvenneavvu mas lea njealječiegat čanus nađđii

(nb): innvendig seks- eller tolvkanta skruverktřy med firkanta tilkopling til handtak

gokčangeardi

belegg (nb) coat, coating, facing, lining, surfacing (en) beläggning (sv) pinnoite (fi)

(se): gokči geardi eará ávdnasis suodjalussan dahje čitnan, dahje boađus kemiijalaš reakšuvnnas

(nb): dekkende lag av annet materiale for beskyttelse eller pynt, eller som resultat av kjemisk reaksjon

gokčanlakta, latnalaslakta

overlappskjřt[nb], overlappskřyt[nn] (nb) over-lapping (en) överlappning (sv) limitys (fi)

(se): lakta mas nubbi pláhttaravda biddjojuvvo nuppi pláhttaravdda ala, das maŋŋil pláhtat durrojuvvojit dahje sveisejuvvojit oktii

(nb): to plater skjřtes sammen ved at den ene legges litt over den andre og deretter nagles eller sveises sammen

gollu, loaktu

slitasje (nb) wear (en) slitage, nötning (sv) kuluminen (fi)

(se): ávnnasloaktu olggožis goahcafámuid váikkuhusaid geažil

(nb): tap av materiale frĺ overflate under pĺvirkning av friktionskrefter

gollu, mannu

forbruk (nb) consumption (en) förbrukning (sv) käyttö (fi)

(se): elektralaš energiija geavaheapmi nuppástuhttit earálágán energiijan

(nb): bruk av elektrisk energi for omdanning til annen form for energi

golmmaborat fiilu

See golmmačiegat fiilu, golmmaborat fiilu.

golmmačiegat fiilu, golmmaborat fiilu

trekantfil (nb) triangular file (en) trekantsfil (sv) kolmikulmaviila (fi)

(se): fiilu mas lea golmmačiegat sneaktačuohpastat

(nb): fil med trekanta tverrsnitt

golmmamuddutmohtor

trefasemotor (nb) three phase motor (en) trefasmotor (sv) kolmivaihemoottori (fi)

(se): mohtor mii jorahuvvo golbmamuttut molsorávnnjis

(nb): motor som gĺr pĺ trefasa vekselstrřm

golve

loddebolt (nb) soldering iron (en) lödkolv (sv) juotin, juottokolvi (fi)

(se): veaikeboaltu mainna báhkada ávnnasbihtá nu ahte sáhttá jugahit

(nb): koparbolt til ĺ varme opp arbeidsstykket med ved lodding

gomuhanávju, dearrebihttá

vendeskjćr[nb], vendeskjer[nn] (nb) indexable insert (en) vändskär (sv) vaihdettava kovametalliteräpala (fi)

(se): molsohahtti garrametállabihttá mainna várve dahje jurssaha

(nb): utskiftbar hardmetallplate for dreiing eller fresing

gordnesturrodat

kornstřrrelse[nb], kornstorleik[nn] (nb) grain size (en) kornstorlek (sv) raekoko (fi)

(se): šliipengortniid sturrodat

(nb): střrrelse pĺ slipekorn

govadat

riss (nb) view (en) skiss (sv) luonnos (fi)

(se): teknihkalaš sárggus, gehččojuvvon ovtta siiddus ain hávil

(nb): teknisk teikning, sett frĺ ei side av gangen

govččas

deksel (nb) cap, lid, cover (en) täckplatta (sv) kansi, konepeitto (fi)

(se): pláhtta suodjalit mašiidnaosiid

(nb): plate til vern av maskindeler eller komponenter

govddon

flottřr (nb) float, float ball (en) flottör (sv) uimuri (fi)

(se): golgi áhta mii čájeha dahje regulere njalbedási

(nb): flyteelement som viser eller regulerer vćskestand

govdudeapmi

flotasjon (nb) flotation (en) flotation (sv) vaahdotus (fi)

(se): vuohki čáziin, oljjuin ja áimmuin sirret fiidnagordnojuvvon málmma

(nb): metode for utskilling av finmalt malm ved hjelp av vann, olje og luft

govvalohkki

bildeleser[nb], biletlesar[nn], skanner (nb) scanner (en) avsökare, scanner (sv) kuvanlukija (fi)

(se): bierggas mainna lohká govaid dihtora muitui

(nb): reiskap som ein kan lese bilete inn til minnet pĺ ein datamaskin med

gožu

See giehpa, gožu.

gožuhuhttit

See giebahuhttit, gožuhuhttit.

grádaviŋkil

See čiehkamihtádas, grádaviŋkil.

guđaborat čoavdda

See guđačiegat čoavdda, guđaborat čoavdda.

guđaborat skruvva

See guđačiegat skruvva, guđaborat skruvva.

guđačiegat čoavdda, guđaborat čoavdda

sekskantnřkkel, utvendig nřkkel, unbrakonřkkel (nb) hexagon wrench, allen key (en) sexkantnyckel (sv) kuusioavain (fi)

(se): čoavdda mainna skruvve skruvaid main lea siskkáldas guđačiegat

(nb): nřkkel for indre sekskant i skruar

guđačiegat skruvva, guđaborat skruvva

sekskantskrue (nb) hexagonal headed bolt (en) sexkantskruv (sv) kuusioruuvi (fi)

(se): skruvva mas lea guđačiegat oaivi

(nb): skrue med sekskanta hovud

guđju

See erren, guđju.

guhkidangorri

lengdeutvidingskoeffisient (nb) coefficient of linear thermal expansion (en) längdutvidgningskoefficient (sv) pituuslaajenemiskerroin (fi)

(se): gorri guhkideami temperatuvralassaneamis ja guhkkodaga gaskkas

(nb): forholdet mellom lengdeutviding pr. temperaturauke og lengda

guksi

See soadji, guksi.

gullosuojan

See bealljesuojan, gullosuojan.

gummi

gummi (nb) rubber (en) gummi (sv) kumi (fi)

(se): lunddolaš dahje syntehtalaš fatnilis ávnnas mas leat stuora molekylat

(nb): naturlig eller syntetisk stoff med store molekyler og stor elastisitet

guoddináhppi

See guoddinnákca, guoddináhppi.

guoddinnákca, guoddináhppi

bćreevne[nb], bereevne[nn] (nb) carrying capacity, loadbearing capacity (en) bärförmĺga, kapacitet (sv) kantavuus, kuormitettavuus (fi)

(se): huksehusa dahje huskenoasi guoddinnákca go atná lobalaš gealdagiid ollasit

(nb): bćrestyrken til eit byggverk eller ein bygningsdel nĺr ein nyttar ut dei tillatte spenningane

guorbmádeapmi

See noađuheapmi, guorbmádeapmi.

guorbmádit

See noađuhit, guorbmádit.

guorusnatgealdda

tomgangsspenning (nb) no load voltage, open circuit voltage (en) tomgĺngsspänning (sv) tyhjäkäyntijännite (fi)

(se): gealdda sveisenapparáhta nábiid gaskkas go ii leat sveiseme

(nb): spenninga mellom polene pĺ et sveiseapparat nĺr man ikke sveiser

guorusnatjohtin

tomgang (nb) idling, no-load, idle running (en) tomgĺng (sv) joutokäynti (fi)

(se): mašiinna mannan geavatkeahttá fámuid bargui

(nb): det at ein maskin gĺr utan at kreftene blir nytta til arbeid

guorusrassehit

See rassehit, guorusrassehit.

guovddášallodat

senterhřyde[nb], senterhřgd[nn] (nb) height of centres (en) dubbhöjd (sv) kärkikorkeus (fi)

(se): allodat várvve stivrenbielkká rájes gitta jorredoalana dahje pinolnjuni guovddáža rádjái

(nb): hřyda fra vangen pĺ dreiebenken opp til senter av bakdokke og pinolrřr

guovddášbovra

senterbor, sentrumsbor (nb) centre bit, centre drill (en) centrumborr (sv) keskiöpora (fi)

(se): oanehis bovra mainna bovre álgoráiggi ovdal go bovre stuorat bovrrain

(nb): kort bor for forboring som styring for střrre bor

guovddášnjunni, pinolnjunni

senterspiss, pinolspiss (nb) tail stock centre (en) dubb (sv) keskiökärki (fi)

(se): giddenneavvu mii nuppi geažis lea 60° njunni, nuppi geažis fas dábálaččat morselávvolat

(nb): oppspenningsverktřy som i eine enden er forma som en 60° spiss, i andre enden normalt som morsekon.

guovddášviŋkil

sentrumsvinkel (nb) centring gauge (en) centrumvinkel (sv) keskiökulma (fi)

(se): viŋkil mainna gávdná gierddu guovddáža

(nb): vinkel som brukes til ĺ finne sentrum av en sirkel

guovlu

See hálti, guovlu.

guovttedávttatmohtor

totaktsmotor (nb) two-stroke engine (en) tvĺtaktsmotor (sv) kaksitahtimoottori (fi)

(se): mohtor mas boaldin dáhpáhuvvá juohke nuppi dáktii

(nb): motor der forbrenninga skjer for annakvart slag

guovttedoaimmat sylinddar

dobbeltvirkende sylinder[nb], dobbeltverkande sylinder[nn] (nb) double acting cylinder (en) dubbelverkande cylinder (sv) kaksitoiminen sylinteri (fi)

(se): sylinddar man deaddinávnnas deaddá vurrolagaid goappašiid bealde meanddi

(nb): sylinder der trykkmediet angriper vekselvis pĺ begge sider av stempelet

guovtteoasát liibma

See buoššodanliibma, guovtteoasát liibma.

guovtteráiddoláger

torada lager (nb) dual bearing, double row bearing (en) tvĺradigt lager (sv) kaksirivinen laakeri (fi)

(se): jorranláger mas leat rullat dahje luođat guovtti parallealla ráiddus

(nb): rullingslager med rullar eller kuler i to parallelle rader

gurradit

fuge (nb) groove (en) foga (sv) railon valmistus (fi)

(se): ráhkadit gura mii galgá devdojuvvot sveissain dahje eará deavdinávdnasiin

(nb): lage ĺpning som skal fylles med sveis eller fugemasse

gurra, luodda

spor (nb) slot, groove (en) spĺr (sv) ura (fi)

(se): guhkolaš gohpi mii lea čuhppojuvvon ávdnašii

(nb): avlang grop som er skore ut i materiale

gurraluođđaláger

sporkulelager (nb) track roller bearing, rigid ball bearing (en) spĺrkullager (sv) urakuulalaakeri (fi)

(se): láger main luođat mannet sisrieggá ja olggorieggá guraid mielde

(nb): lager med kuler som gĺr i spor i inner- og ytterringene

gurranibba

See rihkkosággi, luoddanibba.

gurraskruvva

sporskrue (nb) slotted screw (en) spĺrskruv (sv) uraruuvi (fi)

(se): skruvva mas lea gurra oaivvi rastá

(nb): skrue med spor i hovudet

gurrenculci

avtappingsplugg, dreneringsplugg (nb) drain plug (en) avtappningsplugg (sv) tyhjennystulppa (fi)

(se): culci lihttebotnis luoitit njalbbi olggos

(nb): plugg i botn pĺ eit kar for ĺ tappe ut vćske

gusta, luvda

břrste (nb) brush (en) borste (sv) harja, hiiliharja (fi)

(se): jođadas mii fievrrida el-rávnnji jorri mašiidnaoasis / -oassái.

(nb): leiar som fřrer elektrisk straum til eller frĺ ein roterande maskindel

hábmehahtti

See plástalaš, hábmehahtti.

háloravda, áloravda

fas, fase (nb) bevel, chamfer (en) fas (sv) viiste (fi)

(se): ravda bargoávdnasis mii lea hállut gieđahallama maŋŋil

(nb): skrĺkant pĺ arbeidsstykke etter bearbeiding

hálteventiila

retningsventil (nb) directional valve (en) riktningsventil (sv) suuntaventtiili (fi)

(se): neavvu mainna laktá dahje gidde ovtta dahje eanet vejolaš golganluottaid

(nb): utstyr for ĺ kople til eller stenge ein eller fleire moglege strřymingsvegar

hálti, guovlu

retning (nb) direction (en) riktning (sv) suunta (fi)

(se): gosa juoga manná, čujuha dahje geaigá

(nb): lei, kurs, hold

haŋkinváiddon, časkinváiddon

střtdemper[nb], střytdempar[nn] (nb) shock absorber (en) stötdämpare (sv) heilahduksen vaimennin, iskunvaimennin (fi)

(se): ráhkkanus mii váiduda fievrru lihkademiid bajás vulos dássehis luotta alde

(nb): innretning som dempar rřrslene opp og ned i kjřretřy pĺ ujamn veg

hápmemuhttin, lávvamuhttin

formendring (nb) deformation (en) formförändring (sv) muodonmuutos (fi)

(se): hámi rievdadeapmi plástalaš lávvademiin

(nb): endring av form gjennom plastisk bearbeiding

hárjehahttit

trimme (nb) trim (en) trimma (sv) virittää (fi)

(se): stellet mohtora vai addá eanet beavttu

(nb): innstille ein motor slik at han yter střrre effekt

hárva

harv (nb) harrow (en) harv (sv) äes, karhi (fi)

(se): neavvu mas leat sákkit dahje skearrut mainna luvve eatnama

(nb): redskap med pinner eller skiver for jordbearbeiding

hátna

kran (nb) cock, tap, faucet (en) kran (sv) hana (fi)

(se): gurren- ja buođđunmekanisma bohccis dahje gássa- dahje njalbelihtis

(nb): tappe- og stengemekanisme pĺ rřr eller beholdar for gass eller vćske

heahteorustahtti

nřdstopp, naudstopp[nn] (nb) emergency stop device, e. shutdown (en) nödstopp (sv) hätäpysäytin (fi)

(se): ráhkkanus mainna jođánit bisseha varalaš doaimma

(nb): anordning for raskt ĺ kunne stoppe farlig funksjion

heailu

See dearba, dearbastihkka, heailu, šlimpa.

heailut

See dearbbadit, heailut.

heavval

hřvel (nb) plane (en) hyvel (sv) höylä (fi)

(se): čuohppanneavvu mainna dulbe olggožiid

(nb): sponskjćrende verktřy for planering av overflater

heavvalasttit

hřvle (nb) plane (en) hyvla (sv) höylätä (fi)

(se): dulbet olggožiid vuolahasčuohppamiin

(nb): plane flate ved sponskjćring

heavvalbeaŋka

hřvelbenk (nb) carpenter's bench, planing bench (en) hyvelbänk (sv) höyläpenkki (fi)

(se): beaŋka masa gidde muorraávdnasiid gieđahallamii giehtaneavvuiguin

(nb): benk for oppspenning av trematerialer for bearbeiding med handverktřy

heavvalmašiidna

hřvelmaskin (nb) planer, shaper, planing machine, shaping machine (en) hyvelmaskin (sv) höyläkone (fi)

(se): mašiidna mainna dulbe olggožiid vuolahasčuohppamiin

(nb): maskin for planing av flater ved sponskjćring

heivehus

pasning (nb) fit, fitment (en) passning (sv) sovite (fi)

(se): man ollu šloaŋkisteapmi dahje gittačárven šaddá oktiigullevaš osiid gaskkas maŋŋil go dat leat biddjojuvvon oktii

(nb): den grad av bevegelighet eller fastklemming som oppstĺr mellom sammenhřrende deler etter at disse er satt sammen

heivenviŋkil, skivdnjeviŋkil

smygvinkel, stillbar vinkel (nb) bevel rule, mitre rule (en) smygvinkel, ställvinkel (sv) säätökulmain, kääntökulmain (fi)

(se): guovtteoasat viŋkil maid sáhttá hoigat ja botnjat

(nb): todelt vinkel som kan forskyves og vris

hirret, botnjat, vihkket

vikke (nb) set (en) skränka (sv) harittaa (fi)

(se): sojahit / máhccut sahádearrebániid beallái

(nb): břye sagbladtenner til side

hoarbma

See foarbma, hoarbma.

hoiganheivehus

skyvepasning (nb) slide fit (en) skjutpassning (sv) työntötiukkuus (fi)

(se): heivehus mas áksil giehtafámuin sáhttá hoigojuvvot bovrenráiggi sisa

(nb): pasning mellom aksling og boring der akslingen kan skyvas inn i boringa med handkraft

hoiganmihtádas

See sirdinmihtádas, hoiganmihtádas.

holga

stativ (nb) stand, rack, frame (en) stativ (sv) jalusta, runko, kehys (fi)

(se): huksehus mainna doarju juoidá dahje man ala bidjá dahje heangá juoidá

(nb): oppbygging til ĺ stř noko med eller sette eller henge noko pĺ

huksehus

bygg (nb) construction (en) bygge, byggnad (sv) rakennus (fi)

(se): visti mainna lea bargame dahje mii áitto válbmanii

(nb): bygning som er under arbeid eller nylig er ferdigbygd

huksejeaddji

třmrer[nb], třmrar[nn] (nb) joiner, carpenter (en) timmerman (sv) puuseppä, kirvesmies (fi)

(se): fágabargi gii hukse viesuid

(nb): fagarbeidar som bygger hus

hunet

hone (nb) hone (en) hona (sv) hoonata, laahia (fi)

(se): šliipet sylinddara siskkáldasat jorri sadjingeđgiiguin dahje jorri sylinddara olgguldasat gitta sadjingeđgiiguin

(nb): finslipe sylinder innvendig med roterande brynesteinar eller roterande aksel utvendig med faste brynesteinar

hydraulalaš

hydraulisk (nb) hydraulic (en) hydraulisk (sv) hydraulinen (fi)

(se): mii guoská johtti njalbbiide

(nb): som gjeld vćsker i rřrsle

hydraulihkka

hydraulikk (nb) hydraulics (en) hydraulik (sv) hydrauliikka, neste- (fi)

(se): oahppu johtti njalbbiid birra

(nb): lćra om vćsker i rřrsle

ieš-

spesifikk (nb) spesific (en) specifik (sv) ominais- (fi)

(se): erenoamáš; ovttadaga nammii

(nb): sćreigen, typisk; pr. eining

iešcaggi skruvva, iešdoalli skruvva

sjřlsperrende skrue[nb], sjřllĺsende skrue[nb], sjřlvlĺsande skrue[nn] (nb) self-locking screw (en) självhämmande skruv (sv) itsepidättävä ruuvi (fi)

(se): skruvva mii lásse iežas muhttera dahje lásseskearru haga

(nb): skrue som lĺser seg sjřlv utan hjelp av mutter eller lĺseskive

iešdoalli skruvva

See iešcaggi skruvva, iešdoalli skruvva.

iešguovddášahtti

sjřlsentrerende[nb], sjřlvsentrerande[nn] (nb) self-centering (en) självcentrerande (sv) itsekeskittävä (fi)

(se): mii iešalddis bidjá iežas guovddážii

(nb): som stiller seg sjřl i sentrum

iešjeŋgenskruvva

sjřlgjengende skrue[nb], sjřlvgjengande skrue[nn] (nb) self-tapping screw (en) gängpressande skruv (sv) itsekierteittävä ruuvi (fi)

(se): skruvva mii iešalddis čuohppá jeaŋgaid ávdnasii

(nb): skrue som sjřlv skjćrer gjenger i materialet

ilá -

See liigenoađuheapmi, -ražaheapmi, ilá -.

impulsa

impuls (nb) impulse (en) impuls (sv) impulssi (fi)

(se): bistehis rievdadus elrávdnjebiires

(nb): kortvarig forandring i en strřmkrets

indukšuvdna

induksjon (nb) induction (en) induktion (sv) induktio (fi)

(se): gealdda rávdnjebiires man sivva lea rievdadusat elektralaš dahje magnehtalaš giettis

(nb): spenning i en krets som fřlge av endringer i det elektriske eller magnetiske felt

induktiivalaš

induktiv (nb) inductive (en) induktiv (sv) induktiivinen (fi)

(se): mii doaibmá indukšuvnna vuođul

(nb): som bygger pĺ induksjon

induseret

indusere (nb) induce (en) inducera (sv) indusoida (fi)

(se): ráhkadit gealdda rávdnjebiires elektralaš dahje magnehtalaš gietti rievdadusaid bokte

(nb): lage spenning i en krets ved hjelp av endringer i det elektriske eller magnetiske felt

interferensa

interferens (nb) interference (en) interferens (sv) interferenssi (fi)

(se): moadde bárrolihkadeami ovttasdoaibma

(nb): samverknad mellom to eller fleire břlgerřrsler

iskan

prřve, test (nb) test (en) prov (sv) koe (fi)

(se): guoradeapmi deavdá go juoga gáibádusaid maid galgá

(nb): undersřkelse av om noe fyller de krav som er satt til det

itna

See goahca, itna.

jáddadanapparáhta

brannslokkingsapparat (nb) fire extinguisher (en) brandsläckare (sv) sammutin (fi)

(se): apparáhta mainna jáddada buollima gásain, bulvariiguin dahje čáziin

(nb): apparat for slukking av brann med gass, pulver eller vann

jáddadanšláŋŋa

brannslange (nb) fire hose (en) brandslang (sv) paloletku (fi)

(se): čáhcešláŋŋa mainna jáddada buollima

(nb): vasslange for slokking av brann

jáffut

See bulvarat, jáffut.

jalgat

See livttis, jalgat.

jálgat

See livttis, jalgat.

jállogássa, árvogássa

edelgass (nb) noble gas, inert gas (en) ädelgas (sv) jalokaasu (fi)

(se): vuođđoávnnas mii dábálaš eavttuid mielde lea gássahámis ja mii ii čana eará vuođđoávdnasiiguin kemiijalaš ovttastussan; He, Ar, Ne, Kr, Xe, Rn

(nb): grunnstoff som under vanlige vilkĺr har gassform og som ikkje inngĺr i kjemiske bindingar; He, Ar, Ne, Kr, Xe, Rn

jápmačuokkis, jorggihansadji (bajit / vuolit)

dřdpunkt (nedre / řvre) (nb) dead centre (lower / top) (en) dödpunkt (undre / övre) (sv) kuolokohta (ala-/ylä-) (fi)

(se): meanddi vuolit ja bajit jorggihansadji sylindaris

(nb): řvre og nedre snupunkt for stempelbevegelse

jargŋa

See gearsi, jargŋa.

jeahkka

See duŋke, jeahkka.

jeaŋga

gjenge (nb) thread (en) gänga (sv) kierre (fi)

(se): spirálahápmásaš gurra skruvas dahje muhtteris

(nb): spiralforma spor pĺ skrue eller mutter

jeaŋgagilga

gjengeflanke (nb) side of thread, flank of thread (en) gängflank (sv) kierteen kylki (fi)

(se): jeaŋga nuppi beale olggoš

(nb): sida pĺ ei gjenge

jeaŋgagoargŋun

gjengestigning, stigning (nb) screw pitch, pitch of thread (en) gängstigning (sv) (kierteen) nousu (fi)

(se): mihttu jeaŋgagierragis jeaŋgagierragii áksása mielde skruva dahje muhttera ovtta jorggiheamis

(nb): avstanden i aksial retning frĺ gjengetopp til gjengetopp for ei omdreiing av ein skrue eller mutter

jeaŋgamihtádas

gjengelćre, gjengesřker[nb], gjengesřkjar[nn] (nb) thread gauge, screw pitch gauge (en) gängtolk (sv) kierremitta, kierrekampa (fi)

(se): neavvu mainna mihtida jeaŋgagoargŋuma

(nb): verktřy til mĺling av gjengestigning

jeŋgenbáhkka

gjengebakke, gjengesnitt (nb) cutting die, threading die, screw die (en) gängback, gängsnitt (sv) kierreleuka, kierrepakka (fi)

(se): bargoneavvu mainna čuohppá olgguldas jeaŋgaid

(nb): verktřy til ĺ skjćre utvendig gjenge med

jeŋgendáhppa

gjengetapp (nb) tap, screw tap, thread tap (en) gängtapp (sv) kierretappi (fi)

(se): bargoneavvu mainna čuohppá siskkáldas jeaŋgaid

(nb): verktřy til ĺ skjćre innvendig gjenge med

jeŋgenstálli

gjengestĺl (nb) chaser, chasing tool,threading tool (en) gängstĺl (sv) kierreterä, kierteitystyökalu (fi)

(se): várvenstálli mainna čuohppá jeaŋgaid

(nb): dreiestĺl for gjenging

jeŋget

gjenge (nb) thread, cut threads (en) gänga (sv) kierteittää (fi)

(se): ráhkadit spirálahápmásaš gura skruvvii dahje muhtterii

(nb): lage spiralforma spor pĺ skrue eller mutter

jietnadorve

horn, signalhorn (nb) horn, signal horn (en) signalhorn (sv) torvi, äänitorvi (fi)

(se): jietnačuojanas mohtorfievrrus

(nb): signalinstrument for lyd pĺ bil

jietnaváiddon

See bázahasbohttu, eksosbohttu, jietnaváiddon.

jietnaváiddon

lyddemper[nb], lyddempar[nn] (nb) silencer, muffler, damper (en) ljuddämpare (sv) äänenvaimennin (fi)

(se): ráhkkanus mii váiduda jiena

(nb): innretning som dempar lyden

joatkka

See joatkkán, joatkka.

joatkkajođas, goallusjođas

skjřteledning[nb], skřyteleidning[nn] (nb) extension cord (en) förlängningssladd, skarvsladd (sv) jatkojohto (fi)

(se): elektralaš jođas mainna guhkkida nuppi johtasa

(nb): elektrisk leidning til ĺ forlenge ein annan leidning med

joatkkán, joatkka

forlenger[nb], forlengjar[nn] (nb) extension bar, extension rod (en) förlängningsstĺng (sv) jatke, jatkovarsi (fi)

(se): laktinbihttá mainna guhkida skruvvaneavvu nađa

(nb): skřytestykke til forlenging av skaft pĺ skruverktřy

joatkkavuolahas

flytespon (nb) turnings, shavings (en) lĺngspĺn (sv)

(se): guhkes, doddjokeahttes vuolahas

(nb): lang, ubroten spon ved sponskjćring

jođadas, jođasávnnas

leder[nb], leiar[nn] (nb) conductor, conducting material (en) ledare (sv) johde (fi)

(se): ávnnas mii jođiha elektrisitehta, báhka, jiena

(nb): stoff som leiar elektrisitet, varme, lyd

jođas

ledning[nb], leidning[nn], kabel (nb) cable, wire, cord (en) ledning, kabel (sv) johto, kaapeli (fi)

(se): errejuvvon elektralaš jođadas

(nb): elektrisk leiar med isolasjon

jođasávnnas

See jođadas, jođasávnnas.

jođasgáma

kabelsko (nb) cable clip, cable shoe (en) kabelsko (sv) johtimen liitin, kaapelikenkä (fi)

(se): duolba oktavuohtabihttá čadnon jođasgeahčái

(nb): flatt kontaktstykke festa til ledningsende

jođasgámabasttat

kabelskotang, kabelskotong[nn] (nb) stripping pliers (en) kabelskotĺng (sv) kaapelikenkäpihdit (fi)

(se): basttat maiguin váldá erreldaga eret elektralaš johtasiin ja čatná jođasgápmagiid johtasiidda

(nb): tang for ĺ fjerne isolasjon frĺ elektriske leidningar og montere kabelsko

jođihandoaimmahat, jođihanrusttet

drivverk (nb) drive (en) drivverk (sv) käyttölaite, käyttömekanismi (fi)

(se): ráhkkanus mii addá lihkadanenergiija muhtin ráhkkanussii

(nb): innretning som tilfřrer noe bevegelsesenergi; mekanisme, gangverk

jođihanfápmu

drivkraft (nb) motive power, thrust, motive force (en) drivkraft (sv) käyttövoima (fi)

(se): fápmu mii vuolggaha mašiinna johtui ja doallá dan jođus

(nb): kraft som set og held ein maskin igang

jođihanjuvla

drev, drivhjul (nb) driving wheel, driving gear, driving pinion (en) drev, drivhjul (sv) käyttöpyörä, vetopyörä (fi)

(se): bátnejuvla dahje ruopmaskearru mii joraha ovtta dahje eanet juvllaid

(nb): tannhjul eller reimskive som driv eit eller fleire andre hjul

jođihanruopma

drivreim (nb) transmission belt, driving belt (en) drivrem (sv) tehonsiirtohihna, käyttöhihna (fi)

(se): ruopma mii sirdá fámu guovtti áksila gaskkas

(nb): reim som overfřrer kraft mellom to akslingar

jođihanrusttet

See jođihandoaimmahat, jođihanrusttet.

jođihanskruvva

ledeskrue[nb], leieskrue[nn] (nb) lead screw, leading screw (en) ledarskruv (sv) johtoruuvi (fi)

(se): skruvva mii jođiha mašiidnaoasi barggus

(nb): skrue som leder en maskindel under arbeidet

joebadas

See luođđa, jorbadas.

johtinláger

See njoalveláger, johtinláger.

johtinvuosti

glidemotstand (nb) sliding resistance, sliding friction (en) glidmotstĺnd (sv) liukuvastus (fi)

(se): vuosttaldus dahje goahcafápmu johtinlihkadeami vuostá

(nb): motstand eller friksjonskraft mot glidebevegelse

johtit

gli (nb) slide (en) glida (sv) liukua (fi)

(se): johtit masá goaza haga vuloža ektui

(nb): rřre seg noksĺ friksjonslaust pĺ eit underlag

johtu, lihkadeapmi

bevegelse[nb], rřrsle[nn] (nb) motion, movement (en) rörelse (sv) liike (fi)

(se): dat ahte juoga lihkada eará áđaid ektui; doaibma, mannan

(nb): det ĺ rřre, lee eller flytte seg; verksemd, gang, aktivitet

jorahanbeaŋka

See várve, várvenbeaŋka, jorahanbeaŋka, vátnanbeaŋka.

jorahanruovdi

medbringer[nb], medtakar[nn] (nb) carrier, collar (en) medbringare (sv) vääntiö, väännin (fi)

(se): gietkkus / lávva mii lea giddejuvvon bargoávdnasii mii fas lea giddejuvvon várvve njuniid gaskii, jorahanskearru joraha gitkosa / láva

(nb): klave klemd fast til arbeidsstykke fastspent mellom spissane i dreiebenk, klaven blir fřrt med rundt av medtakarskiva

jorahanskearru

medbringerskive[nb], medtakarskive[nn] (nb) lathe carrier disc (en) medbringarskiva (sv) vääntiölaikka (fi)

(se): skearru čadnon várvve jorrái, geavahuvvo ovttas jorahanruvdiin

(nb): rund skive fest til spindelen pĺ dreibenk, brukt saman med medtakar

jorahit

See várvet, jorahit, vátnat.

jorbabasttat

rundtang[nb], rundtong[nn] (nb) round end pliers (en) rundtĺng (sv) pyörökärkipihdit (fi)

(se): basttat main leat jorba, veahá čohkkolaš njálmmit, maiguin sojahit streaŋggaid ja asehis pláhttabihtáid

(nb): tang med runde, svakt koniske kjefter, for břying av trĺd og tynnplater

jorbadas

See luođđa, jorbadas.

jorbafiilu

rundfil (nb) round file (en) rundfil (sv) pyöröviila (fi)

(se): fiilu mas lea jorba sneaktačuohpastat

(nb): fil med rundt tverrsnitt

jorbagrafihttaruovdi

kulegrafittjern, seigjern (nb) nodular cast iron (en) segjärn (sv) pallografiittirauta (fi)

(se): leikonruovdi man grafihtas lea jorbadashápmi

(nb): střpejern hvor grafitten har kuleform

jorbašliipenmašiidna

rundslipemaskin (nb) circular grinding machine (en) rundslipmaskin (sv) pyöröhiomakone (fi)

(se): šliipenmašiidna mainna šliipe jorba ákseliid

(nb): slipemaskin for sliping av runde akslinger

jorbaveažir, duorranveažir

kulehammer[nb], kulehammar[nn] (nb) ball hammer (en) kulhammare (sv) kuulapäävasara (fi)

(se): veažir man veažiroaivvi maŋit oassi lea jorbadashámat

(nb): hammer der bakre del av hammerhodet har kuleform

jorggihansadji

See jápmačuokkis, jorggihansadji (bajit / vuolit).

jorggihansadji (bajit / vuolit)

See jápmačuokkis, jorggihansadji (bajit / vuolit).

jorran

omdreiing (nb) revolution (en) varv (sv) kierto (fi)

(se): birrajoraheapmi gitta vuolggasaji rádjái

(nb): dreiing, sviv, rotasjon heilt rundt til utgangspunktet

jorrangierdu

delesirkel (nb) pitch circle (en) rullningscirkel (sv) vierintäympyrä (fi)

(se): gierdu mas lea guovddáš bátnejuvlla áksásis ja mii čierakeahttá jorrá vuostejuvlla sullásaš gierddu mielde

(nb): sirkel som har sitt sentrum pĺ et tannhjuls aksel og som uten glidning ruller pĺ en motsvarende sirkel hos mothjulet

jorranlohku

omdreiingstall, turtall, -tal[nn] (nb) rotational speed, rpm (en) varvtal (sv) pyörimisnopeus (fi)

(se): galle geardde jorrá minuhtas

(nb): antall omdreiinger pr. minutt

jorranmihtádas

omdreiingsmĺler[nb], -mĺlar[nn], turteller[nb], -teljar[nn] (nb) revolution counter, tachometer (en) varvmätare (sv) kierroslukumittari, pyörimisnopeusmittari (fi)

(se): mihtádas mainna mihtida galle geardde muhtin áhta jorrá dihto áiggis

(nb): mĺleinstrument for ĺ mĺle en roterende gjenstands omdreiinger pr. tidsenhet

jorranmomeanta, botnjanmomeanta

dreiemoment, vrimoment (nb) torque, twisting moment, turning moment (en) vridmoment (sv) vääntömomentti (fi)

(se): buvtta jorahanfámus ja gaskkas áksásis fámu doaibmačuoggái

(nb): produkt av dreiande kraft og avstanden frĺ aksen til angrepspunktet for krafta

jorrat

rotere (nb) rotate (en) rotera (sv) pyöriä (fi)

(se): mannat iežas áksása birra

(nb): gĺ rundt sin eigen akse

jorreáksil

spindel (nb) spindle, stem (en) spindel (sv) kara (fi)

(se): áksil mii jorrá dahje man birra skuohppu jorrá

(nb): aksling som roterer eller som ei hylse roterer om

jorredoalan

spindeldokke (nb) head stock, mandrel stock, spindle (en) spindeldocka (sv) karapylkkä (fi)

(se): viessu várvve jorri birra, masa giddenneavvut giddejuvvojit

(nb): hus for roterende spindel i dreiebenk, der oppspenningsverktřyet festes

jorregeavri

trinse (nb) rowel, pulley, caster (en) trissa (sv) väkipyörä (fi)

(se): unna, luovusjorri juvllaš, dávjá gurain báddái, dábálaččat oassi dahkkalis

(nb): lite, frittlřpende hjul, ofte med spor til tau, gjerne montert i talje

jorreláger

rullingslager (nb) rolling bearing (en) rullningslager (sv) vierintälaakeri (fi)

(se): láger mas lea okta dahje moadde luođđa- dahje rullaráiddu lihkadeaddji ja lihkatkeahttes rieggá gaskkas, luođđa- ja rullalágera oktasaš namahus

(nb): lager med ei eller fleire rader kuler eller rullar mellom en bevegelig og en stillestĺende ring; samnemning pĺ kulelager og rullelager

jorreruovdi

See gávvaruovdi, jorreruovdi.

jorri

turbulens (nb) turbulence (en) turbulens, virvelbildning (sv) turbulensi, pyörteisyys (fi)

(se): beaktilis ja jeavdahis lihkadeapmi gásas dahje njalbbis

(nb): sterk og uregelmessig bevegelse i gass eller vćske

jorri

See rohtor, jorri.

jorri guovddášnjunni

roterende senterspiss[nb], roterande senterspiss[nn] (nb) live centre (en) roterande dubb (sv) pyörivä keskiökärki (fi)

(se): guovddášnjunni mas geahči lea lágeraston jorrelágeriin nu ahte njunni čuovvu bargoávdnasa jorrama

(nb): senterspiss som har endel opplagra i rullingslager slik at ytterste spissen fřlger arbeidsstykket rundt

jugahahttin

See jugaheapmi, jugahahttin.

jugahandatni

loddetinn (nb) soldering tin (en) lödtenn (sv) juottotina (fi)

(se): datne- ja ladjoseaguhus mii atno dipmajugaheapmái

(nb): legering av tinn og bly, brukas til mjuklodding

jugaheapmi, jugahahttin

lodding (nb) soldering (en) lödning (sv) juottaminen (fi)

(se): metállabihtáid oktiičatnan liigeávdnasiin mas lea vuollegit suddantemperatuvra go ávdnasat mat galget čadnojuvvot

(nb): sammenfřying av metallstykker ved tilsetting av metall med lavere smeltepunkt enn grunnmaterialet

jugahit

lodde (nb) solder (en) löda (sv) juottaa (fi)

(se): čatnat oktii guokte metállabihtá liigeávdnasiin mas lea vuollegit suddantemperatuvra go ávdnasat mat galget čadnojuvvot

(nb): binde saman to metallstykke med eit tilsettmateriale som har lĺgare smeltepunkt enn grunnmaterialet

juogan, rávdnjejuogan

fordeler[nb], fordelar[nn], strřmfordeler[nb], straum-[nn] (nb) distributor (en) fördelare (sv) virranjakaja (fi)

(se): mekanisma rohtoriin mii juogada allagealddarávnnji cahkkehangistosis cahkkehangintaliidda

(nb): mekanisme med rotor som fordeler hřyspent strřm fra coilen til tennpluggene

juohkinoaivi

delehode[nb], delehovud[nn] (nb) dividing head (en) delningsdocka, delningshuvud (sv) jakopää (fi)

(se): apparáhta mainna gidde ja juohká jurssanmašiinnas, omd. jurssahit bátnejuvllaid

(nb): apparat for oppspenning og inndeling i fresemaskin, for eksempel for ĺ frese tannhjul

juohkinskearru

deleskive (nb) index plate, dividing plate (en) delningsskiva (sv) jakolevy (fi)

(se): skearru juohkinoaivvis mas leat ráigegierddut iešguđetge ráigeloguiguin

(nb): skive pĺ delehode med hullsirkler med forskjellig antall hull

jursanmašiidna

fresemaskin (nb) milling machine (en) fräsmaskin (sv) jyrsinkone (fi)

(se): mašiidna mainna čuohppá vuolahasaid jurssaniin

(nb): maskin for sponskjćring med fres

jursat

See jurssahit, jursat.

jurssahit, jursat

frese (nb) mill (en) fräsa (sv) jyrsiä (fi)

(se): čuohppat vuolahasaid muoras dahje metállas jursanmašiinnain

(nb): skjćre spon av tre eller metall med fresemaskin

jurssan

fres (nb) milling cutter (en) fräs (sv) jyrsin (fi)

(se): jorri čuohppanneavvu eanet ávjjuiguin

(nb): roterande skjćreverktřy med fleire skjćr

juvlaguovddáš, juvlanáhpi

nav (nb) hub, nave, boss (en) nav (sv) napa (fi)

(se): juvlaoassi mii lágerastá juvlla ákselii

(nb): hjuldelen som lagrar hjulet kring akslingen

juvlanáhpi

See juvlaguovddáš, juvlanáhpi.

juvla, ráttis

hjul (nb) wheel (en) hjul (sv) pyörä (fi)

(se): jorba skearru dahje gierdu mii jorrá áksila birra

(nb): rund skive eller ring som roterer om ein aksling

kalibreret

kalibrere (nb) calibrate (en) kalibrera (sv) kalibroida (fi)

(se): mihtádasa stellen vai bohtosat heivejit dihto árvvuid ektui

(nb): innstilling av mĺleinstrument for at resultatene skal stemme overens med visse verdier

kapasitehta, nákca

kapasitet (nb) capacity (en) kapacitet (sv) kapasiteetti (fi)

(se): kondensáhtora nákca vurket elektralaš gealdaga

(nb): en kondensators evne til ĺ lagre elektrisk spenning

kapasitiivalaš

kapasitiv (nb) capacitive (en) kapacitiv (sv) kapasitiivinen (fi)

(se): cahkkeheami birra; mii doaibmá kondensáhtoriin

(nb): om tenning: ved hjelp av kondensator

kapillardoaibma

See vuoktabohccedoaibma, kapillardoaibma.

karbon

See čađđa, karbon.

kardaŋga

kardang (nb) cardan joint (en) kardanknut (sv) nivel (fi)

(se): goallus geassi ja gesson áksila gaskkas, mas áksiliid gaskasaš čiehka sáhttá rievdat

(nb): kopling mellom ein drivande og ein dreven aksling der vinkelen mellom dei to akslingane kan endre seg

kavitašuvdna

kavitasjon (nb) cavitation (en) kavitation (sv) kavitaatio (fi)

(se): ávdnasa borran dainna ahte gássaráhkut šaddet ja cuovkanit njalbbis nana ávdnasa olggoža vuostá

(nb): angrep pĺ et materiale i forbindelse med dannelse og sammenklapping av gassblćrer i en vćske ved grenseflaten mot et materiale

kemiijalaš ovttastus

kjemisk forbindelse[nb], kjemisk sambinding[nn] (nb) chemical combination, chemical compound (en) kemisk förening (sv) kemiallinen sidos (fi)

(se): ávnnas mas leat eanet vuođđoávdnasat, muhto ovttalágán molekylat

(nb): stoff av fleire grunnstoff, men einsarta molekyl

koksa

koks (nb) coke (en) koks (sv) koksi (fi)

(se): boaldinávnnas ráhkaduvvon koalas mii báhkaduvvo oksygena haga

(nb): energivare fremstilt av kull som oppvarmes uten tilgang pĺ oksygen

kompressor

kompressor (nb) compressor (en) kompressor (sv) kompressori (fi)

(se): mašiidna mii čárve áimmu alla deaddagii

(nb): maskin som komprimerer luft til hřgt trykk

komprešuvdna, čárva

kompresjon (nb) compression (en) kompression (sv) puristus (fi)

(se): gása čoahkkáičárvun boaldinmohtora sylindaris

(nb): samantrykking, samanpressing

komprešuvdnamihtádas, čárvamihtádas

kompresjonsmĺler[nb], kompresjonsmĺlar[nn] (nb) compression gauge, compression tester (en) kompressionsmätare (sv) puristuspainemittari (fi)

(se): mihtádas mainna mihtida deaddaga boaldinmohtora sylindaris

(nb): mĺleinstrument til ĺ mĺle trykket i sylinder pĺ forbrenningsmotor

komprimeret

See čárvet, komprimeret.

kondeansa

kondens (nb) condensate (en) kondens (sv) kondenssi, lauhde (fi)

(se): lievlu mii lea šaddan njalbin

(nb): damp som har blitt til vćske

kondeansajávkkadas, denna

kondensfjerner[nb], kondensfjernar[nn] (nb) condensed water remover (en) karburatorsprit (sv) (polttoaineen) jäänestoaine (fi)

(se): alkoholnjalbi mii seaguhuvvo boaldámušain vealtit kondeanssa boaldinmohtoras

(nb): alkoholholdig vćske som tilsettes brennstoff i forbrenningsmotorer for ĺ unngĺ kondens.

kondensáhtor

kondensator (nb) condenser, capacitor (en) kondensator (sv) kondensaattori (fi)

(se): apparáhta mainna vurke elektrisitehta; guokte rávdnjejođiheaddji ávdnasa man gaskkas lea dielektrikuma

(nb): apparat til ĺ lagre elektrisitet, to straumfřrande leiarar som er skilt av eit dielektrikum

kondenseren

kondensering (nb) condensation (en) kondensering (sv) kondensointi, lauhtuminen (fi)

(se): lievllo rievdan njalbehápmin

(nb): overgang fra gassform til vćskeform

konstrukšuvdna

See ráhkadus.

kontaktor

kontaktor (nb) contactor (en) kontaktor (sv) kontaktori (fi)

(se): elektromagnehtalaš stivrejuvvon botkkon

(nb): elektromagnetisk styrt bryter

konverter

konverter (nb) converter (en) konverter (sv) konvertteri (fi)

(se): rievddan, áhta mii omd. rievdada elrávnnji dahje omman mainna rievdada álgguviđá ruovddi stállin

(nb): omformar, utstyr for for eksempel omforming av strřm eller omn for ĺ smelte om rĺjern til stĺl

koordináhta

koordinat (nb) coordinate (en) koordinat (sv) koordinaatti (fi)

(se): okta dain sturrodagain mat muitalit muhtun čuoggá saji

(nb): en av de střrrelsene som angir et punkts beliggenhet

korrošuvdna

korrosjon (nb) corrosion (en) korrosion (sv) korroosio, syöpyminen (fi)

(se): ávdnasa borran dainna ahte ávnnas reagere kemiijalaččat dahje elektrokemiijalaččat eará ávdnasiiguin, erenoamážit oksyderemiin

(nb): angrep pĺ materiale gjennom kjemisk eller elektrokjemisk reaksjon med omgivande medium, sćrlig ved oksydering

krommadit, krommet

forkromme (nb) chrome plate, chrome coat (en) förkroma (sv) kromata (fi)

(se): gokčat krommasuodjegerddiin (Cr)

(nb): dekke med vernelag av krom (Cr)

krommet

See krommadit, krommet.

lađasčoavdda

leddnřkkel (nb) swivel socket wrench (en) ledhylsnyckel (sv) nivelavain (fi)

(se): skruvvačoavdda mas leat skuohput lađđasiiguin

(nb): skrunřkkel med ledda hylser

láddjenmašiidna

slĺmaskin (nb) mower, reaper, harvester, mowing machine (en) slĺttermaskin (sv) niittokone (fi)

(se): mašiidna mainna láddje suinniid

(nb): maskin til ĺ slĺ gras med

ladjoakkumuláhtor

blyakkumulator, blybatteri (nb) lead accumulator, lead battery (en) blyackumulator, blybatteri (sv) lyijyakku (fi)

(se): báhtter mas leat ladjoelektrodat (Pb) ja man elektrolyhtta lea riššaháhppu (H₂SO₄)

(nb): batteri med elektodar av bly (Pb) og svovelsyre (H₂SO₄) som elektrolytt

láger

lager (nb) bearing (en) lager (sv) laakeri (fi)

(se): mašiidnaoassi mii doarju jorri áksila

(nb): maskindel som střttar eller fřrer ein roterande aksling

lágerbeassi

lagerhus (nb) bearing housing (en) lagerhus, lagerbox (sv) laakeripesä (fi)

(se): mašiidnaoassi masa jorranláger sáhttá čohkkejuvvot

(nb): maskindel som rullingslager kan monteres i

lágergárri

lagerskĺl (nb) bearing shell, bearing bush (en) lagerskĺl (sv) laakerikuori (fi)

(se): guovtteoasat njoalvelágera nubbi bealli

(nb): halvdel av delt glidelager

láhkki

See viđji, láhkki.

lajuhis bensiidna

blyfri bensin (nb) leadless, lead-free gasoline / petrol (en) blyfri bensin (sv) lyijytön bensiini (fi)

(se): bensiidna mas ii leat ladju

(nb): bensin som ikke inneholder bly

lakta

grensesnitt (nb) interface (en) gränssnitt (sv) liitäntä (fi)

(se): dihtorbiergasa oassi masa sáhttá laktit juoga eará biergasa, dábálaččat kábeliin

(nb): kontaktanordning pĺ datautstyr for tilkopling til andre enheter, vanligvis med kabel

laktingovus, goallustingovus

koplingsskjema (nb) wiring diagram, circuit diagram (en) kopplingsschema, kretsschema (sv) kytkentäkaavio, kaaviopiirros (fi)

(se): sárggus mii čájeha elektralaš, hydraulalaš dahje pneumáhtalaš biire

(nb): teikning som viser ein elektrisk, hydraulisk eller pneumatisk krets

laktit, goallustit

kople (nb) couple (en) koppla (sv) kytkeä, liittää (fi)

(se): bidjat osiid oktii

(nb): skjřte sammen deler

lamealla

lamell (nb) plate (en) lamell (sv) lamelli, levy (fi)

(se): asehis pláhtta, skearru

(nb): tynn plate, skive

lasihanbuoššodeapmi

settherding (nb) case-hardening (en) sätthärdning (sv) hiiletyskarkaisu, pintakarkaisu (fi)

(se): buoššudanvuohki mas stálleolggožii biddjojuvvo čađđa ovdal buoššodeami

(nb): herdemetode der overflata av stĺlet tilfřres karbon fřr herdinga

láskut, veallut

vannrett[nb], vassrett[nn], horisontal (nb) horisontal, level (en) vĺgrät, horisontell (sv) vaakasuora (fi)

(se): ovtta háltái go čáhcegiera

(nb): i same retning som vassyta, vinkelrett pĺ loddlinja

lášmeslađas

universalledd (nb) universal joint (en) universalknut, kardanknut (sv) yleisnivel (fi)

(se): lađas mii sáhttá sojahuvvot juohke guvlui

(nb): ledd som kan vris i alle retninger

lássenbelle, -spelle, lohkkadan-

lĺseblikk[nb], lĺseblekk[nn] (nb) securing plate (en) lĺsbleck (sv) lukituslevy, varmistuslevy (fi)

(se): asehis pláhtta mii biddjo skruvvaoaivvi dahje muhttera vuollái ja sojahuvvo bajás lásset muhttera

(nb): tynn plate som plasseres under skruehode eller mutter og břyes opp for ĺ lĺse av mutteren

lássenrieggabasttat, lohkkadanrieggabasttat

lĺseringstang[nb], lĺseringstong[nn] (nb) circlip pliers (en) fjäderringstĺng (sv) lukkorengaspihdit (fi)

(se): basttat maiguin čohkket / burgit siskkáldas dahje olgguldas lohkkarieggá

(nb): tang for montering / demontering av innvendig eller utvendig lĺsering

lássenriekkis, lohkkadanriekkis

lĺsering, seegerring (nb) locking ring (en) lĺsring (sv) lukitusrengas (fi)

(se): dávggasis riekkis mas leat guokte ráiggi basttaid várás, ja mii čáhká guraide ákselis dahje bovrenráiggis

(nb): fjćrende ring som har hull for tang og passer i spor pĺ aksel eller i boring

lássenskearru

lĺseskive (nb) locking washer (en) lĺsbricka (sv) lukkoaluslevy (fi)

(se): vuolášskearru mas leat bánit skruva čárvenháltti mielde

(nb): underlagsskive med tenner i retning med skruens strammeretning

latnalaslakta

See gokčanlakta, latnalaslakta.

lávgadangierdu, lávgadanriekkis

tetningsring[nb], tettingsring, gacoring (nb) sealing ring (en) tätningsbricka (sv) tiivisterengas (fi)

(se): gummegierdu man siste lea stállegierdu ja dávgi ja mii lávgada aksila ja bovraráiggi gaskka, omd. ovddabealde lágera

(nb): ring av gummi og stĺl med fjćr som tetter mellom aksling og boring, for eksempel utafor lager

lávgadanriekkis

See lávgadangierdu, lávgadanriekkis.

lávgadas

tetning[nb], tetting (nb) seal, seat, sealing device, packing (en) tätning (sv) tiiviste, tiivistin (fi)

(se): ráhkkanus mii hehtte vuohčuma / suođđuma dahje duolvvaid beassamis sisa

(nb): anordning som hindrer lekkasje av trykkmedium eller inntrenging av forurensing

lávgehat

tetningsflate[nb], tettingsflate (nb) contact face, sealing face (en) tätningsyta (sv) tiivistyspinta (fi)

(se): duolba dahje lávvolat olggoš mii sáhttá geavahuvvot doallat divttisin mašiidnaosiid gaskkas, njuolga oktavuođain dahje bagadasávdnasiin

(nb): plan eller konisk flate som kan utnyttes til tetning mellom maskindeler, ved direkte kontakt eller med pakningsmateriale mellom

lávgenruovdi

See skruvvačárvvon, lávgenruovdi.

lavtta

klřtsj, kopling (nb) clutch (en) koppling (sv) kytkin, liitin (fi)

(se): goallus mohtorfievrru / mohtorneavvu mohtora ja transmišuvnna gaskkas

(nb): kopling mellom motor og transmisjon i motorkjřretřy eller motorreidskap

lavtta, goallus

kopling (nb) coupling (en) koppling (sv) liitin, kytkin (fi)

(se): čoavddihahtti ovttasteapmi guovtti mašiidnaoasi gaskkas

(nb): lřsbar forbindelse mellom to maskindeler

lávvamuhttin

See hápmemuhttin, lávvamuhttin.

lávvolat bátnejuvla

konisk tannhjul (nb) bevel gear (en) koniskt kugghjul (sv) kartiohammaspyörä (fi)

(se): geailohámat bátnejuvla

(nb): kjegleforma tannhjul

lávvolat, čohkolaš

kon (nb) taper, cone (en) kona (sv) kartio (fi)

(se): geailohámat áhta mas lea jorba sneaktačuohpastat ja diamehtar mii lássana dássidit

(nb): kjegleforma, gjenstand med rundt tverrsnitt og jamnt aukande diameter

lávvolat, čohkolaš

konisk (nb) conical, coned, tapered, coniform (en) konisk (sv) kartiokas (fi)

(se): geailohámat

(nb): kjegleforma

lávvolatvárven, čohkolašvárven

kondreiing, konisk dreiing (nb) taper turning (en) konsvarvning (sv) kartiosorvaus (fi)

(se): geailohámat hámiid várven

(nb): dreiing av koniske gjenstander

lávži

See ruopma, lávži.

leahttu

See leaktu, leahttu.

leaktomihtádas

hastighetsmĺler[nb], fartsmĺler[nb], fartsmĺlar[nn] (nb) speedometer (en) hastighetsmätare (sv) nopeusmittari (fi)

(se): mihtádas mainna mihtida leavttu

(nb): mĺleinstrument for fart

leaktu, leahttu

hastighet[nb], fart (nb) speed, rate, velocity (en) hastighet (sv) nopeus, vauhti (fi)

(se): mannan gaska áigeovttadagas

(nb): tilbakelagt veg pr. tidseining

leikehat

střperi[nb], střyperi (nb) foundry (en) gjuteri (sv) valimo (fi)

(se): fitnodat gos metálla leikejuvvo

(nb): fabrikk som driver med střping av metall

leiket

střpe[nb], střype (nb) cast, mould, found (en) gjuta (sv) valaa (fi)

(se): suddadit nana ávdnasa ja diktit golgi ávdnasa čoaskut ja garrat forbmii

(nb): smelte eit fast stoff og la den flytande massen střrkne i ei form

leikonávnnas

střpegods[nb], střypegods (nb) casting (en) gjutgods (sv) valukappale, valanne (fi)

(se): leikejuvvon metállabihttá

(nb): metallgjenstand som er střpt

leikonruovdi

střpejern[nb], střypejer[nn] (nb) cast iron (en) gjutjärn (sv) valurauta (fi)

(se): dáhkumeahttun ruovdeseaguhus mas lea 2-4% čađđa

(nb): ikke smibar legering av jern og 2-4% karbon

levlo

See lievla, levlo.

levlomašiidna

See lievlamašiidna, levlomašiidna.

liekkasárvu

brennverdi, varmeverdi (nb) heating value, calorific value (en) värmevärde (sv) paloarvo, lämpöarvo (fi)

(se): energiijahivvodat mii luoitejuvvo boalddidettiin dihto boaldámušhivvodaga

(nb): den varmemengde som blir frigitt ved forbrenning av gitt mengde brensel

lievla, levlo

damp (nb) steam (en) ĺnga (sv) höyry (fi)

(se): muhtin ávdnasa gássahápmi, go dát ávnnas dábálaš temperatuvrras ja deattus maiddái sáhttá leat njalbin dahje nana ávnnasin

(nb): gassfasen til eit stoff som ved normal temperatur og normalt trykk ogsĺ kan bestĺ som vćske eller fast stoff

lievlamašiidna, levlomašiidna

dampmaskin (nb) steam engine (en) ĺngmaskin (sv) höyrykone (fi)

(se): mašiidna mii jođihuvvo lievllain

(nb): maskin som blir dreve med vanndamp

lihkadeapmi

See johtu, lihkadeapmi.

lihtdoaŋggat

See gazzadoaŋggat, lihtdoaŋggat.

lihtolaš, uniuvdna

union, kopling (nb) union (en) koppling (sv) liitin (fi)

(se): burggihahtti golmmaoasat lakta mainna laktá bohcciid almma bohcciid joratkeahttá

(nb): demonterbar tredelt rřrdel for ĺ skjřte rřr uten ĺ dreie rřra

lihtti

See tánka, lihtti, stámpa.

lihttu

See adapter, lihttu.

liibma

lim (nb) glue, cement (en) lim (sv) liima (fi)

(se): doahppi / njoahtti njalbi dahje suohkkadit ávnnas mainna čatná oktii muorrabihtáid, metállabihtáid jna

(nb): klebrig vćske eller masse til ĺ binde saman stykke av tre, metall osv

liibmet

lime (nb) glue (en) limma (sv) liimata (fi)

(se): čatnat oktii ávnnasbihtáid doahppi / njoahtti njalbbiin dahje suohkadit ávdnasiin

(nb): binde saman stykke av tre, metall osv ved hjelp av klebande vćske

liigeávnnas

tilsettmateriale, tilsett, tilsatsmateriale (nb) filler material, admixturing material (en) tillsatsmaterial (sv) lisäaine (fi)

(se): ávnnas mii lasihuvvo go sveise ja jugaha

(nb): materiale som tilsettes ved sveising og lodding

liigebuvtta

biprodukt, sideprodukt (nb) by-product (en) biprodukt (sv) sivutuote (fi)

(se): buvtta ráhkaduvvon ávdnasiin mii sirrejuvvo váldobuvttadusas

(nb): produkt av stoff som skilles ut i produksjonen av eit hovudprodukt

liigenoađuheapmi, -ražaheapmi, ilá -

overbelastning (nb) overload (en) överbelastning (sv) ylikuormitus (fi)

(se): badjelmearálaš noađuheapmi

(nb): det at noko blir utsett for střrre elektrisk straum eller krefter enn det toler.

liigeoassi

reservedel (nb) spare part (en) reservdel (sv) varaosa (fi)

(se): mašiidnaoassi mii sáhttá biddjojuvvot billašuvvan oasi sadjái

(nb): maskindel som kan settas inn i staden for ein utsliten eller řydelagt del

liktet

pusse (nb) polish, finish, dress, clean (en) putsa (sv) kiillottaa, puhdistaa (fi)

(se): gieđahallat olggoža fiidnan

(nb): finbearbeide overflate

linjála

linjal (nb) ruler (en) linjal (sv) viivain, viivoitin (fi)

(se): duolba njulges guhkkodatmihtádas

(nb): plant rett lengdemĺl

livttis, jalgat

slett (nb) slät (sv) sileä, siloinen (fi)

(se): olggoža birra: mii ii leat roamššas

(nb): om overflate; som ikkje er ru

loahppagieđahallan

See fiidnagieđahallan, loahppagieđahallan.

loaktinnannodat

See loaktinnanosvuohta, loaktinnannodat.

loaktinnanosvuohta, loaktinnannodat

slitestyrke (nb) wear resistance (en) nötningsmotstĺnd, slitstyrka (sv) kulumiskestävyys (fi)

(se): ávdnasa nákca vuosttildit loaktima

(nb): motstand mot slitasje

loaktinstálli

See oalásruovdi, loaktinstálli.

loaktu

See gollu, loaktu.

loaŋkkisteapmi, šloaŋkkisteapmi

dřdgang, slakk (nb) backlash (en) dödgĺng, spel (sv) välys, väljyys (fi)

(se): mekánalaš sirdimis dat dáhpahus ahte muhtin oassi sáhttá muhtin muddui lihkadit váikkutkeahttá nuppi oassái

(nb): i en mekanisk overfřring det at et element kan gjřre en viss bevegelse uten at det neste elementet blir pĺvirket

lohkkadan-

See lássenbelle, -spelle, lohkkadan-.

lohkkadanrieggabasttat

See lássenrieggabasttat, lohkkadanrieggabasttat.

lohkkadanriekkis

See lássenriekkis, lohkkadanriekkis.

lohtegurraheavval, lohteluoddaheavval

kilsporhřvel, trekkbrosj (nb) spline shaper, broach (en) kilspĺrshyvel, kilspĺrfräs, dragbrotsch (sv) kiilauranhöylä (fi)

(se): čuohppanneavvu máŋgga ávjjuin maŋŋalagaid mainna deaddagiin čuohppá siskkáldas lohteguraid

(nb): skjćreverktřy for innvendig kilspor, stang med mange skjćr, brukes i presse

lohtegurrajurssan

kilsporfres (nb) keyway cutter (en) kilspĺrsfräs (sv) kiilauranjyrsin (fi)

(se): guovtte- dahje golmmaávjjut sylinddarlaš jurssan mainna jurssaha lohteguraid

(nb): sylindrisk fres med to eller tre skjćr for fresing av kilspor

lohteluodda

kilspor (nb) keyway, key groove, key bed (en) kilspĺr (sv) kiilaura (fi)

(se): gurra áksilis dahje bovraráiggis mii duostu lođi

(nb): spor i aksling eller boring som styring for kile

lohteluoddaheavval

See lohtegurraheavval, lohteluoddaheavval.

lohteruopma

kilreim, kilereim (nb) conebelt, V-belt (en) kilrem (sv) kiilahihna (fi)

(se): lohtehámat ruopma fápmosirdima várás

(nb): reim for kraftoverfřring med kileforma tverrsnitt

lohtesveisa

kilsveis (nb) fillet weld (en) kälsvets (sv) pienahitsi (fi)

(se): sveisa mas lea lohtehámat sneaktačuohpastat

(nb): sveis som i tverrsnitt har kileform

lohti

kile, sporkile (nb) wedge, machine key (en) kil (sv) kiila (fi)

(se): čoavddihahtti metállabihttá guovtti mašiidnaoasi gaskkas; neavvu mainna ludde muora

(nb): lřysbar metallbit mellom to maskindelar; klřyvereiskap for tre

loktenstággu

hevarm, hevstang[nb], hevstong[nn], vippe (nb) lever (en) hävstĺng (sv) vipu, vipuvarsi (fi)

(se): stággu mainna veaktastággoprinsihpa bokte sáhttá loktet juoidá mii lea lágerastinčuoggá nuppi bealde

(nb): stang som ved hjelp av vektstangprinsippet kan lřfte noko som er pĺ andre sida av eit opplagringspunkt

loktenvávdna

jekketralle (nb) hand pallet truck (en) gaffellyftvagn (sv) nostovaunu (fi)

(se): giehtafápmovávdna hydraulalaš loktemiin mainna fievrrida lossa gálvvuid

(nb): handdreve tralle med hydraulisk lřfting for transport av pallar

lotnolasbasttat

kombinasjonstang[nb], universaltang[nb], -tong[nn] (nb) combination pliers (en) kombinationstĺng (sv) yleispihdit (fi)

(se): basttat maiguin doallá ja cikcu

(nb): tang for ĺ halde og for ĺ klippe

lotnolasčoavdda, násterabasčoavdda

stjernefastnřkkel, kombinasjonsnřkkel (nb) combination wrench (en) u-ringnyckel (sv) kiintolenkkiavain (fi)

(se): skruvvenčoavdda mas lea rabas čoavdda nuppi geažis ja nástečoavdda fas nuppis

(nb): skrunřkkel med fastnřkkel i ene enden og stjernenřkkel i den andre

lotnolasviŋkil

kombinasjonsvinkel (nb) universal setting gauge (en) yleiskulmamittain (fi)

(se): viŋkil mii sáhttá doaibmat sihke čiehkaviŋkilin, stealleviŋkilin ja guovddášviŋkilin

(nb): vinkel som kan brukas bĺde som gradvinkel, ansatsvinkel og sentrumsvinkel

lovtton, vinta

kran, heisekran (nb) crane (en) lyftkran (sv) nosturi (fi)

(se): ráhkkanus mainna lokte ja sirdá lossa áđaid

(nb): innretning til ĺ lřfte og flytte tunge ting

ludnemašiidna, válsamašiidna

valsemaskin, valse (nb) rolling machine (en) valsmaskin (sv) valssikone (fi)

(se): mašiidna mainna sojaha metállapláhtaid golmma ludni gaskkas; mašiidna mainna ráhkada metállapláhtaid

(nb): maskin der man břyer metallplater mellom tre valser; maskin for ĺ valse ut metallplater

ludni, válsa

vals, valse (nb) cylinder, roll, roller, barrel (en) vals (sv) valssi (fi)

(se): stállefárppal mii jorrá áksilculcciid birra

(nb): stĺlsylinder, trommel som roterer om tappar pĺ kvar ende

luodda

See gurra, luodda.

luođđadoalan

kuleholder[nb], kulehaldar[nn] (nb) ball cage, ball retainer (en) kulhĺllare (sv) kuulakehikko, kuulanpidin (fi)

(se): doalan mii doallá luođaid luođđalágeris

(nb): holder for kuler i kulelager

luođđa, jorbadas

kule (nb) ball (en) kula (sv) kuula (fi)

(se): áhta mas olggožis juohke čuoggás lea ovtta guhkkodat guovddážii

(nb): lekam der kvart punkt pĺ overflata har like stor avstand til sentrum

luođđaláger

kulelager (nb) ball bearing (en) kullager (sv) kuulalaakeri (fi)

(se): láger mas lea 1-2 luođđaráiddu guovtti rieggá gaskkas

(nb): lager med 1-2 rader med kuler mellom to ringar

luoddanibba

See rihkkosággi, luoddanibba.

luoitahat, njielahat

avlřp (nb) outlet, drain (en) avlopp, utlopp (sv) viemäri (fi)

(se): sadji / rusttet man čađa njalbi golgá eret

(nb): stad / anlegg der vćske har hřve til ĺ renne bort

luokčat

meisle (nb) chisel (en) mejsla (sv) taltata (fi)

(se): váldit eret ávdnasa veahčiriin ja luovččaniin

(nb): fjerne materiale med hammer og meisel

luonddoviđá ávnnas

See álgoávnnas, luondduviđá ávnnas.

luondduviđá ávnnas

See álgoávnnas, luondduviđá ávnnas.

luondduviđá olju

See álgguviđá olju, luondduviđá olju.

luovččan

meisel (nb) chisel (en) mejsel (sv) taltta (fi)

(se): lohtehámat ávjoneavvu mainna čuohppá metállaid ja geđggiid

(nb): kileforma eggverktřy for arbeid i metall og stein

luovusávju

lřsegg[nb], lausegg (nb) built-up edge (en) lösegg (sv) irtosärmä (fi)

(se): ávnnas mii gártá ávjju ala čuohpadettiin nu ahte dat čuohppá heajubut

(nb): materiale som sintrar seg fast pĺ toppen av eggen pĺ eit skjćreverktřy og dermed gjřr at det skjćrer dĺrligare

luvda

See gusta, luvda.

luvvadanávnnas, luvvadat

lřsemiddel[nb], lřysemiddel (nb) solvent (en) lösningsmedel (sv) liuote, liuotinaine (fi)

(se): njalbi mii geavahuvvo luvvadit nana ávdnasiid málas dahje lakkas, ja mii hevriida goikamiin

(nb): vćske som brukes til ĺ lřse de filmdannende stoffene i en maling eller lakk, og som fordamper under třrking

luvvadat

See luvvadanávnnas, luvvadat.

luvvadus

emulsjon, opplřsning[nb], opplřysing (nb) emulsion, solution (en) emulsion, lösning (sv) emulsio (fi)

(se): oktalaš golgi seaguhus mas okta dahje moadde ávdnasa leat seaguhuvvon seaguhanávdnasii

(nb): homogen flytende blanding av et eller flere stoffer i et opplřsningsmiddel

luvvenlohti

utslager[nb], utslagar[nn], borkile (nb) ejector (en) utstötare (sv) irrotin, ulostyönnin, työntötuurna (fi)

(se): neavvu mainna luvve morselávvolat skuohpuid

(nb): reiskap til ĺ slĺ morsekone hylser frĺ kvarandre

magnehta

magnet (nb) magnet (en) magnet (sv) magneetti (fi)

(se): áhta mii ráhkada olgguldas magnehtalaš gietti

(nb): gjenstand som produserer eit ytre magnetisk felt

magnehtacahkkeheapmi

magnettenning (nb) magnetoelectric ignition (en) magnettändning (sv) magneettisytytys (fi)

(se): boaldinmohtora cahkkeheapmi magnehtaid bokte

(nb): tenning av forbrenningsmotor ved hjelp av magneter

magnehtagieddi

magnetfelt, magnetisk felt (nb) magnetic field (en) magnetfält (sv) magneettikenttä (fi)

(se): latnja mas lea mekánalaš fápmogieddi ja elektralaš indukšuvdnadoaimmat mat leat ráhkaduvvon magnehtalaš gorudis dahje johtti elektralaš gealdduin

(nb): rom med mekaniske kraftfelt og elektriske induksjonsverknadar som er produserte av ein magnetisk kropp eller av elektriske ladningar i rřrsle

máhccanjođas

returledning[nb], returleidning[nn] (nb) return line (en) returledning (sv) paluujohto (fi)

(se): jođas man čađa hydraulihkaolju manná ruovttoluotta lihttái

(nb): ledning for hydraulikkolje tilbake til tanken

máhccanrádji

flytegrense (nb) yield point (en) flytgräns, övre sträckgräns (sv) ylempi myötöraja (fi)

(se): rádji mas fatnanfápmu dahká ahte ávnnas fatnagoahtá vaikko fápmogeavaheapmi unnu

(nb): grense der elastisk pĺkjenning tar til ĺ kalle fram sterk třying i eit materiale trass i at kraftbruken minkar

máhccanventiila

tilbakeslagsventil (nb) check valve, non-return valve (en) backventil (sv) vastaventtiilli, takaiskuventtiili (fi)

(se): ventiila mii galgá hehttet njalbbi / gása máhccamis

(nb): ventil som skal hindre tilbakestrřmning

máhccunmášiidna

knekkemaskin, bukkemaskin (nb) folding machine, trimming machine (en) falsmaskin (sv) särmäyskone, taivutuskone, laskostuskone (fi)

(se): mašiidna mainna máhccu asehis pláhtaid

(nb): maskin for knekking av tynne plater

máhccut

knekke, bukke (nb) fold (en) vecka (sv) taivuttaa, taittaa (fi)

(se): sojahit pláhta unna sojahanraduisain oažžut dihto profiilla

(nb): břye plate med liten břyeradius for ĺ fĺ en bestemt profil

málbma

malm (nb) ore (en) malm (sv) malmi (fi)

(se): minerála mii lea kemiijalaš ovttastus metállas ja eahpemetállas

(nb): mineral som er kjemisk forbindelse av metall og ikke-metall

málbmariggudus, riggudus

slig (nb) dressed ore, ore concentrate (en) slig (sv) malmirikaste, rikaste (fi)

(se): fiidnacuvkejuvvon ja riggoduvvon málbma

(nb): finknust og anriket malm

málgur

See bovra, nábár, rádna, málgur.

málle

mal, sjablon, lćre (nb) gauge, jig, template (en) schablon, mall (sv) malline, tulkki (fi)

(se): duolba ovdagovva mii čájeha ravdagova das mii galgá ráhkaduvvot

(nb): flat modell som gir omrisset til ting som skal lagas

málle

modell (nb) model (en) modell (sv) malli (fi)

(se): ovdagovva, hápmi man mielde juoga galgá ráhkaduvvot; plána dahje mašiinna oktagearddásaš ovdanbuktin

(nb): fřrebilete, form som noko skal lagas etter; skjematisk, forenkla framstilling av ein plan eller ein maskin

mannolat, proseassa

prosess (nb) process (en) process (sv) prosessi, tapahtumasarja (fi)

(se): ollislaš bargominsttar mii rievdada álgguviđá ávdnasa buvttadassan

(nb): eit integrert handlingsmřnster som omdannar ei rĺvare til produkt

mannu

See gollu, mannu.

manomehtar

See deattamihtádas, manomehtar.

manšeahtta

mansjett (nb) sleeve, collar (en) skyddshylsa (sv) suojaholkki, kaulus (fi)

(se): gummegovččas /-ruojas mii sudje mašiidnaosiid

(nb): gummibelg som beskytter maskindeler

máŋggalođatovttastus

flerkileforbindelse[nb], fleirkilesamband[nn], splines (nb) splines (en) bomspĺr, splines (sv) akselin uritus, rihlaus (fi)

(se): áksila ja bovraráiggi ovttastus mas máŋga lođi ja gura heivejit oktii

(nb): overgang mellom aksling og boring der fleire spor passar inn i kvarandre

maŋŋálaslakta

serielt grensesnitt (nb) seriel interface (en) seriellt gränssnitt (sv) sarjaliitäntä (fi)

(se): RS232, dihtolágán lakta gokko diehtu sirdá ovtta geainnu mielde nu ahte bihtát bohtet maŋŋalagaid

(nb): RS232, er form for kopling mellom datautstyr der data overfřres etter en vei, slik at de enkelte bits kommer etter hverandre

maŋŋeáksil

bakaksel (nb) rear axle (en) bakaxel (sv) taka-akseli (fi)

(se): áksil fievrru maŋŋejuvllaid gaskkas

(nb): aksel mellom bakhjula pĺ eit kjřretřy

maŋŋegeašmohtor, fanasmohtor

pĺhengsmotor, utenbordsmotor[nb], uta(n)bords-[nn] (nb) outboard engine (en) utombordsmotor (sv) perämoottori (fi)

(se): boaldinmohtor propeallain fatnasa maŋágeahčen

(nb): forbrenningsmotor med propell for framdrift av bĺt, monteras i akterenden

maŋŋejuvla

bakhjul (nb) rear wheel (en) bakhjul (sv) takapyörä (fi)

(se): juvla mii lea čadnon fievrru maŋŋeáksilii

(nb): hjul lagra pĺ bakakselen pĺ eit kjřretřy

mašineren

maskinering (nb) machining (en) maskinbearbetning (sv) koneistaminen (fi)

(se): buvttadasaid ráhkadeami bealledagahagain mašiidnabarguin nugo vadjamiin, čuohppamiin ja vuolahastimiin

(nb): framstilling av produkter fra halvfabrikata ved maskinelle operasjoner som stansing, skjćring og sponskjćrende bearbeiding

mašineret

maskinere (nb) machine (en) bearbeta (sv) koneistaa (fi)

(se): gieđahallat mašiinnaiguin omd. vuolahasčuohppamiin

(nb): bearbeide ved bruk av maskiner

masomman, masuvdna

masovn[nb], masomn[nn] (nb) blast furnace (en) masugn (sv) masuuni (fi)

(se): šaktaomman mainna ruovdemálmmas ja koalas ráhkada álgguviđá ruovddi

(nb): sjaktovn til ĺ vinne ut rĺjern med

masuvdna

See masomman, masuvdna.

meaddilmannan

omlřp (nb) by-pass (en) förbigĺng, bypass (sv) ohivirtaus (fi)

(se): njalbe- dahje gássarávnnji mannan váldokanála meaddil

(nb): det at ein vćske- eller gasstraum passerer utanom hovudkanalen

meaddilventiila

omlřpsventil (nb) bypass valve (en) förbigĺngsventil, bypassventil, shuntvewntil (sv) ohitusventtiili (fi)

(se): giddenorgána meaddilmannamis

(nb): stengeorgan i et omlřp

meanderiekkis

stempelring (nb) piston ring (en) kolvring (sv) männänrengas (fi)

(se): luddejuvvon riekkis dávgestális, mii biddjo meanddi guraide

(nb): klřyvd ring av fjćrstĺl som settes i spor pĺ stemplet

meandestággu, veivestággu

stempelstang, veivstang, -stong[nn], rĺde (nb) piston rod, connecting rod (en) kolvstĺng, vevstake (sv) männänvarsi, kiertokanki (fi)

(se): stággu meanddi ja veivve gaskkas

(nb): stang som forbind stemplet og veiva

meandi, steamppal

stempel (nb) piston (en) kolv (sv) mäntä (fi)

(se): mašiidnaoassi mii manná ovddos maŋos sylindaris

(nb): maskindel som gĺr fram og tilbake i en sylinder

mearka, signála

signal (nb) signal (en) signal (sv) merkki, signaali (fi)

(se): mearriduvvon, soabaduvvon mearka maid addá čuovggain, jienain, lihkademiiguin, elrávnnjiin jna.

(nb): fastsatt, avtalt teikn som ein gir med lys, lyd, rřrsler, straum eller lignende

mehtarlaš

metrisk (nb) metric (en) metrisk (sv) metrinen (fi)

(se): mii guoská mehtarvuogádahkii dahje lea huksejuvvon dan ala

(nb): som gjeld eller bygger pĺ metersystemet

mehtarmihtádas, dumámihtádas

meterstokk, tommestokk (nb) inch rule, folding metre rule (en) mätstock, tumstock (sv) nivelmitta (fi)

(se): guhkodatmihtádas mas leat lađđasat

(nb): sammenleggbart ledda lengdemĺl

meisset, messet

messing (nb) brass (en) mässing (sv) messinki (fi)

(se): metállaseaguhus mas lea veaiki, sinka ja muhtumin vel eará metállat

(nb): legering av koppar og sink og eventuelt andre metall

mekánalaš, mekanihkkalaš

mekanisk (nb) mechanical (en) mekanisk (sv) mekaaninen (fi)

(se): mii dahkko dahje doaibmá mašiidnafámuiguin

(nb): som blir gjort eller dreve med maskinar

mekánalaš seaguhus

mekanisk blanding (nb) mixture, mixing (en) mekanisk blandning (sv) mekaaninen seos (fi)

(se): seaguhus iešguđetlágan ávdnasiin, mii ii leat kemiijalaš ovttastus

(nb): blanding av ulike kjemiske stoff som ikkje har gĺtt inn i kjemisk sameining

mekanihkkalaš

See mekánalaš, mekanihkkalaš.

mekanihkkár, divodeaddji

mekaniker[nb], mekanikar[nn], reparatřr (nb) mechanic, mechanician (en) mekaniker (sv) asentaja, korjaaja (fi)

(se): fágabargi gii divvu mašiinnaid ja mekánalaš ráhkkanusaid

(nb): fagarbeider som reparerer maskiner og mekaniske innretninger

mekaniseren

mekanisering (nb) mechanization (en) mekanisering (sv) koneellistaminen (fi)

(se): olbmonávccaid sadjái bidjan mekánalaš fámuid

(nb): erstatning av muskelkraft med mekanisk kraft

mekanisma

mekanisme (nb) mechanism (en) mekanism (sv) mekanismi, koneisto (fi)

(se): mašiinna dahje apparáhta siskkáldas ráhkadus, orgána, systema dahje proseassa huksehus ja doaibma

(nb): indre samansetnad i eit apparat eller ein maskin; oppbygging og verkemĺte til eit organ, eit system eller ein prosess

membrána

See cuozza, membrána.

merkendurra

See merkenluovččan, merkendurra.

merkenluovččan, merkendurra

kjřrner[nb], kjřrnar[nn] (nb) centre punch, punch (en) körnare (sv) pistepuikko (fi)

(se): čohkalis stállebihttá mainna bidjá mearkka metállabargoávdnasii

(nb): spist stĺlstykke til ĺ sette merke pĺ arbeidsstykke av metall

messet

See meisset, messet.

metálla

metall (nb) metal (en) metal (sv) metalli (fi)

(se): vuođđoávnnas dahje seaguhus mas lea šealgu ja mii bures jođiha lieggasa ja elrávnnji

(nb): grunnstoff eller legering som har tydelig glans og er god leiar for varme og elektrisitet

metállaseaguhus, seaguhus, segohus

legering (nb) alloy (en) legering (sv) seos, metalliseos (fi)

(se): oktasuddadeapmi moatte vuođđoávdnasis main unnimusat okta lea metálla

(nb): samansmelting av to eller fleire grunnstoff der minst eit av dei er eit metall

metállašealgu

metallglans (nb) metallic lustre, metallic glint (en) metallglans (sv) metallinkiilto, -hohde (fi)

(se): šealgu mii lea erenoamáš metállaide

(nb): glans som er karakteristisk for metall

miehkki

sverd (nb) guide bar (en) svärd (sv) laippa, terälaippa (fi)

(se): mohtorsaháoassi mii doallá ja stivre saháviđjji

(nb): kompomnent som bćrer og styrer sagkjedet pĺ motorsag

miehttejursan

medfresing (nb) climb milling, down milling (en) medfräsning (sv) myötäjyrsintä (fi)

(se): jursan mas čuohppanlihkadeapmi ja boranhanlihkadeapmi mannet ovtta guvlui

(nb): fresing der skjćrerřrsla har same retning som matingsrřrsla

mielggas

sleide (nb) slide (en) slid (sv) kelkka, luisti (fi)

(se): oassi mii sáhttá johtit / šuohčat ovddos maŋos mašiinnas dahje apparáhtas

(nb): del som kan gli fram og tilbake i maskin eller apparat

mierkavuoidi

(olje)tĺkesmřrer[nb], -smřrjar[nn] (nb) oil mist lubricator (en) oljedimbildare (sv) voidesumutin (fi)

(se): vuoidanapparáhta deattaáibmorusttegis

(nb): smřreapparat for trykkluftanlegg

mihtádas, mihtidanneavvu, mihttár

mĺleverktřy (nb) measuring tool, gauge (en) mätverktyg (sv) mittaustyökalu, mittain (fi)

(se): bargoneavvu mainna mihtida

(nb): verktřy for mĺling

mihtidanbáddi

mĺleband, bandmĺl (nb) measuring tape, steel tape rule (en) bandmĺtt (sv) mittanauha (fi)

(se): sojahahtti guhkkodatmihtádas

(nb): břyelig lengdemĺl

mihtidandiibmu

mĺleur (nb) dial gauge, dial indicator (en) mätklocka (sv) mittakello (fi)

(se): mihtádas mainna roamšši ja bálkun sirdojuvvo viissárii

(nb): mĺleinstrument der ujevnheter og kast overfřres til en viser.

mihtidanfárppal

mĺletrommel (nb) graduated cylinder (en) mättrumma (sv) mittarumpu (fi)

(se): fárppal mii lea mikromihtádasas ja mainna dárkilastá ja lohká mihtuid

(nb): trommel pĺ mikrometer for innstilling og avlesing av mĺl

mihtidanneavvu

See mihtádas, mihtidanneavvu, mihttár.

mihtidannjunni

mĺlespiss (nb) contact point (en) mätspets (sv) mittakärki (fi)

(se): dávgi njunni mihtádasas, omd. mihtidandiimmus

(nb): fjćrende spiss pĺ mĺleverktřy, for eksempel mĺleur

mihtidanoalul

See mihtidanolggoš, mihtidanoalul.

mihtidanolggoš, mihtidanoalul

mĺlekjeft (nb) measuring surface (en) mätyta (sv) mittauspinta (fi)

(se): okta mihtidanolggožiin stellehahtti mihtádasas, omd. sirdinmihtádasas dahje mikromihtádasas

(nb): en av mĺleflatene pĺ stillbart mĺleinstrument, eks. skyvelćre eller mikrometer

mihtideapmi

mĺling (nb) measure, measuring, measurement (en) mätning (sv) mittaaminen, mittaus (fi)

(se): sturrodaga gávdnan

(nb): střrrelsesbestemmelse

mihttár

See mihtádas, mihtidanneavvu, mihttár.

mihttobidjan

mĺlsette, mĺlsetje[nn] (nb) measure (en) mĺttsätta (sv) mitoittaa (fi)

(se): bidjat mihtuid teknihkalaš sárgumii

(nb): sette mĺl pĺ ei teknisk teikning

mihttodallat

dimensjonere (nb) dimension, measure out (en) dimensionera (sv) mitoittaa (fi)

(se): meroštallat / mearridit muhtin áđa dahje ráhkkanusa mihtuid

(nb): gi dimensjonar, berekne mĺl pĺ en gjenstand eller konstruksjon

mihttoovttadat

mĺlenhet[nb], mĺleining[nn] (nb) unit of measure (en) mĺttenhet (sv) mittayksikkö (fi)

(se): ovttadat mihtideapmái, omd. guhkkodahkii, volumii, deaddagii ja elrávdnjái

(nb): enhet for mĺling av for eksempel lengde, volum, trykk og straum

mikrobotkkán

mikrobryter[nb], mikrobrytar[nn] (nb) micro switch (en) mikroströmbrytare (sv) mikrokytkin (fi)

(se): veahkebotkkan mii rievdada unna mekánalaš lihkadusaš elektralaš signálan

(nb): hjelpebryter som omdanner en liten mekanisk bevegelse til et elektrisk signal

mikrodoaimmár

mikroprosessor (nb) microprocessor (en) mikroprocessor (sv) mikroprosessori, mikrosuoritin (fi)

(se): unna, silikonsmáhkkui ráhkaduvvon doaimmár

(nb): liten prosessor for datamaskin, laga av silikonbrikke

mikromihtádas

mikrometer (nb) micrometer (en) mikrometer (sv) mikrometri (fi)

(se): guhkkodatmihtádas man dárkilvuohta lea 1/100 mm

(nb): mĺleinstrument for lengde med nřyaktigheit pĺ 1/100 mm

mohtor

motor (nb) motor, engine (en) motor (sv) moottori (fi)

(se): fápmomašiidna mii rievdada energiija mekánalaš jođihanfápmun

(nb): kraftmaskin som lagar om energi til mekanisk drivkraft

mohtorgiddehat

motorfeste (nb) engine anchorage, engine bracket, engine lug (en) motorfäste (sv) moottorin kiinnitin (fi)

(se): ráhkadus mainna gidde mohtora goavdái

(nb): konstruksjon for ĺ feste motoren til karosseriet

mohtorgielka, skohter

snřskuter, beltemotorsykkel (nb) snow scooter (en) snöskoter (sv) moottorikelkka, skootteri (fi)

(se): mohtorfievru mainna muohtagis vuodjá boahkániin

(nb): beltedrevet motorkjřretřy for 1-2 personer for kjřring pĺ snř

mohtorgorut, sylinddargorut

motorblokk, sylinderblokk (nb) cylinder block, engine block (en) cylinderblock (sv) sylinteriryhmä (fi)

(se): mohtora váldooassi, masa sylindarat leat bovrejuvvon

(nb): motorens hoveddel, som sylindrene er boret ut i

mohtorliekkan

motorvarmer[nb], motorvarmar[nn] (nb) engine heater (en) motorvärmare (sv) moottorilämmitin (fi)

(se): elektralaš elemeanta mainna sáhttá ligget boaldinmohtora

(nb): elektrisk element for ĺ varme opp forbrenningsmotor

mohtorsahá

motorsag (nb) power saw, chain saw (en) motorsĺg (sv) moottorisaha (fi)

(se): guoddehahtti viđjesahá jorahuvvon boaldinmohtoriin dahje elrávnnjiin

(nb): bćrbar kjedesag drevet av forbrenningsmotor eller elektrisitet

mohtorsihkkal

motorsykkel (nb) motor cycle, motorbike (en) motorcykel (sv) moottoripyörä (fi)

(se): guovttejuvllat mohtorfievru, časkinvolum > 50cm3

(nb): motorkjřretřy pĺ to hjul, slagvolum > 50cm3

mohtorsuodjebotkkon

motorvernbryter[nb], motorvernbrytar[nn] (nb) motor protecting switch (en) motorskydd (sv) moottorin suojakytkin (fi)

(se): laktinapparáhta, dávjá kontaktor, čadnon oktii orgánii mii dagaha ahte mohtor jáddá go lea badjelmearalaš elrávdnji dahje njulggogidden

(nb): koplingsapparat, ofte ein kontaktor, kombinert med eit organ som forĺrsakar utkopling av ein motor ved overstrřm eller kortslutning

molekyla

molekyl (nb) molecule (en) molekyl (sv) molekyyli (fi)

(se): partihkal mas leat guokte dahje eanet atomat

(nb): partikkel av to eller fleire atom

molsa

utveksling (nb) gearing, transmission, exchange (en) utväxling (sv) välitys (fi)

(se): jorranlogu rievdan; mekanisma mii rievdada jorranlogu

(nb): endring av omdreiingstall; mekanisme som fĺr til slik endring

molssačoavdda

skiftenřkkel (nb) adjustable wrench, adjustable spanner (en) skiftnyckel (sv) jakoavain (fi)

(se): skruvvačoavdda man njálbmi lea stellehahtti

(nb): skrunřkkel med gap som kan stillast

molssarávdnji

vekselstrřm, vekselstraum[nn] (nb) alternating current (en) växelström (sv) vaihtovirta (fi)

(se): elrávdnji mii oanehis gaskkaid mielde molsu háltti ja sturrodaga

(nb): elektrisk strřm som med korte mellomrom skiftar retning og styrke

molssohahtti galján

stillbar brotsj (nb) adjustable reamer (en) ställbar brotsch, justerbrotsch (sv) säädettävä kalvain (fi)

(se): galján mas lea molssohahtti diamehtar

(nb): brosj med stillbar diameter

molsson, giira

gir (nb) gear (en) växel (sv) vaihde (fi)

(se): bátnejuvlamolsson mainna rievdada molsagaskavuođa

(nb): tannhjulsutveksling for ĺ endre utvekslingsforholdet

molssonkássa, giirakássa

girkasse (nb) gearbox, transmission (en) växellĺda (sv) vaihteisto (fi)

(se): kássa molssonjuvllaid birra

(nb): kasse rundt giret pĺ eit kjřretřy

molsut

veksle, gire (nb) change gear, shift gear, alternate (en) växla (sv) vaihtaa (fi)

(se): rievdadit molssongori

(nb): endre utvekslingsforholdet

momeanta

moment (nb) torque, moment (en) moment (sv) momentti (fi)

(se): fápmu x giehta

(nb): kraft x arm

momeantačoavdda

momentnřkkel (nb) torque wrench (en) momentnyckel (sv) momenttiavain (fi)

(se): skruvvačoavdda mainna sáhttá mihtidit fápmomomeantta noađuheamis

(nb): skrunřkkel som kan mĺle kraftmoment ved belastning

monteret

See čohkket, monteret.

mopeda

moped (nb) moped (en) moped (sv) mopo, moottoripolkupyörä (fi)

(se): guovttejuvllat mohtorfievru, časkinvolum < 50cm3

(nb): motorkjřretřy pĺ to hjul med hřyst 50 cm3 slagvolum

muddenbelle

spjell (nb) flap, damper, valve disc (en) spjäll (sv) säätöpelti (fi)

(se): skearru dahje pláhtta giddet dahje muddet golgama, stellejuvvo jorahemiin dahje hoigamiin

(nb): plate til ĺ stenge eller regulere gjennomstrřmning,reguleres ved dreiing eller skyving

muddosirdu

faseforskyving, faseforskuving[nn] (nb) phase shift (en) fasförskjutning (sv) vaihesiirto (fi)

(se): muddoerohus iešguđetge rávdnje- ja gealddamuttuid gaskkas molsorávdnjebiires

(nb): skilnad i fase mellom ulike fasar for straum og spenning i ein vekselstraumkrins

muddu

fase (nb) phase (en) fas (sv) vaihe (fi)

(se): dilli dihto sajiin periodalaš heiludusain; iešguđetge jođas dahje giesttus fierpmádagas mii doalvu molsonrávnnji

(nb): tilstand ved punkt i periodiske svingingar; kvar leidning eller vinding i nett som fřrer vekselstraum

muffa

muffe (nb) socket, sleeve, faucet, collar (en) muff (sv) holkki, muhvi (fi)

(se): oanehis laktin- dahje suodjalanbihttá, dávjá siskkáldas jeaŋgaiguin, mainna laktá bohcciid

(nb): kort skřyte- eller verne-stykke, ofte med innvendige gjenger, til skřyting av rřr

muhkebiđggon

gjřdselspreder[nb], gjřdselspreiar[nn] (nb) fertilizer distributor (en) gödselspridare (sv) lannanlevittäjä, -levitin (fi)

(se): ráhkkanus mainna fievrrida ja gilvá muhki

(nb): innretning til ĺ transportere og spre gjřdsel

muhtán

omformer[nb], omformar[nn] (nb) converter (en) omformare (sv) muuntaja (fi)

(se): elektralaš mašiidna mii rievdada elektralaš energiija nuppi rávdnjesortas nubbin

(nb): elektrisk maskin som omformar elektrisk energi frĺ eit straumslag til eit anna

muhtter

mutter (nb) nut (en) mutter (sv) mutteri (fi)

(se): máŋggačiegat metállabihttá mas lea jeŋgejuvvon ráigi,

(nb): fleirkanta metallstykke med skruegjenga hol i midten

muitu

minne (nb) memory (en) minne (sv) muisti (fi)

(se): dihtora oassi masa prográmmat ja dieđut leat vurkejuvvon ja mas dieđut gieđahallojit ja prográmmat doibmet

(nb): datamaskindel der programmer og informasjoner er lagra og der informasjon blir behandla og program fungerer

muorraskruvva

treskrue (nb) wood-screw (en) träskruv (sv) puuruuvi (fi)

(se): skruvva maid sáhttá skruvvet muora sisa

(nb): skrue for treverk

muovveveažir

See plástaveažir, muovveveažir.

muovvi

See plásta, muovvi.

murdinmolsson

revers (nb) reverse (en) backväxel (sv) peruutusvaihde (fi)

(se): molsson maŋosguvlui

(nb): utveksling i girkasse for bevegelse bakover

nábár

See bovra, nábár, rádna, málgur.

nađđadit

skjefte (nb) haft, stock (en) skafta (sv) varttaa (fi)

(se): bidjat nađa nevvui

(nb): sette skaft pĺ redskap eller verktřy

nađđa, geavja

skaft, handtak, hĺndtak[nb] (nb) haft, shaft, handle, grip (en) skaft, handtag (sv) kahva, varsi, kädensija (fi)

(se): áhta mainna doallá bargoneavvu

(nb): noko som er laga til ĺ halde verktyg eller reidskap i

náhpi

pol (nb) pole (en) pol (sv) napa (fi)

(se): sadji elektralaš báhtteris dahje mašiinnas gosa johtasat čadnojuvvojit

(nb): uttaks-eller inntakspunkt pĺ elektrisk batteri eller maskin, for feste av elektriske leidningar

náhpul

See bunci, náhpul.

nákca

See kapasitehta, nákca.

nálloláger

nĺlelager (nb) needle bearing (en) nĺllager (sv) neulalaakeri (fi)

(se): rullaláger mas leat guhkedáleš, seahkka sylinddarlaš rullat

(nb): rullelager som har lange, sylindriske rullar med liten diameter

nammaoassi

tittelfelt (nb) title block (en)

(se): teknihkalaš sárgosis oassi gosa čállojuvvo namma, beaivvi, sárgu jna.

(nb): felt pĺ teknisk teikning for tittel, dato, namnet pĺ teiknaren osv.

nannen, nanosmahtti

armering (nb) armouring, reinforcing (en) armering (sv) vahvike (fi)

(se): nannoset ávnnas biddjojovvon eará ávdnasa sisa

(nb): forsterkande innlegg i anna materiale

nannenstálli, nanosmahttinstálli

armeringsstĺl, kamstĺl (nb) reinforcement steel (en) armeringsstĺl (sv) betoniteräs (fi)

(se): stálli mii lea erenoamážit ráhkaduvvon betoŋgga nanosmahttit

(nb): stĺl som er spesielt framstilt til armering av betong

nannodat

fasthet[nb], fastleik[nn] (nb) strength (en) fasthet (sv) kestävyys, vahvuus (fi)

(se): ávdnasa iešvuohta bihtit olgobealfámuid vuostá

(nb): eigenskap ved materiale ĺ stĺ imot ytre krefter

nanosmahtti

See nannen, nanosmahtti.

nanosmahttinstálli

See nannenstálli, nanosmahttinstálli.

nanosmahttit

See gievrudit, nanosmahttit.

nárbma

rissmĺl, strekmĺl (nb) marking gauge (en) strykmĺtt, streckmĺtt, ritsmĺtt (sv) suunturi, suuntapiirrin (fi)

(se): sáhcunneavvu mainna sáhcu sázu / linjjá mii paralleallalaččat čuovvu bargoávdnasa ravdda

(nb): risseverktřy for rissing av linje parallell med en av arbeidsstykkets kanter

náskál, soairu

syl (nb) awl (en) syl (sv) naskali (fi)

(se): neavvu asehis stállegeažis mainna ráigá muora, náhki jna.

(nb): reiskap med tynn stĺlspiss for ĺ lage hol i tre, lćr o.l.

nástečoavdda, gierdočoavdda

stjernenřkkel, ringnřkkel (nb) spanner, box wrench, socket wrench (en) ringnyckel (sv) lenkkiavain, silmukka-avain, rengasavain (fi)

(se): nástehápmásaš skruvvačoavdda (6- dahje 12-čiegat)

(nb): skrunřkkel med stjerneform (6 eller 12-kanta)

nástegolbmačiegatgoallus

stjernetrekantkopling (nb) star-delta connection (en) stjärntriangelkoppling (sv) tähtikolmiokytkentä (fi)

(se): goallus golmmamuttut elrávdnjái

(nb): koplingstype for trefasa strřm

násterabasčoavdda

See lotnolasčoavdda, násterabasčoavdda.

násteskruvvaruovdi

stjerneskrujern (nb) cross-slot screwdriver (en) kryssskruvmejsel (sv) ristikärkitaltta (fi)

(se): skruvvaruovdi mas lea nástehápmásaš gurra (Philips dahje Pozidrive)

(nb): skrujern med stjernespor (Philips eller Pozidrive)

návli, duorrannávli

nagle, klinknagle (nb) rivet (en) nit (sv) niitti (fi)

(se): oanehis boaltu mainna gidde osiid oktii duorramiin

(nb): stutt bolt til ĺ feste delar saman gjennom stuking av bolten

neavvobumbá, bargobumbá

verktřykasse, verktřykiste (nb) tool box (en) verktygslĺda (sv) työkalulaatikko, työkalupakki (fi)

(se): kássa masa vurke bargoneavvuid

(nb): kasse for oppbevaring av verktřy

neavvogiddehat

verktřyfeste (nb) tool holder (en) verktygshĺllare (sv) teränpidin (fi)

(se): bierggas mainna gidde čuohppanneavvu mašiidnii

(nb): feste for skjćreverktřy i maskin

neavvojohtolat

verktřybane (nb) tool path (en) verktygsväg (sv)

(se): johtolat maid čuohppanneavvu čuovvu automáhtalaš stivrejumiin

(nb): den banen eit skjćreverktřy fřlger ved automatisk styrt bearbeiding

neavvorávdi

verktřymaker[nb], verktřymakar[nn] (nb) toolmaker (en) verktygsmakare (sv) työkaluntekijä (fi)

(se): fágabargi gii ráhkada bargoneavvuid

(nb): fagarbeider som lager verktřy

nihppel

nippel (nb) nipple (en) nippel (sv) nippa, nippeli (fi)

(se): oanehis bohccebihttá mas leat olgguldas jeaŋgat

(nb): kort rřrstykke med utvendige gjenger

niibestálli

knivstĺl (nb) knife tool (en) knivstĺl (sv) veitsiterä (fi)

(se): várvenstálli fiinnavárvemii ja steallevárvemii

(nb): dreiestĺl for findreiing / ansatsdreiing

niibi

kniv (nb) knife (en) kniv (sv) veitsi (fi)

(se): čuohppanneavvu dahje čuohppi oassi mašiinnas

(nb): skjćreverktřy eller skjćrande del i maskin

njalbi

vćske (nb) liquid (en) vätska (sv) neste (fi)

(se): golgi ávnnas (aggregáhtadilli)

(nb): flytande stoff (aggregattilstand)

njálbmebihttá, geahčebihttá

munnstykke (nb) mouth piece, nozzle, die (en) munstycke (sv) suutin (fi)

(se): čoavddihahtti oassi šláŋŋa dahje bohcci geažis

(nb): lausbar del i enden av slange eller rřr

njalpagoallus

See njalpalavtta, njalpagoallus.

njalpalavtta, njalpagoallus

slurekopling (nb) slide coupling, slipping clutch (en) slirkoppling (sv) liukukytkin (fi)

(se): goallus mii njalpá go noađuheapmi ollá dihto muddui

(nb): kopling som slurar nĺr belastninga kjem over eit visst nivĺ

njalpit

slure (nb) slip, skid, slide (en) slira (sv) luistaa, luistattaa, liukua (fi)

(se): njaláhastit, ii coavcce (erenoamážit juvllaid birra)

(nb): gli, ikkje gripe (sćrlig om hjul)

njaman, geson

avsug, avtrekk (nb) flue, outlet, vent pipe, hood (en) avsugning (sv) poistoimuri (fi)

(se): rusttet mii njammá áimmu dahje gássa

(nb): utstyr for ĺ trekke/ suge bort luft eller gass

njamman

innsuging, sug (nb) suction, inlet (en) sug (sv) imu (fi)

(se): áibmosisaváldin boaldinmohtoris dahje áibmorusttegis

(nb): inntak av luft i forbrenningsmotor eller lufteanlegg

njárbbadas

tynner[nb], tynnar[nn] (nb) thinner (en) förtunningsmedel (sv) ohennin (fi)

(se): njalbi mii seaguhuvvo vuolidit viskositehta

(nb): vćske som tilsettes for ĺ minske viskositeten

njealjeborat skruvva

See njealječiegat skruvva, njealjeborat skruvva.

njealječiegatjeaŋga, duolbajeaŋga

firkantgjenge (nb) flat thread, square thread (en) flatgänga (sv) lattakierre (fi)

(se): jeaŋga mas lea njealječiegat sneaktačuohpastat

(nb): gjenge med kvadratisk tverrsnitt

njealječiegat skruvva, njealjeborat skruvva

firkantskrue (nb) square head screw (en) fyrkantskruv (sv) neliökantaruuvi (fi)

(se): skruvva mas lea njealječiegat oaivi

(nb): skrue med kvadratisk hode

njealjedávttatmohtor

firetaktsmotor (nb) four-stroke engine (en) fyrtaktsmotor (sv) nelitahtimoottori (fi)

(se): boaldinmohtor mas boaldá juohke njealját meandečaskimis (juohke nuppi jorramis)

(nb): forbrenningsmotor som har forbrenning ved hvert 4 stempelslag (annenhver omdreining)

njealjejuvllat (sihkkal)

firehjulssykkel, firehjuling (nb) four wheel bike (en) fyrhjuling (sv) mönkijä (fi)

(se): meahccefievru mas leat njeallje juvlla

(nb): terrengmotorkjřretřy med fire hjul

njielahat

See luoitahat, njielahat.

njoalveláger, johtinláger

glidelager (nb) sliding bearing, plain bearing (en) glidlager (sv) liukulaakeri (fi)

(se): láger mas áksil ja skuohppu johttiba nuppi nuppiid miehtut, dábálaččat vuoiddasnaga

(nb): lager der to flater glir mot kvarandre, oftast med smřremiddel

njulgen

oppretting (nb) alignment, straightening (en) riktning (sv) oikaisu (fi)

(se): revččiid, lihkkasan dahje eahpedássedis osiid divudeapmi álgodillái

(nb): det ĺ rette opp noko som er deformert, kome ut av stilling eller i ubalanse

njulgenneavvu

opprettingsverktřy (nb) straightening tool (en) riktverktyg (sv) oikaisutyökalut (fi)

(se): bargoneavvu mainna njulge omd. goavddi revččiid

(nb): verktřy for oppretting av skader pĺ for eksempel karosseri

njulggonas

avretter[nb], avrettar[nn] (nb) planing tool, dresser (en) skärpverktyg, avrivare (sv) teroituslaite, oikaisulaite (fi)

(se): neavvu mainna njulge šliipenskearru

(nb): verktřy for ĺ rette av slipeskive

njunneáksil

kamaksel (nb) camshaft (en) kamaxel (sv) nokka-akseli (fi)

(se): veahkkeáksil mas leat njunit mat stivrejit muhtin lihkademiid mašiinnas, omd. ventiilalihkadeami mohtoris

(nb): hjelpeaksel med kamskiver som styrer visse rřrsler i maskinar, eks. ventilrřrsla i motor

njunnebasttat

See duolbabasttat, njunnebasttat.

njunneradius

neseradius (nb) corner radius (en) nosradie (sv)

(se): vuolahasčuohppanneavvu radius váldoávjju ja oalgeávjju gaskkas

(nb): radius pĺ sponskjćrande verktřy, mellom hovedegg og biegg

njuolggan

likeretter[nb], likerettar[nn] (nb) rectifier (en) likriktare (sv) tasasuuntaaja (fi)

(se): ráhkadus mii muhttá molssarávnnji dásserávdnjin

(nb): innretning som formar om vekselstrřm til likestrřm

njuolggogidden, njuolggolaktin

kortslutning (nb) short-circuit (en) kortslutning (sv) oikosulku (fi)

(se): menddo stuorra elrávdnjemannan rávdnjegáldu nábaid gaskkas go vuosttaldus johtasiin šaddá hui unni, omd. erreldatvigi geažil

(nb): altfor sterk straumgang mellom polane pĺ ei straumkjelde nĺr motstanden i leidningane blir svćrt liten, t.d. pga. feil i isolasjonen

njuolggolaktin

See njuolggogidden, njuolggolaktin.

njuolggolinjála

rettholt, reie (nb) rule (en) rätskiva (sv)

(se): guhkes, njuolga muorra- dahje metállalista mii geavahuvvo dárkkistit lea go juoga duolbbas, dahje go njulge muvrra, seainni jna.

(nb): lang, rett fjřl eller list av tre eller metall brukt til ĺ kontrollere om noe er plant eller gjřre mur, vegg eller lignende plan

noađuheapmi, guorbmádeapmi

belastning (nb) load (en) belastning (sv) kuormitus (fi)

(se): beaktu mii guorbmáda mašiinna dahje rávdnjebiire

(nb): effekt som ein maskin eller ein straumkrins blir belasta med

noađuhit, guorbmádit

belaste (nb) load (en) belasta (sv) kuormittaa (fi)

(se): lossudit, deaddit, fámuiguin váikuhit dahje elrávnnji golahahtit

(nb): tynge, presse, utsette for krefter eller forbruk av elektrisitet

noavki, gavjanjaman

střvsuger[nb], střvsugar[nn] (nb) vacuum cleaner, dust cleaner (en) dammsugare (sv) pölynimuri (fi)

(se): apparáhta mii njammá gavjjaid

(nb): apparat som syg opp střv

nonie, noniusa

nonie, nonius (nb) vernier (en) nonieskala, nonie (sv) noonio (fi)

(se): oanehis skála maid sáhttá sirdit mihtádasa váldoskála mielde vai sáhttit oaidnit mihtuid dárkkileappot

(nb): kort skala som kan flyttes langs hovedskalaen pĺ mĺleinstrument, gjřr det mulig med nřyaktigere avlesning

noniusa

See nonie, noniusa.

normálasajádat

normalstilling, nřytralstilling (nb) normal position (en) normalläge (sv) normaaliasento (fi)

(se): stellehahtti mašiidnaoasi dahje mihtádasa sajádat go ii leat noađuhuvvon

(nb): den stilling en regulerbar maskindel eller mĺleinstrument stĺr i nĺr den ikke er utsatt for belastning

normaliseret

normalisere (nb) normalize (en) normalisera (sv) normalisoida (fi)

(se): báhkkagieđahallat stáli vai ovdalis buoššodeami váikkuhusat jávket

(nb): varmebehandle stĺl sĺ virkning av tidligere herding forsvinner

notkkaldat, deavddádas

fyllmiddel (nb) fillings, filler material (en) fyllmedel (sv) täyteaine (fi)

(se): ávnnas mii seaguhuvvo gievrudit iešvuođaid dahje vuolidit hatti

(nb): materiale som tilsettes ei blanding for ĺ forsterke egenskaper eller redusere pris

nullačuokkis

nullpunkt (nb) zero point (en) nolläge (sv) nollakohta, nollapiste (fi)

(se): mihtádasas dahje skálas bistevaš vuolggasadji

(nb): fast utgangspunkt pĺ ein mĺleinstrument eller skala

nuorrahuvvat, nuorrašuvvat

slřves[nb], slřvast[nn] (nb) become blunt (en) bli slö, bli oskarp (sv) tylsyä (fi)

(se): bastoheapmin šaddat

(nb): bli slřv, ukvass

nuorrašuvvat

See nuorrahuvvat, nuorrašuvvat.

nuoskkideapmi

forurensning[nb], (for)ureining[nn] (nb) pollution (en) förorening (sv) epäpuhtaus, saaste (fi)

(se): ávnnas mii ii leat sávahahtti iežas birrasis dahje mii lea badjelmearalaččat

(nb): stoff som er uřnska i sine omgivelser eller opptrer i for store mengder

nuppáldas, sekundára

sekundćr (nb) secondary (en) sekundär (sv) toisio- (fi)

(se): mii gullá nuppi ceahkkái, mii boahtá maŋŋilis

(nb): som hřrer til det andre steget, som fřlger etter

oaiveávju

See váldoávju, oaiveávju.

oalásruovdi, loaktinstálli

slitestĺl, styrejern (nb) wearing steel (en) slitstĺl (sv) olasrauta, ohjausrauta (fi)

(se): loaktinnanu stálli mii giddejuvvo stivren/loaktinolggožiid, omd skohtersábehiid vuollái

(nb): slitesterkt stĺl som festes under pĺ styre- /sliteflater, for eksempel skooterski

oalgeávju

biegg (nb) secondary edge, minor cutting edge (en) biskäregg, biegg (sv) sivusärmä (fi)

(se): čuohppanávju mii ii leat váldoávju

(nb): skjćrande egg som ikkje er hovudegg

oalul

bakke (nb) jaw, die (en) back (sv) kiinnitysleuka (fi)

(se): čárvenbihttá dahje oassi čárvenneavvus; jeŋgenneavvu čuohppi oassi

(nb): klemstykke eller del av oppspenningverktřy; arbeidande del i gjengeskjćringsverktřy

oalulgiddehat

bakkskive (nb) jaw chuck (en) backskiva (sv) leukaistukka (fi)

(se): neavvu olloliiguin maiguin gidde bargobihtá várvii, ollolat čavgejuvvojit iešheanalaččat

(nb): oppspenningsverktřy for dreibenk med uavhengige bakkar

oasselávgu

delevasker[nb], delevaskar[nn] (nb) scouring machine, washing machine (en) osienpesulaite (fi)

(se): mašiidna mainna bassá mašiidnaosiid

(nb): maskin for vasking av maskindeler

oasselistu

stykkliste (nb) parts list (en) stycklista, detaljlista (sv) osaluettelo (fi)

(se): teknihkalaš sárgosis listu mas oaidná osiid

(nb): liste over delene i ei teknisk teikning

ohcu

katalog (nb) directory (en) katalog, bibliotek (sv) hakemisto (fi)

(se): listu mii čájeha omd. daid vuorkkáid dahje eará ozuid mat skearrus dahje dan oasis gávdnojit

(nb): samling av filer og eventuelt andre katalogar pĺ eit datalagringsmedium

oktánalohku

oktantall[nb], oktantal[nn] (nb) octane number, knock rating (en) oktantal (sv) oktaaniluku (fi)

(se): bensiinna nákca iešcáhkkaneami vuostá

(nb): mĺl pĺ bensins motstandsevne mot selvantennelse under kompresjon (bankefasthet)

oktavuođagoavki

kontaktĺpning[nb], -opning[nn], kontaktavstand (nb) contact gap (en) kontaktavstĺnd (sv) katkojan kärkiväli (fi)

(se): goavki oktavuođaolggožiid gaskkas go oktavuohta lea áibbas rabas, omd. dollaveahčiris

(nb): avstand mellom kontaktflatene ved helt ĺpen kontakt, for eksempel i platinastifter

oktiibidjan, oktiigidden

sammenfřyning[nb], samanfřying[nn] (nb) joining (en) sammanfogning (sv) liitos (fi)

(se): okstasaš dajaldat vugiide bidjat osiid dahje bargoávdnasiid oktii

(nb): fellesbetegnelse pĺ) metoder for ĺ fĺ deler eller arbeidsstykker til ĺ henge sammen

oktiigidden

See oktiibidjan, oktiigidden.

olggoš

overflate (nb) surface (en) yta (sv) pinta (fi)

(se): ađa olggobealli

(nb): flate som avgrensar ein lekam utetter, ytterside

olggošgieđahallan

overflatebehandling (nb) surface treatment (en) ytbehandling (sv) pintakäsittely (fi)

(se): olggoža gieđahallan oažžut dihto roamššasvuođa dahje suodjalit olggoža

(nb): behandling av overflate for ĺ fĺ en bestemt ruhet eller beskyttelse av overflata

olggošmálle

overflatenormal (nb) surface norm, surface rule (en) ytnormal (sv) pinnankarheusmalli (fi)

(se): málle mii čájeha ovdamearkkaiguin mo ávdnasa olggoš lea dihto roamšeárvvuin

(nb): mal som viser med eksempler kordan overflata av eit materiale ser ut ved forskjellige ruheitsverdiar

olggosoassi

ut-enhet[nb], ut-eining[nn] (nb) output unit (en) utenhet (sv)

(se): dihtora bierggas mii doalvu dieđu olggos dihtoris dahje bargá dihtora gohččumiid mielde, omd. čálán, šearbma

(nb): enhet som fřrer informasjon ut av en datamaskin; eks. skjerm, skriver

olggošroamši

See olggošromšodat, olggošroamši.

olggošromšodat, olggošroamši

overflateruhet[nb], overflateruleik[nn] (nb) surface roughness (en) ytrĺhet (sv) pinnankarheus (fi)

(se): mihttu mii čájeha muhtun áđa olggoža romššiid

(nb): mĺl pĺ ujamnheitar i overflate av ein gjenstand

olgoriekkis

ytterring (nb) outer ring, outer race (en) ytterring (sv) laakerin ulkokehä (fi)

(se): jorranlágera olggut riekkis

(nb): den ytre ringen pĺ eit rullingslager

oljogádnu

oljekanne, smřreoljekanne, smřrjeoljekannen (nb) oil can (en) oljekanna (sv) öljykannu, voitelukannu (fi)

(se): gádnu mainna vuoidá oljjuin

(nb): kanne for smřring med olje

oljolávgu

oljebad, oljesump (nb) oil bath (en) oljebad (sv) öljykylpy, öljyallas (fi)

(se): lihtti man siste lea olju mii vuoiddada mekanismma dainna lágiin ahte lihkadeaddji mašiidnaoasit gusket oljui ja háddjejit dan viiddáseappot

(nb): kar med olje som smřrer en mekanisme ved at maskindeler i bevegelse kommer i kontakt med olja og sprer denne videre

olju

olje (nb) oil (en) olja (sv) öljy (fi)

(se): njalbi mii ii seahkán čáhcái, boahtá minerálain, elliin dahje šattuin, hydrokarbonat dahket eatnasa sisdoalus

(nb): mineralsk, animalsk eller vegetabilsk vćske, lite lřselig i vann, bestĺr hovedsakelig av hydrokarboner

oppalašjursanmašiidna

universalfresemaskin (nb) universal milling machine (en) universalfräsmaskin (sv) yleisjyrsinkone (fi)

(se): jursanmašiidna mii lea molssohahtti ceakko ja vealu jursanjorriid gaskkas

(nb): fresemaskin som kan skiftes mellom vertikal og horisontal fresespindel

O-riekkis

O-ring (nb) O-ring seal (en) O-ring (sv) O-rengas (fi)

(se): gummelávgadangierdu man sneaktačuohpastat lea jorbbas

(nb): tetningsring av gummi med rundt tverrsnitt

oscilloskohppa

oscilloskop (nb) oscilloscope (en) oscilloskop (sv) oskilloskooppi (fi)

(se): mihtádas mainna mihtida elektralaš heilumiid

(nb): mĺleinstrument for elektriske svingningar

ovdaáksil

foraksel, framaksel (nb) front axle (en) framaxel (sv) etuakseli (fi)

(se): áksil mii doallá fievrru ovdajuvllaid

(nb): aksel for forhjula pĺ eit kjřretřy

ovdagealdda, álgogealdda

forspenning (nb) pre-stressing, pre-tensioning (en) förspänning (sv) esijännitys (fi)

(se): gealdda maid ráhkkanusoassi lea ožžon ovdal go biddjo ávkkálaš noađuheami vuollái

(nb): spenningstilstand pĺfřrt bygningsdel fřr den utsettes for nyttelast

ovdajuvlageassin

framhjulsdrevet[nb], -dreven[nn], forhjuls- (nb) front wheel drive (en) framhjulsdriven (sv) etuvetoinen (fi)

(se): mas leat jorahanjuvllat fievrru ovdageahčen

(nb): som har drivhjula foran pĺ kjřretřy

ovdastelle

forstilling (nb) forecarriage (en) framvagn (sv) etuvaunu, ohjausteline (fi)

(se): lihkadeaddji ja stellehahtti oasit maiguin stivre fievrru

(nb): bevegelige og stillbare deler til styring av kjřretřy

ovttadoaimmat sylinddar

enkeltvirkende sylinder[nb], enkeltverkande sylinder[nn] (nb) single-acting cylinder (en) enkelverkande cylinder (sv) yksitoiminen sylinteri (fi)

(se): sylinddar man deaddinávnnas deaddá dušše nuppi bealde meanddi, ja meandi máhccá mekánalaččat, dávjá dávggiin

(nb): sylinder der trykkmediet bare pĺvirker pĺ ene sida av stempelet og returen foregĺr mekanisk, ofte med fjćr

palla

palle, pall (nb) reusable pallet (en) pall (sv) trukkilava, jakkara (fi)

(se): ráhkadus, dábálaččat muoras, man alde vurke ja fievrrida gálvvuid

(nb): konstruksjon , vanligvis av tre, som man transporterer og lagrer varer pĺ

paralleallabihttá

parallellkloss (nb) gauge block (en) parallellbit (sv) suuntaispala (fi)

(se): dárkilis šliipejuvvon bircu mas leat parallealla siiddut ja mii geavahuvvo vuolášin go gidde bargoávdnasa omd. jursanmašiidnii

(nb): nřyaktig slipte klosser med parallelle sider til underlag ved fastspenning i for eksempel fresemaskin

paralleallagoallus, buohtalatgoallus

parallellkopling (nb) shunt, shunt switch, parallel connection (en) parallellkoppling (sv) rinnankytkentä, rinnakkaiskytkentä (fi)

(se): elektralaš johtasat goallosstuvvon nu ahte elrávdnji juhkkojuvvo johtasiid gaskkas

(nb): samanknytning av elektriske leidningar slik at strřmmen deler seg mellom dei

partihkal

partikkel (nb) particle (en) partikel (sv) hiukkanen (fi)

(se): unna binná oasáš, omd. elektrovdna, atoma

(nb): smĺdel, eks. elektron, atom

peannaveažir, duorranveažir

pennhammer[nb], pennhammar[nn] (nb) straight pane hammer, pin hammer (en) penhammare (sv) harjapäävasara (fi)

(se): veažir man oaivvi maŋit oassi lea lohtehámat

(nb): hammar som er kileforma pĺ bakre del av hovudet

pinjoŋga

pinjong (nb) pinion (en) pinjong (sv) pieni vetopyörä (fi)

(se): biiladifferensiála jorahanjuvla, mii lea roahkkálagaid ruvdnojuvllaiguin

(nb): drivhjul i inngrep med kronhjul i bildifferensial

pinolbohcci

pinolrřr, pinol (nb) tail stock spindle (en) dubbrör, pinol (sv) siirtopylkän holkki (fi)

(se): sylinddarlaš stállebohcci mas lea siskkáldas morsečohkka/-lávvolat masa gidde pinolnjuni bovraskuohpu dahje bovragiddehaga

(nb): sylindrisk stĺlrřr med innvendig morsekon som feste for pinolspiss, borhylse eller borkjoks

pinolnjunni

See guovddášnjunni, pinolnjunni.

pinseahtat

pinsett (nb) pinzers, tweezers, forceps (en) pincett (sv) atulat, pinsetit (fi)

(se): unna dávgegieđat metállačárvvonaš

(nb): lita metallklype med fjřrande armar

pláhtta

plate (nb) plate, sheet (en) plĺt, platta (sv) levy, laatta (fi)

(se): asehis, duolba ávnnas, dábálaččat metállas

(nb): tynt, flatt emne, som regel av metall

pláhttaskárrit, pláhttaskierat

platesaks (nb) sheet metal shears, plate shears (en) plĺtsax (sv) levysakset (fi)

(se): elektralaš, hydraulalaš dahje mekánalaš skárrit maiguin čuohppá metállapláhtaid

(nb): elektrisk, hydraulisk eller mekanisk saks for metallplater

pláhttaskierat

See pláhttaskárrit, pláhttaskierat.

pláhttaviŋkil

platevinkel (nb) square, joint hook (en) flackvinkel (sv) suorakulma (fi)

(se): viŋkil mii lea áibbas duolbbas, stealli haga

(nb): vinkelhake som er helt plan, uten anslag

plasmačuohpan

plasmaskjćrer[nb], plasmaskjerar[nn] (nb) plasma cutter (en) plasmaskärare (sv) plasmaleikkain, plasmaleikkauslaite (fi)

(se): apparáhta mainna čuohppá metállaid gássain, sáhttá čuohppat buot ávdnasiid mat jođihit elrávnnji

(nb): apparat for skjćring av metall med gass, kan skjćre alle materialer som er elektrisk ledende

plástalaš gieđahallan

plastisk bearbeiding (nb) forming (en) plastisk bearbetning (sv) muovaava työstö, muovaus (fi)

(se): gieđahallan mii rievdada hámi almmá váldit ávdnasa eret

(nb): bearbeiding som endrar form utan ĺ fjerne materiale

plástalaš, hábmehahtti

plastisk, formbar (nb) ductile, plastic (en) plastisk (sv) muovailtava, muovautuva (fi)

(se): ávdnasa iešvuohta ahte hápmi sáhttá rievdaduvvot nana dilis

(nb): egenskap ved materiale at formen kan endres i fast tilstand

plásta, muovvi

plast (nb) plastics (en) plast (sv) muovi (fi)

(se): plástalaš orgánalaš ávnnas mas leat stuorra molekylat

(nb): plastisk kunststoff av hřgmolekylćrt organisk materiale

plástaveažir, muovveveažir

plasthammer[nb], plasthammar[nn] (nb) plastic mallet (en) plasthammare (sv) muovivasara (fi)

(se): plástaoaivvat dearpanneavvu

(nb): bankeverktřy med plasthode

pluga

See vealta, pluga.

pluggačoavdda, ginttalčoavdda

pluggnřkkel, tennpluggnřkkel (nb) spark plug wrench (en) tändstiftsnyckel (sv) tulppa-avain (fi)

(se): guhkes gohppočoavdda dahje guđačiegat bohcci mainna skruvve cahkkehangintaliid

(nb): lang koppnřkkel/pipenřkkel eller sekskantrřr for ĺ skru tennplugger

pneumáhtalaš

pneumatisk (nb) pneumatic (en) pneumatisk (sv) paineilma-, pneumaattinen (fi)

(se): mii jorahuvvo deattaáimmus dahje gullá deattaáibmorusttegii

(nb): som er dreve av trykkluft eller som hřrer til trykkluftanlegg

popnávledoaŋggat

popnagletangb blindnagletang[nb], -tong[nn] (nb) rivet tool, hand riveter (en) nittĺng (sv) pop-niittipihdit (fi)

(se): doaŋggat maiguin čohkke návlliid dainna lágiin ahte jorbaoaivvat stálleboaltu gesso olggos ja viiddida skuohpu

(nb): tang som monterer nagler ved at en stĺlbolt med kulehode trekkes ut og stuker ei hylse

popnávli

popnagle, blindnagle (nb) pop rivet (en) popnit, blindnit (sv) pop-niitti (fi)

(se): návli mii čohkkejuvvo dainna lágiin ahte jorbaoaivvat stálleboaltu gesso olggos ja viiddida skuohpu

(nb): nagle som monteres ved at en stĺlbolt med kulehode trekkes ut og stuker ei hylse

primára

See vuođđo-, primára, álgo-.

prográmma

program (nb) programme (en) program (sv) ohjelma (fi)

(se): instrukšuvdnaráidu muhtun teknihkalaš prosessii

(nb): sett av instruksjonar for ein teknisk prosess

prográmmeret

programmere (nb) program (en) programera (sv) ohjelmoida (fi)

(se): ráhkadit prográmma muhtun prosessii, omd. dihtorii

(nb): lage eit program for ein prosess, for eksempel for datamaskin

propealla

propell (nb) propeller (en) propeller (sv) potkuri (fi)

(se): áhta mas leat skruvvahámat soajit, mainna jođiha fatnasa dahje girdi

(nb): framdrivreidskap av to eller fleire skrueforma blad, for bĺt eller fly

proseassa

See mannolat, proseassa.

pumpa

See bumpa.

rabas čoavdda

fastnřkkel (nb) open-end spanner, open-end wrench (en) U-nyckel (sv) kiintoavain (fi)

(se): skruvvačoavdda mas lea rabas njálbmi ii ge leat stellehahtti

(nb): ikkje stillbar skrunřkkel med open kjeft

rabas gierdočoavdda

See rabas nástečoavdda, rabas gierdočoavdda.

rabas nástečoavdda, rabas gierdočoavdda

ĺpen ringnřkkel[nb], open ringnřkkel[nn] (nb) flare nut wrench, flare nut spanner (en) öppen ringnyckel (sv) avolenkkiavain (fi)

(se): skruvvačoavdda mas lea siskkáldas nástehápmi ja njálbmi mii lea unnit go čoavddagalljodat

(nb): skrunřkkel med indre stjerneform og opning mindre enn nřkkelvidda

radiáhtor

radiator (nb) radiator (en) kylare (sv) jäähdytin (fi)

(se): čoaskudanapparáhta fievrru boaldinmohtorii

(nb): kjřleapparat for forbrenningsmotor i kjřretřy

radiála, suonjarháltásaš

radiell, radial (nb) radial (en) radiell, radial (sv) radiaalinen, säteis-, säteittäinen (fi)

(se): mii lea seamma guvlui go radius, suonjarháltái

(nb): som gĺr i samme retning som ein radius, i strĺleretning

radialbovrenmašiidna, suonjarbovrenmašiidna

radialboremaskin (nb) radial drilling machine (en) radialborrmaskin (sv) säteisporakone (fi)

(se): bovrenmašiidna man bovrenoaivvi sáhttá čuoldda ektui sirdit radiálalaččat / suonjarháltái

(nb): bormaskin der borehodet kan reguleres radialt i forhold til sřylen

radialláger, suonjarláger

radiallager (nb) radial bearing, journal bearing (en) radiallager (sv) säteislaakeri (fi)

(se): láger mii duostu suonjarháltásaš fámuid

(nb): lager for opptak av krefter i radiell retning

rádjemihttu

grensemĺl (nb) limit value (en) gränsmĺtt (sv) rajamitta (fi)

(se): bajimus ja vuolimus mihttu mii dohkkehuvvo, maid gaskkas duohta mihttu galgá leat

(nb): dei to ekstremt tillatte mĺla pĺ eit element, som det virkelige mĺlet skal ligge mellom eller pĺ

rádna

See bovra, nábár, rádna, málgur.

rádnet

See bovret, bohkat, rádnet.

rággu

See fierra, rággu.

ráhkadus

anlegg (nb) plant, construction works (en) anläggning, byggnadsverk (sv) rakennus, työmaa (fi)

(se): juogá mii lea huksejuvvon, ceggejuvvon dahje huksema vuolde; sadji gosa huksejuvvo

(nb): noko som er bygd, reist, sett opp eller er under bygging, stad der det blir bygd

ráhkadus, konstrukšuvdna

konstruksjon (nb) design, construction (en) konstruktion (sv) rakenne, konstruktio (fi)

(se): vuohki mo juoga lea biddjojuvvon oktii, juoga mii lea biddjojuvvon oktii eanet osiin

(nb): mĺten noko er satt saman pĺ, noko som er satt saman av fleire delar

ráhkadusmašiidna

anleggsmaskin (nb) construction machine (en) anläggningsmaskin (sv) työkone (fi)

(se): mašiidna mii geavahuvvo ráhkadusbargui, omd. goaivunmašiidna

(nb): maskin brukt til anleggsarbeid, for eksempel gravemaskin

ráhkadusstálli

konstruksjonsstĺl (nb) construction steel, structural steel (en) konstruktionsstĺl (sv) rakenneteräs (fi)

(se): seagukeahtes dahje unnán seaguhuvvon stálli mii geavahuvvo huksemii

(nb): ulegert eller lĺglegert stĺl som brukas til konstruksjonar som bruer, husbygging, maskinstativ osv.

ráhkku

See skoavhli, ráhkku.

ráhtta

ratt (nb) hand wheel, steering wheel (en) ratt (sv) ohjauspyörä (fi)

(se): juvla mainna stivre fievrru

(nb): hjul for styring av kjřretřy

ráhtte

See reakta, ráhtte, skuibi.

ráidogoallus

seriekopling (nb) series connection, serial connection (en) seriekoppling (sv) sarjakytkentä (fi)

(se): elektralaš biiret goallostuvvon nu ahte dat buohkat jođihit seamma elrávnnji

(nb): samankopling av elektriske krinsar slik at dei alle fřrer den same straumen

ráiganbasttat

hulltang[nb], holtong[nn] (nb) punch, revolving punch pliers (en) hĺltĺng (sv) reikäpihdit (fi)

(se): basttat maiguin čuohppá ráiggi asehis ávdnasii

(nb): tang for ĺ klippe hol i tynne materiale

ráiganbiipu

hullpipe[nb], holpipe[nn] (nb) hollow punch (en) hĺlstans, huggpipa (sv) reikämeisti, lävistin (fi)

(se): neavvu mainna dearpá ráiggi spintoávdnasii

(nb): verktřy for ĺ slĺ ut hol i pakningsmateriale

ráigegierdu

hullsirkel[nb], holsirkel[nn] (nb) pitch circle of bolt holes (en) hĺlcirkel (sv)

(se): juohkinoaivvi ráigeskearrus gierdu mas leat dihto meare ráiggit

(nb): sirkel med eit visst antal hol i holskive pĺ delehovud

ráigeguoskkahat

See el-čuggestat, ráigeguoskkahat.

ráiggaspláhtta

perforert plate (nb) perforated plate (en) perforerad platta (sv) rei'itetty levy, reikälevy (fi)

(se): pláhtta mas leat dássalagaid ráiggit

(nb): plate med regelmessige hol

ránesbákti

grĺberg (nb) shale, waste rock (en) grĺberg (sv) jätekivi, hylkykivi (fi)

(se): bákti mas eai leat doarvái ekonomalaččat gánnehahtti minerálat

(nb): berg som har utilstrekkelig innhald av řkonomisk utnyttbart mineral

ráspa

rasp (nb) coarse file, rasp (en) rasp (sv) raspi (fi)

(se): hui roavva fiilu dipma ávdnasiidda

(nb): svćrt grov fil for mjuke materialer

rassehit, guorusrassehit

ruse (nb) race (en) rusa (sv) ryntäyttää (fi)

(se): beare garrasit jorahit mohtora guorusnaga, addit mohtorii alla jorranlogu almmá geasihit mohtora

(nb): gi ein motor hřgt turtall utan ĺ ta ut drivkraft

ráttis

See juvla, ráttis.

ravdadeapmi, čeabetgalljideapmi

utkraging, kraging (nb) flanging, edge raising (en) kragning (sv) venytys, laipoitus (fi)

(se): bohccegeaži viiddideapmi

(nb): utblokking av kant pĺ rřr

ravdadit

See ravdet, ravdadit.

ravdaloaktu

fasslitasje (nb) phase wear (en) fasförslitning (sv)

(se): čuohppanneavvus loaktu nu akte háloravda lea loktojuvvon eret ávjjus

(nb): slitasje pĺ skjćreverktřy der det er slitt vekk ein fas av eggen

ravdet, ravdadit

fase (nb) bevel, chamfer (en) fasa (sv) viistää (fi)

(se): ráhkadit háloravdda bargoávdnasii

(nb): lage skrĺkant pĺ arbeidsstykke

rávdi

smed (nb) smith, blacksmith, forger (en) smed (sv) seppä (fi)

(se): metálladuojár

(nb): handverkar i metallarbeid

rávdnje-aggregáhta

(strřm)aggregat, straum-[nn], elektrisk aggregat (nb) aggregate (en) aggregat (sv) agrigaatti, sähkögeneraattori (fi)

(se): boaldinmohtor generáhtoriin mainna buvttada elrávnnji

(nb): forbrenningsmotor med generator for produksjon av elektrisk strřm

rávdnjebiire

strřmkrets[nb], straumkrins[nn] (nb) electric circuit (en) strömkrets (sv) virtapiiri (fi)

(se): ráhkadus ávdnasiin ja johtasiin mii sáhttá jođihit elrávnnji

(nb): tilskiping av material og media som kan fřre elektrisk straum

rávdnjegáldu

strřmkilde[nb], straumkjelde[nn] (nb) power source, source of current (en) strömkälla (sv) virtalähde (fi)

(se): ráhkadus mii addá elrávnnji

(nb): innretning som gir elektrisk strřm

rávdnjehálti

strřmretning, straumretning[nn] (nb) direction of current, flow direction (en) strömriktning (sv) virransuunta (fi)

(se): man guvlui elrávdnji manná rávdnjebiires

(nb): retning som strřmmen gĺr i ein strřmkrins

rávdnjejuogan

See juogan, rávdnjejuogan.

rávdnji

strřm, straum[nn] (nb) current (en) ström (sv) virta (fi)

(se): johtti elektrisitehta, mihtiduvvo amperan (A)

(nb): elektrisitet i bevegelse, mĺles i ampere (A)

ravkečuovga

blinklys, retningslys (nb) intermittent light (en) körriktningsvisare, blinker, blinkljus (sv) vilkkuvalo (fi)

(se): mohtorfievrru čuovga mii čájeha guđe guvlui áigu vuodjit

(nb): lys pĺ kjřretřy for ĺ vise retningen ein vil svinge

ravki

pulserende[nb], pulserande[nn], periodisk (nb) periodical, cyclic, intermittent, pulsating (en) periodisk (sv) jaksoittainen (fi)

(se): mii addá jeavdalaš rievdadusaid lihkadeamiin dahje signálain

(nb): som gir regelmessige variasjonar i rřrsler eller signal

ravkkas

puls (nb) pulse (en) puls (sv) pulssi, syke (fi)

(se): elektralaš signála mii bistá oanehis áiggi; dássedit geardduhuvvon lihkasteapmi

(nb): elektrisk signal som varar kort tid; periodisk gjentakande rřrsle

-ražaheapmi

See liigenoađuheapmi, -ražaheapmi, ilá -.

reaidu

See bargoneavvu, reaidu.

reakta, ráhtte, skuibi

trakt, trekt (nb) funnel (en) tratt (sv) suppilo (fi)

(se): geailohámat skoavde neavvu mas lea njunni man čađa njoarrá njalbbi gáržžes ráigái

(nb): kjegleforma hol reiskap med tut for ĺ helle vćske gjennom trange opningar

registtar

register (nb) register (en) register (sv) rekisteri (fi)

(se): mašiidnaoasit mat doibmet dihto vuogádaga mielde, bátne- dahje viđjejuvllat mat ovttastahttet ventiila- ja meandelihkademiid

(nb): gruppe av maskindelar som virkar sammen etter eit visst system, samanstillinga av tannhjul som koordinerer ventil- og stempelrřrslene

registtarruopma

registerreim (nb) register belt, timing belt (en) kuggrem, registerrem, kamaxelrem (sv) jakopään hihna, jakohihna (fi)

(se): ruopma mii sirdá lihkademiid daid áksiliid gaskkas mat stivrejit boaldinmohtora ventiillaid ja menddiid.

(nb): reim for ĺ overfřre rřrsler mellom akslingane som styrer ventilar og stempel i forbrenningsmotor

registtarviđji

registerkjede (nb) register chain, timing chain (en) registerkedja, kamaxelkedja (sv) jakopään ketju, jakoketju (fi)

(se): viđji mii sirdá lihkademiid daid áksiliid gaskkas mat stivrejit boaldinmohtora ventiillaid ja menddiid.

(nb): kjede for ĺ overfřre rřrsler mellom akslingane som styrer ventilar og stempel i forbrenningsmotor

reglerenteknihkka

reguleringsteknikk (nb) control engineering (en) reglerteknik (sv) säätötekniikka (fi)

(se): automáhtalaš proseassaid stivren ruovttoluottadieđihemiin

(nb): styring av automatiske prosessar med tilbakemelding

reguláhtor

regulator (nb) regulator, governor (en) regulator (sv) säädin, säätäjä (fi)

(se): ráhkkanus mainna váikkuha proseassa reguleren dihtii molsašuttiid dihto árvui

(nb): innretning for ĺ pĺvirke en prosess for ĺ regulere variable til en viss verdi

reguleren

regulering (nb) governing, regulation, adjustment (en) reglering (sv) säätö, asetus (fi)

(se): stivren dahje dárkisteapmi ruovttoluottalaktimiin

(nb): manřver- eller kontrollsystem med tilbakekopling?

rele

rele (nb) relay (en) relä (sv) rele (fi)

(se): elektralaš stivrejuvvon botkkon

(nb): elektrisk styrt bryter

resistánsa

See vuosttaldus, resistánsa.

revre

See bohcci, revre.

riggudas

See málbmariggudus, riggudus.

riggudeapmi

anriking[nb], oppriking[nn] (nb) enrichment, dressing, concentration (en) anrikning (sv) rikastaminen, rikastus (fi)

(se): málmma sirren ránesbávttis

(nb): det ĺ skille malm frĺ grĺberg

riggudit

anrike[nb], opprike[nn] (nb) enrich, dress, concentrate (en) anrika (sv) rikastaa (fi)

(se): sirret málmma ránesbávttis

(nb): skille malm frĺ grĺberg

riggudus

See málbmariggudus, riggudus.

rihkkosággi, luoddanibba

riflepinne, sporstift (nb) fluted pin, knurled pin (en) uratappi, pyälletty tappi (fi)

(se): sylinddarlaš sággi mas leat guhkkodahkii rihkut

(nb): sylindrisk pinne med langsgĺende rifler eller riller i

rihkku

rille, ripe, rifle (nb) knurl, flute, groove, ripple (en) spĺr, rilla (sv) pykälä, ura, uritus, ympyräura (fi)

(se): guhkes, seakka gurra

(nb): renne, fordjupning

rihkkuhit, serrateret

serratere (nb) serrate, rifle, flute, groove (en) räffla (sv) pyältää, rihloittaa, urittaa (fi)

(se): ráhkadit rihkuid / ruktaminstara várvves sierralágán bargoneavvuin (rihkoniin)

(nb): lage riller / rutemřnster i dreiebenk med serrat

rihkon, serrat

serrat (nb) serrate tool (en) pyällyskehrä, pyällystyökalu (fi)

(se): bargoneavvu várvii mas leat bárralagaid buoššoduvvon rihkko juvllat mat ráhkadit rihkuid dahje ruktaminstara /dikkelminstara

(nb): verktřy for dreibenk med parvise herda rifla hjul for lage riller / rutemřnster

rišša

svovel (nb) sulphur (en) svavel (sv) rikki (fi)

(se): S, vuođđoávnnas

(nb): S, grunnstoff

roahkkečoavdda

hakenřkkel (nb) hook spanner (en) haknyckel (sv) haka-avain (fi)

(se): skruvvačoavdda mainna skruvve jorba muhtteriid main leat gurat

(nb): skrunřkkel for runde muttere med spor

roahkkohus

inngrep (nb) engagement, mesh (en) ingrepp (sv) kosketus (fi)

(se): roahkkohus guovtti mašiidnaoasi, omd. bátnejuvlla, gaskkas, roahkkohusa sturrodat

(nb): grep som en maskindel (som regel tannhjul) utřver pĺ en annen maskindel; mĺl for střrrelsen pĺ slikt inngrep

roahtačoaskudeapmi

brĺkjřling (nb) quenching, chilling (en) störtkylning (sv) karkaisusammutus (fi)

(se): jođánis čoaskudeapmi buoššodettiin lássen dihtii metálla struktuvrra

(nb): rask avkjřling ved herding for ĺ lĺse fast strukturen i materialet

roaisteruovdi

See šlámbarruovdi, roaisteruovdi.

roamši

See romšodat, roamši.

roaŋkeskruvvaruovdi

See čiehkaskruvvaruovdi, roaŋkeskruvvaruovdi.

roavvafiilu

grovfil (nb) coarse file (en) grovfil (sv) karkeaviila, rouhintaviila (fi)

(se): fiilu mas leat roavva bánit

(nb): fil med grove tenner

roavvagieđahallan

grovbearbeiding (nb) rough-finish, roughing (en) grovbearbetning (sv) rouhinta, karkeatyöstö (fi)

(se): roavva olggoža gieđahallan nu ahte báhcá bargomunni fiinnagieđahallamii

(nb): bearbeiing med grov overflate til eit stykke over mĺl

roavvagortnat

grovkorna (nb) coarse-grained (en) grovkornig (sv) karkearakeinen, - jyväinen (fi)

(se): mas leat roavva šliipengortnit

(nb): med store slipekorn

roavvastálli

skrubbstĺl (nb) roughing tool (en) skrubbstĺl (sv) rouhintaterä (fi)

(se): várvenstálli roavva miehttevárvemii

(nb): dreiestĺl for grov langsdreiing

rohtor, jorri

rotor, anker (nb) rotor (en) rotor (sv) roottori, ankkuri (fi)

(se): jorri oassi omd. elektromohtoris dahje generáhtoris

(nb): roterende del av for eksempel elektromotor eller generator

romšodat, roamši

ruhet[nb], ruleik[nn] (nb) roughness (en) rĺhet (sv) karkeus (fi)

(se): erohusat ávdnasa olggožis

(nb): variasjonar i overflata pĺ ein gjenstand

rovvi

stoppskive (nb) washer (en) bricka (sv) aluslaatta (fi)

(se): jorba ráigeskearru ráiggiin muhttera dahje skruvvaoaivvi vuolášin

(nb): rund skive med hol til underlag for mutter eller skruehovud

rulla

rull (nb) roller (en) rulle (sv) rulla (fi)

(se): juoga mainna jorrá; sylinddarlaš, sfearalaš dahje geailohámat jorri mašiidnaoassi

(nb): noko til ĺ rulle med; sylindrisk, sfćrisk eller konisk roterende maskindel

rullaláger

rullelager (nb) roller bearing (en) rullager (sv) rullalaakeri (fi)

(se): láger mas lea ovtta dahje eanet geardde sylinddarlaš dahje geailohámat rullat guovtti rieggá gaskkas

(nb): lager med ei eller fleire rader sylindriske eller koniske rullar mellom to ringer

ruopmadoaibma

reimdrift (nb) belt drive (en) remdrift (sv) hihnakäyttö (fi)

(se): fápmosirdin ruomaid ja gitta dahje stellehahtti ruopmaskearruid bokte

(nb): overfřring av krefter ved hjelp av reimer og faste eller regulerbare reimskiver

ruopma, lávži

reim (nb) driving belt, strap, band (en) rem (sv) hihna (fi)

(se): geažehis riehtte-, náhkke- dahje gummebáddi mainna sirdá fámuid

(nb): endelaust band av lćr, skinn eller gummi for overfřring av krefter

ruopmaskearru

reimskive (nb) pulley, belt pulley (en) remskiva (sv) hihnapyörä (fi)

(se): mašiidnaoassi mii joraha jorahanruoma dahje maid jorahanruopma joraha

(nb): maskindel som drar eller blir dratt av drivreim

ruossa

hjulkryss, kryss, felgkryss (nb) wheel nut wrench (en) fälgnyckel (sv) ristikkoavain (fi)

(se): skruvvaneavvu mas leat njeallje gitta gohpu ja man nađat mannet ruossalassii

(nb): skruvektřy med fire faste koppar pĺ skaft som gĺr i kryss

ruossaluovččan

kryssmeisel (nb) cross chisel (en) kryssmejsel (sv) ristitaltta (fi)

(se): luovččan man čuohppanávju lea doarrás luovččana nađa ektui

(nb): meisel der skjćreeggen er vinkelrett pĺ sida av meiselen

ruosta

rust (nb) rust (en) rost (sv) ruoste (fi)

(se): ruškes geardi mii njuoska birrasis boahtá stáli olggožii, ruovdehydroksida ja ruovdeoksida seaguhus

(nb): raudbrunt lag som blir avsett pĺ overflata av stĺl i fuktig miljř, blanding av jernhydroksyd og jernoksyd

ruostaluvvi

rustlřser[nb], rustlřysar[nn] (nb) rust killer, rust removing fluid (en) rostlösare (sv) ruosteenirroitin (fi)

(se): njalbi mii luvvada ruostta

(nb): vćske som lřser opp rust

ruostameahttun stálli

rustfritt stĺl (nb) stainless steel (en) rostfritt stĺl (sv) ruostumaton teräs (fi)

(se): stálli mii lea seaguhuvvon nu ahte ii ruosttu, sisttisdoallá dábálaččat >12% Cr ja 8% Ni

(nb): stĺl som er legert slik at det ikke ruster, inneholder vanligvis >12% Cr og 8% Ni

ruostut

ruste (nb) rust, corrode (en) rosta (sv) ruostua (fi)

(se): ruovdeseaguhusaid birra: oksyderejuvvot njuoska birrasis

(nb): om jernlegeringer: bli oksydert i fuktig miljř

ruovdagákkan

See gákkan, ruovdegákkan.

ruovdegákkan

See gákkan, ruovdegákkan.

ruovdegáŋga

spett (nb) crow bar, lever, iron bar (en) spett (sv) rautakanki (fi)

(se): ruovdestággu mas lea lohtehámat geahči

(nb): jernstong med kileforma spiss

ruovdemálbma

jernmalm (nb) iron ore (en) järnmalm (sv) rautamalmi (fi)

(se): málbma mii sisttisdoallá ruovddi

(nb): malm som inneheld jern

ruovdesahá

See dávgesahá, ruovdesahá.

ruovdi

jern (nb) iron (en) järn (sv) rauta (fi)

(se): Fe, vuođđoávnnas

(nb): Fe, grunnstoff

ruskalihtti

See doapparlihtti, ruskalihtti.

rusttet

See apparáhta, rusttet.

ruvdnomuhtter

kronemutter (nb) castle nut, castellated nut (en) kronmutter (sv) kruunumutteri (fi)

(se): muhtter mas leat suonjarháltásaš gurat man čađa suorresággi čahká ja lohkkada muhttera

(nb): mutter som har radielle spor for lĺsing med splint

ruvven

gniding (nb) rubbing (en) gnidning (sv) hankaaminen (fi)

(se): guovtti áđa lihkadeapmi ovddos maŋos nubbi nuppi vuostá

(nb): bevegelse av to gjenstander fram og tilbake mot hverandre

sáddobossun

sandblĺsing (nb) sandblasting (en) sandblästring (sv) hiekkapuhallus (fi)

(se): láse, metállaid jna. šliipen sádduiguin maid bossu deattaáimmuin

(nb): sliping av glas, metall o.l. med sand som ein blćs ut med trykkluft

sadjin, dávžan

bryning, heining (nb) whetting (en) bryning, hening (sv) teroittaminen, hiominen (fi)

(se): ávjjuid fiinnisin šliipen

(nb): finsliping av egger

sadjingeađgi

See sadjin, sadjingeađgi, dávžžan.

sadjin, sadjingeađgi, dávžžan

bryne, hein, brynestein (nb) whetstone, finishing stick (en) bryne (sv) hiomakivi, kovasin (fi)

(se): neavvu mainna šliipe ávjjuid fiinnisin

(nb): verktřy for finsliping av egger

sadjit, dávžat

bryne, heine (nb) hone (en) bryna (sv) hioa, teroittaa (fi)

(se): šliipet ávjjuid fiinnisin

(nb): finslipe egger

sággeguoskkahat

See el-culci, sággeguoskkahat.

sággejurssan

pinnefres (nb) end mill (en) pinnfräs (sv) tappijyrsin, varsijyrsin (fi)

(se): sylinddarlaš jurssan mas leat 2-4 ávjju ja man diamehtar lea unni

(nb): sylindrisk fres med liten diameter og 2-4 skjćr

sággi

pinne (nb) pin, dowel (en) pinne (sv) tappi, vaarna, sokka (fi)

(se): unna seakka bihtáš muoras dahje eará ávdnasis

(nb): lite, smalt stykke av tre eller anna materiale

sahá

sag (nb) saw (en) sĺg (sv) saha (fi)

(se): bátneávjjot giehta- dahje mašiidnaneavvu mainna čuohppá ávdnasiid gaskat

(nb): hand- eller maskinverktřy med tanna egg for ĺ kappe av materialer

sahádearri

sagblad (nb) saw blade (en) sĺgblad (sv) sahanterä (fi)

(se): stállebláđđi mas leat bánit ravdda miehtá dahje gierddu birra

(nb): stĺlblad med tenner langs den kanten eller i periferien

sáhcu

riss (nb) scratching (en) rits (sv) piirrotus (fi)

(se): merkensárggis muhtun ávdnasis

(nb): oppmerking pĺ materiale

sáhcunnállu, soairu

rissenĺl (nb) scribing awl, scriber, scratch awl (en) ritsnĺl (sv) piirtopuikko, piirtokärki (fi)

(se): bástilis nállohámat bargoneavvu mainna sárgu ávdnasii

(nb): verktřy med skarp spiss for ĺ risse i materiale

sáhcut

risse, ripe (nb) scratch, scribe (en) ritsa (sv) piirrottaa (fi)

(se): bástilis neavvuin sárgut ávdnasii

(nb): streke med kvass reidskap pĺ arbeidsstykke

sáhpán

mus (nb) mouse (en) mus (sv) hiiri (fi)

(se): dihtora stivrenbierggas mainna sirdá seavána šearpmas ja bidjá johtui sierralágán doaimmaid

(nb): styrereidskap for datamaskin som ein kan flytte markřren med over dataskjermen og sette i gang forskjellige funksjonar

sáigun

poredanning (nb) pore forming (en) porbildning (sv) huokosten muodostuminen (fi)

(se): gássaskoavhlliid gártan nana ávdnasii, omd. leikemiin

(nb): danning av gassporer i fast materiale, for eksempel ved střping

sajádat

beliggenhet[nb], posisjon[nn] (nb) situation, site, location (en) läge (sv) sijainti, paikka, asento (fi)

(se): sadji gos juoga lea dihto koordináhtaid ektui

(nb): plassering i forhold til oppgitte koordinater

sajáiduhttit, sajálduhttit

installere (nb) install (en) installera (sv) asentaa, installoida (fi)

(se): bidjat prográmmagálvvu dihtorii

(nb): legge inn programvare i datamaskin

sajálduhttit

See sajáiduhttit, sajálduhttit.

sálvu, sveisengurra

fuge (nb) groove (en) fog (sv) railo, välys (fi)

(se): gaska pláhtaid, geđggiid jna. gaskkas mii galgá devdojuvvot sveissain dahje eará deavdinávdnasiin

(nb): mellomrom mellom plater, steinar o.l. som skal fylles med sveis eller fugemasse

sárggon

plotter[nb], plottar[nn], grafskriver[nb], grafskrivar[nn] (nb) plotter (en) kurvskrivare, kurvritare (sv) piirturi (fi)

(se): dihtorbierggas mii sárgu govadagaid báhpirii

(nb): datautstyr som teiknar ut figurar pĺ papir

sárggus

tegning[nb], teikning[nn] (nb) drawing (en) ritning (sv) piirustus (fi)

(se): sárgojuvvon govva

(nb): teikna attgjeving, bilete

sárgunbreahtta

tegnebrett[nb], teiknebrett[nn] (nb) drawing board (en) ritbräde (sv) piirustuslauta (fi)

(se): breahtta mas lea stellehahtti linjála ja mii geavahuvvo teknihkalaš sárgumii

(nb): brett med stillbar linjal for teknisk teikning

sáttobábir, šliipenbábir

sandpapir (nb) emery paper, sandpaper (en) sandpapper (sv) hiekkopaperi (fi)

(se): bábir masa leat liibmejuvvon šliipengortnit

(nb): papir med fastlima slipekorn

seaguhangámmár

blandekammer (nb) mixing chamber (en) blandningskammare (sv) sekoituskammio (fi)

(se): gámmár gos gássa- dahje njalberávnnjit seaguhuvvojit

(nb): kammer for blanding av to eller flere gass- eller vćskestrřmmer

seaguhanhátna

blandebatteri (nb) mixing battery, mixer tap, mixing cock (en) blandare (sv) sekoitin (fi)

(se): luoitinarmatuvra mas leat guokte ventiilla liegga ja galbma čáhcái ja oktasaš luoitin

(nb): tappearmatur av to ventilar for varmt og kaldt vatn med felles utlřp

seaguhit

legere (nb) alloy (en) legera (sv) lejeerata, seostaa (fi)

(se): suddadit metállaid oktii, dahje metállaid ja eahpemetállaid

(nb): smelte sammen metaller, evt metall med ikkje-metall

seaguhus

See metállaseaguhus, seaguhus, segohus.

seaguhusgorri

blandingsforhold (nb) proportion of ingredients, ratio of mixture (en) blandningsförhĺllande (sv) seossuhde (fi)

(se): gorri ávdnasiid gaskkas gássa- dahje njalbeseaguhusas

(nb): forholdet mellom stoffene i en gass- eller vćskeblanding

šearbma

skjerm (nb) screen, monitor, display (en) bildskärm (sv) näyttö (fi)

(se): TV-ruvtto lágáš bierggas masa dihtor sárgu bustávaid ja govaid dasa prográmmaid mielde

(nb): TV-rute-liknande utstyr der ein fĺr fram det ein skriv inn pĺ ein datamaskin bilete i samsvar med program og kommandoar

seaván

markřr (nb) cursor (en) markör (sv) kohdistin (fi)

(se): seavvi njeallječiegat, sárggis dahje eará mearka mii čájeha gokko čállinmearka ihtá dihtoršerbmii

(nb): merke pĺ dataskjerm som viser kor pĺ skjermen ein kan skrive eller utfřre andre funksjonar, kan ha form som for eksempel blinkande firkant, strek eller pil

seavdinbumpa

See borahanbumpa, seavdinbumpa.

segohus

See metállaseaguhus, seaguhus, segohus.

sekundára

See nuppáldas, sekundára.

šelget, geallat

polere (nb) polish (en) polera (sv) kiillottaa (fi)

(se): geallat olggoža šealgadin

(nb): behandle ei overflate sĺ den oppnĺr glans

serrat

See rihkon, serrat.

serrateret

See rihkkuhit, serrateret.

sfearalaš

sfćrisk (nb) spherical (en) sfärisk (sv) pallomainen (fi)

(se): jorbadashámat, luođđahámat

(nb): kuleforma

sfearalaš láger

sfćrisk lager (nb) spherical bearing (en) sfäriskt lager (sv) pallomainen laakeri (fi)

(se): láger mas olggoriekkis lea siskobealde jorbadashámat ja sisriekkis ovttas luđiiguin dahje rullaiguin sáhttá sajáiduvvat olggorieggá ektui

(nb): lager der innersida av ytterringen har sfćrisk form og innerringen med kuler eller ruller fritt kan stille seg inn i forhold til ytterringen

signála

See mearka, signála.

sihkkarasti

sikring (nb) fuse (en) säkring (sv) sulake, varoke (fi)

(se): komponeanta elektralaš rusttegiin mii botká elrávnnji go šaddá menddo garas

(nb): komponent i elektrisk anlegg som bryt strřmmen om han blir for sterk

sihkkarastinriekkis

sikringsring, orepinne (nb) snap ring (en) säkringsring (sv) lukkorengas (fi)

(se): riekkis mii hehtte bisanan-sákki gahččamis olggos

(nb): ring som er slik innrettet at den hindrer en stopp-pinne i ĺ falle ut

silli

porřs (nb) porous (en) porös (sv) huokoinen (fi)

(se): mas leat ollu ráiggit dahje unna kanálažat

(nb): som har porer eller fine kanaler, svampet

silli

sil (nb) strainer, sieve (en) sil (sv) siivilä, suodatin (fi)

(se): ráigebotnát ráhkkanus mainna sirre partihkkaliid dihto sturrodagas eret njalbbis

(nb): anordning med perforert botn for ĺ skille faste partiklar av ein viss storleik frĺ vćske

šimir

knivrygg, řksehammer[nb], řksehammar[nn] (nb) back edge of knife (en) knivrygg (sv) hamara (fi)

(se): duolba čielgi niibbis dahje ákšus

(nb): flat rygg pĺ kniv eller řks

sinkadeapmi, sinken

forsinking, galvanisering (nb) zink-plating, galvanization (en) förzinkning, galvanisering (sv) sinkitys (fi)

(se): gokčat sinkasuodjalusgerddiin (Zn)

(nb): dekke med vernelag av sink, Zn

sinken

See sinkadeapmi, sinken.

sintren

sintring (nb) sintering (en) sintring (sv) sintraus (fi)

(se): proseassa mii alla temperatuvrras čatná fiinnagordnejuvvon ávdnasa gortniid nannoseappot oktii

(nb): prosess som ved hřy temperatur aukar samanholdinga mellom korna i finkorna materiale

sirdinmihtádas, hoiganmihtádas

skyvelćre, skyvemĺl (nb) sliding caliper, vernier caliper, slide gauge (en) skjutmĺtt (sv) työntömitta (fi)

(se): mihtidanneavvu mainna gaska mihtiduvvo guovtti parallealla ollola gaskkas, main nubbi lea lihkatkeahttá ja nubbi hoigaduvvo

(nb): mĺleverktřy der avstanden blir mĺlt mellom en fast kant og en skyver som beveges parallelt med kanten

sirdin, transmišuvdna

overfřring, transmisjon (nb) transmission (en) transmission, överföring (sv) siirto, siirtymä (fi)

(se): energiija sirdin nuppi ráhkkanusas nubbái

(nb): det ĺ fřre over energi frĺ ei eining til ei anna

sisasuddadeapmi

See sisasuddan, sisasuddadeapmi.

sisasuddan, sisasuddadeapmi

innsmelting (nb) weld penetration (en) inträngning (sv) tunkeuma (fi)

(se): šolganlávggu suddan bárgoávdnasa sisa sveisedettiin

(nb): smeltebadets inntrenging i arbeidsstykket

sisriekkis

innerring (nb) inner ring, inner race (en) innerring, inre lagerring (sv) laakerin sisäkehä (fi)

(se): jorranlágera siskkit riekkis

(nb): den indre ringen i eit rullingslager

sitkatvuohta

See dávggasvuohta, sitkatvuohta.

skála

skala (nb) scale, table (en) skala (sv) asteikko, mittakaava (fi)

(se): mihtádasa grádajuohkin

(nb): gradinndeling pĺ mĺleinstrumenter

skárrit, skierat

saks (nb) scissors, shears (en) sax (sv) sakset, leikkuri (fi)

(se): čuohppanneavvu mas leat guokte čuohppi ávjju mat johtet oktii

(nb): skjćreverktřy med to skjćrende egger som glir mot hverandre

skearrogoazan

skivebrems (nb) disc brake (en) skivbroms (sv) levyjarru (fi)

(se): goazan mas lea jorri goahcaskearru guovtti goahcanlođi gaskkas

(nb): bremse med friksjonsskiver som roterer mellom to bremseklossar

skearru, gearru

skive (nb) disc, plate, washer (en) skiva (sv) levy (fi)

(se): jorba, asehis pláhtta

(nb): rund, tynn plate

skieivun

kast, eksentrisitet (nb) eccentricity, run-out (en) kast (sv) heitto (fi)

(se): man ollu sylindara olggoš radiálalaččat gáidá gaskamearálaš gaskkas áksásis dahje áksiálalaččat gáidá duolbadasas mii lea njuolggočiegat áksása ektui

(nb): kor mye overflata av ein sylinder radialt varierer i avstand til aksen eller aksialt vik av frĺ eit plan vinkelrett pĺ aksen

-skierat

See belleskárrit, -skierat, spelle-.

skierat

See skárrit, skierat.

skivdnjeviŋkil

See heivenviŋkil, skivdnjeviŋkil.

skoađas

beslag, panel (nb) fittings, mountings, armature, garniture (en) beslag (sv) hela, heloitus, raudoitus (fi)

(se): metállabihttá mii lea čadnojuvvon juoga masa ja doaibmá suodjalussan, nanosmáhttin dahje čikŋan

(nb): metallstykke som er festa pĺ noko til vern, styrking eller pynt

skoavhli, ráhkku

pore, blćre (nb) pore, void (en) por (sv) huokonen (fi)

(se): siskkáldas ráigi / buoja nana ávdnasis

(nb): hulrom i fast materiale

skohter

See mohtorgielka, skohter.

skruvva

skrue (nb) screw (en) skruv (sv) ruuvi (fi)

(se): sylinddarlaš metállabihttá mas leat jeaŋgat ja dábálaččat oaivi

(nb): sylindrisk metallstykke med gjenger og som regel hovud

skruvvabasta

See skruvvadoalan, skruvvabasta.

skruvvabonjan

See skruvvaruovdi, skruvvabonjan.

skruvvačárvvon, lávgenruovdi

skrutvinge (nb) clamp frame, screw clamp (en) skruvtving (sv) ruuvipuristin (fi)

(se): skruvvaneavvu mainna čárve bargoávdnasiid oktii

(nb): skrureiskap til ĺ klemme saman arbeidsstykker

skruvvadoalan, skruvvabasta

skruestikke (nb) bench vice, vice (en) skruvstycke (sv) ruuvipenkki (fi)

(se): neavvu masa skruvve bargoávdnasa gitta

(nb): reiskap til ĺ skru fast eit arbeidsstykke i

skruvvageasán

skrueuttrekker[nb], skrueuttrekkjar[nn], grisepikk (nb) screw extractor (en) skruvutdragare (sv) ruuvin ulosvetäjä (fi)

(se): čohkolaš dahje rihkkojuvvon sággi buoššoduvvon stális maid dearpá dahje botnjá ráiggi sisa geassin dihtii olggos doddjon skruva mii lea darvánan

(nb): konisk eller rifla pinne av herda stĺl for ĺ slĺ eller vri inn i eit hol for ĺ trekke ut knekt skrue som har sett seg fast

skruvvaruovdi, skruvvabonjan

skrujern, skrutrekker[nb], skrutrekkjar[nn] (nb) screwdriver (en) skruvmejsel (sv) ruuvitaltta, ruuvimeisseli (fi)

(se): neavvu mainna čavge ja luvve skruvaid main lea gurra oaivvis

(nb): reiskap for ĺ skru til og trekke ut skruar med spor i hovudet

skruvvenčoavdda

skrunřkkel (nb) spanner, wrench (en) skruvnyckel (sv) ruuviavain (fi)

(se): giehtaneavvu mas lea njálbmi dahje ráigi mainna sáhttá dohppet muhttera dahje skruvvaoaivvi birra; molssačoavdda, rabas čoavdda, gohppočoavdda jnv.

(nb): handreiskap med kanta gap eller hol som kan gripe om mutterar eller skruehovud; fellesord for skiftenřkkel, fastnřkkel, koppnřkkel osv.

skuibi

See reakta, ráhtte, skuibi.

skuohppu

břssing, hylse (nb) bush(ing), sleeve, socket (en) bussning (sv) (laakerin) holkki (fi)

(se): bohccehámat riekkis mii lea gitta dahje sáhttá giddejuvvot áksila birra dahje bovraráigái

(nb): rřrforma foring, som stĺr fast / kan festas pĺ aksel eller i boring

šlámbarruovdi, roaisteruovdi

skrapjern (nb) scrap iron (en) järnskrot (sv) romurauta (fi)

(se): ruovde- ja stálleruskkat mat vuvdojuvvojit ođđasisgeavaheapmái

(nb): jern- og stĺlavfall som omsettes for gjenvinning

šláŋŋa

slange (nb) hose (en) slang (sv) letku (fi)

(se): sojahahtti plásta- dahje gummebohcci man čađa njalbi dahje gássa sáhttá mannat

(nb): břyelig rřr av plast eller gummi til ĺ leie vćske eller gass

šláŋŋačárvvon

slangeklemme (nb) hose clip, hose clamp (en) slangklämma (sv) letkunkiristin (fi)

(se): čavgehahtti stállegierdu mainna gidde šláŋŋa bohccái

(nb): stillbar klemme av stĺl for ĺ feste slange pĺ rřr

šlápma, válla

střy (nb) noise (en) buller (sv) melu (fi)

(se): muosehuhtti, vahágahtti dahje earáláhkái unohis jietna

(nb): forstyrrende, skadelig eller pĺ annen mĺte uřnska lyd

šleađggočuovga

blinklys, varsellys (nb) flash light (en) blinkers (sv) vilkkuvalo (fi)

(se): jorri, ravki várrenčuovga

(nb): blinkande, roterande varsellys

šleagga

slegge, sleggje[nn] (nb) sledge hammer, mallet, maul (en) slägga (sv) moukari, leka (fi)

(se): stuorra, lossa veažir mas lea guhkes nađđa

(nb): stor, tung hammar med langt skaft

šliipa

slipestein (nb) grind stone, grinding wheel (en) slipsten (sv) hiomakivi, tahko (fi)

(se): fiinnagortnat šliipenskearru mainna šliipe giehtaneavvuid

(nb): finkorna slipeskive for sliping av handverktřy

šliipen

sliping (nb) grinding, sharpening (en) slipning (sv) hiominen (fi)

(se): vuolahasčuohppanvuohki mas čuohppanneavvut leat gortnit mat leat gitta šliipenskearrus

(nb): sponskjćrande bearbeiding der skjćreverktřyet er korn som sit fast i ei slipeskive

šliipenbábir

See sáttobábir, šliipenbábir.

šliipengordni, šliipenmoallu

slipekorn (nb) abrasive grain, abrasive particle (en) slipkorn (sv) hiomarae (fi)

(se): unna čuohppannevvožat mat leat gitta šliipenskearrus

(nb): smĺ skjćreverktřy som sit fast i ei slipeskive

šliipenliidni

slipelerret (nb) abrasive cloth, emery cloth (en) slipduk, smergelduk (sv) hiomakangas (fi)

(se): gođus masa leat giddejuvvon šliipengortnit

(nb): tekstil med innlagte slipekorn

šliipenmálle

slipelćre (nb) grinding gauge (en) teräkulma tulkki (fi)

(se): málle man mielde šliipe, erenoamážit čuohppanneavvuid čiegaid

(nb): mal til ĺ slipe etter, sćrlig for vinkler pĺ sponskjćrende verktřy

šliipenmašiidna

slipemaskin (nb) grinding machine (en) slipmaskin (sv) hiomakone (fi)

(se): elektralaš mašiidna mainna šliipe

(nb): elektrisk maskin til ĺ slipe med

šliipenmoallu

See šliipengordni, šliipenmoallu.

šliipennibba

slipestift (nb) grinding pin (en) slipstift (sv) hiomakara (fi)

(se): unna šliipenskerroš nađain mii giddejuvvo giehtašliipenmašiidnii

(nb): lita slipeskive med skaft for montering i handslipemaskin

šliipenskearru

slipeskive (nb) grinding wheel, grinding disc (en) slipskiva (sv) hiomalaikka (fi)

(se): skearru mas leat šliipengortnit čatnanávdnasis

(nb): skive av slipekorn i bindemiddel

šliipet

slipe (nb) grind, sharpen (en) slipa (sv) hioa (fi)

(se): čuohppat vuolahasaid gortniiguin mat leat gitta jorri skearrus

(nb): skjćre spon med korn som sit fast i ei roterande skive

šlimpa

See dearba, dearbastihkka, heailu, šlimpa.

šloaŋkkisteapmi

See loaŋkkisteapmi, šloaŋkkisteapmi.

šluppot

klubbe (nb) mallet, beetle (en) klubba (sv) nuija (fi)

(se): dearpanneavvu mas lea nađđa ja sylinddarhámat oaivi

(nb): bankereiskap med sylinderforma hovud pĺ skaft

smáhkku

See vuolahas, fuolahas, smáhkku.

smierusvuohta

See smirrodat, smierusvuohta.

smilčečiehka

hellingsvinkel (nb) rake, tool cutting edge inclination (en) lutningsvinkel (sv) kallistuskulma (fi)

(se): čiehka várvenstális

(nb): vinkel pĺ skjćreverktřy

smirrodat, smierusvuohta

sprřhet[nb], sprřleik[nn] (nb) brittleness (en) sprödhet (sv) hauraus (fi)

(se): nana ávdnasiid iešvuohta cuovkanit / doddjot hápmerievdama haga

(nb): egenskap hos fast materiale ĺ briste utan ĺ gjennomgĺ sćrlig formendring

snađđen

See fierdin, snađđen.

snáhki

stag (nb) rod, hanger, strutting (en) stag (sv) side, tuki (fi)

(se): fasta dahje stellehahtti stággu mainna cegge, hehtte dahje dássida lihkadeami

(nb): fast eller justerbar stang for ĺ střtte opp, hindre eller utjevne bevegelse

sneaktačuohpastat, čuohpastat, sneaktagovva

tverrsnitt, snitt (nb) cut, notch, section (en) snitt (sv) leikkaus, poikkileikkaus (fi)

(se): olggoš mii boahtá oidnosii go čuohppá gaskat; jurddašuvvon duolbbas sneakta juoga man áđa

(nb): flate som kjem fram ved gjennomskjćring; tenkt flate tvers gjennom ein gjenstand

sneaktagovva

See sneaktačuohpastat, čuohpastat, sneaktagovva.

snihkkár

snekker[nb], snikkar[nn] (nb) carpenter (en) snickare (sv) puuseppä, kirvesmies (fi)

(se): bargi gii bargá muorraávdnasiiguin

(nb): handverkar som driv med trearbeid

snihkkársahá

See fiellosahá, snihkkársahá.

sŋiran, coakcečoavdda

skralle, smelle (nb) ratchet handle, ratchet wrench (en) spärrnyckel (sv) räikkä, räikkäväännin (fi)

(se): neavvu mainna sirdá momeantta omd. muhtterii, das lea giddenmekanisma nu ahte giehta sáhttá dolvojuvvot ovddos maŋos

(nb): reidskap til ĺ overfřre moment t.d. til mutter, har sperring sĺ armen kan fřras fram og tilbake

soadjemuhtter

vingemutter[nb], vengemutter[nn] (nb) wing nut (en) vingmutter (sv) siipimutteri (fi)

(se): guovttesoajat muhtter mii skruvvojuvvo giehtafámuin

(nb): mutter med to vinger for ĺ skru med handkraft

soadji, guksi

skovl (nb) blade, scoop, bucket, vane (en) skovel, vinge, blad (sv) siipi (fi)

(se): radiála soadji gierddu birra, soadjehámat bargoorgána mii galgá sirdit fámu áksilis dahje áksilii

(nb): radielle blad rundt periferien av eit hjul, bladforma arbeidsorgan som skal overfřre kraft frĺ eller til ein aksling

soairu

See náskál, soairu.

sodju

bend (nb) bend, elbow, angle, knee (en) knärör (sv) käyrä (fi)

(se): bohcceoassi mii lea sojul

(nb): rřrdel med břy pĺ

šohkka

See buváhat, šohkka.

šolgantemperatuvra

smeltetemperatur, smeltepunkt (nb) melting temperature, melting point (en) smälttemperatur, smältpunkt (sv) sulamispiste (fi)

(se): termperatuvra go nana ávnnas suddá njalbin

(nb): den temperatur der et fast stoff gĺr over til vćske

šolgenávnnas, šolggas

flussmiddel (nb) flux, soldering paste, fluidizer (en) flussmedel (sv) juoksute, juotostahna (fi)

(se): njalbi, suohkat dahje bulvarat mat lásihuvvojit jugahettiin vai geardi jávká ja jugadanávnnas darvána buorebut

(nb): vćske, pasta eller pulver som tilsettas ved lodding for ĺ fjerne belegg og gi bedre feste

šolggas

See šolgenávnnas, šolggas.

šolgu

smelte (nb) melt, molten mass (en) smälta (sv) sulatuserä, sula (fi)

(se): olles metállahivvodat mii ain hávil šolgaduvvo ommanis

(nb): hele metallmengda som er smelta i omnen samtidig

spáitastálli

hurtigstĺl, snřggstĺl[nn] (nb) high-speed steel (en) snabbstĺl (sv) pikateräs (fi)

(se): stálli mas ráhkadit čuohppanneavvuid nugo várvenstáli, jurssaniid, bovrraid jna., stális lea ollu W dahje Mo,Cr ja Va

(nb): stĺl beregnet for skjćrende verktřy som dreiestĺl. freser, bor osv. Hřyt innhold av W, eventuelt Mo, Cr og Va

sparaideapmi

vibrasjon, sperring (nb) vibration (en) vibration (sv) tärinä (fi)

(se): mekánalaš heiludusat nana gorudiin, eahpedássásvuohta várvves ja bargoávdnasis mii mielddisbuktá roamše olggoža

(nb): mekaniske svingninger i faste legemer, ubalanse i dreiebenk og arbeidsstykke som fřrer til ujevn overflate

sparaidit

vibrere (nb) vibrate (en) vibrera (sv) täryttää, täristä (fi)

(se): váikkuhuvvot mekánalaš heiludusain

(nb): vćre utsatt for mekaniske svingninger

sparkelastit

sparkle (nb) putty, fill (en) spackla (sv) siloittaa (fi)

(se): dásset olggoža sparkeldáiggiin ovdal málema

(nb): jamne flate med sparkelmasse fřr maling

sparkel, deavdinniibi

sparkel (nb) spattle, spatula, filling knife (en) spackel (sv) lasta (fi)

(se): neavvu mainna dásse olggoža sparkeldáiggiin ovdal málema

(nb): verktřy for ĺ jamne flate med sparkelmasse fřr maling

-spelle

See lássenbelle, -spelle, lohkkadan-.

spelle

See belle, spelle.

spelle-

See bellečeahppi, bellerávdi, spelle-.

spiikkár

spiker[nb], spikar[nn] (nb) nail (en) spik (sv) naula (fi)

(se): čohka metállanávli mas lea oaivi

(nb): spiss metallstift med hode

spiikkárgeasán

spikertrekker[nb], spikartrekkjar[nn], kjerringkjeft (nb) nail puller (en) spikutdragare (sv) sorkkarauta, naulanvedin (fi)

(se): gazzaneavvu mainna gaiku spiikkáriid

(nb): reiskap med klo til ĺ trekke ut spiker

spintočuohpan, bagadasčuohpan

pakningsskjćrer[nb], pakningsskjerar[nn] (nb) adjustable packing ring cutter (en) rundskärare (sv) tiiviste leikkuri (fi)

(se): stellehahtti čuohppanneavvu mainna čuohppá jorba bagadasaid

(nb): stillbart skjćreverktřy for runde pakninger

spintu, bagadas, bagaldat

pakning (nb) gasket, jointing, packing (en) packning (sv) tiiviste (fi)

(se): juoga mii biddjo bohcciid dahje mašiidnaosiid gaskii dahkat divttisin

(nb): mellomlegg for ĺ gjřre overgang mellom rřr eller maskindelar tette

sponta

See bonte, sponta.

spontalakta

See bontelakta, spontalakta.

spontet

See bontet, spontet.

stáđđi

ambolt (nb) anvil, stake (en) städ (sv) alasin (fi)

(se): rávdeneavvu stális mii lea vuođđun go dearpá

(nb): smedreidskap av stĺl til underlag for hamring

stáđis, starga

stabil (nb) stable, steady (en) stabil (sv) pysyvä, vakaa (fi)

(se): mii bistá rievdatkeahttá ovtta hámis

(nb): střdig, varig, som held seg uendra i samme form

stáđisvuohta, stargatvuohta

stabilitet (nb) stability (en) stabilitet (sv) vakavuus, pysyvyys (fi)

(se): ávdnasa iešvuohta bissut rievdatkeahttá

(nb): det ĺ vere stabil, fastleik, střleik

stahtalaš

statisk (nb) static (en) statisk (sv) staattinen, tasapainoinen (fi)

(se): mii lea dássedeattus, lihkatmeahttun

(nb): som er i jamvekt, rolig, urřrlig

stahtor

stator (nb) stator (en) stator (sv) staattori (fi)

(se): oassi elektromohtoris dahje generáhtoris mii orru lihkatkeahttá, mii ii jora

(nb): faststĺende del av elektromotor eller generator

stállebáddi, stálletoavva

vaier (nb) wire (en) vajer, wire (sv) vaijeri (fi)

(se): stálleárpput bodnjojuvvon báddin

(nb): tau av tvinna stĺltrĺdar

stálledoalan

stĺlholder[nb], stĺlhaldar[nn] (nb) tool holder (en) stĺlhĺllare, stĺlfäste (sv) teränpidin (fi)

(se): doalan mainna doallá čuohppanneavvuid várvves dahje heavvalis

(nb): holder for skjćrande verktřy i dreiebenk og hřvel

stálletoavva

See stállebáddi, stálletoavva.

stálleullu

stĺlull (nb) steel wool, steel shavings (en) stĺlull (sv) teräsvilla (fi)

(se): stállesárrasat maiguin geallá

(nb): stĺlfiber til ĺ pusse med

stálli

stĺl (nb) steel (en) stĺl (sv) teräs (fi)

(se): dáhkohahtti seaguhus man váldoávnnas lea ruovdi ja mas lea eanemusat 1,8% C ja vejolaš eará vuođđoávdnasat

(nb): smibar legering av jern og maks. 1,8% karbon og eventuelt flere grunnstoff.

stámpa

See tánka, lihtti, stámpa.

starga

See stáđis, starga.

stargatvuohta

See stáđisvuohta, stargatvuohta.

stargatvuohta, stargodat, stirddisvuohta

stivhet[nb], stivleik[nn] (nb) stiffness, rigidity (en) styvhet (sv) jäykkyys (fi)

(se): nana ávdnasiid iešvuohta vuosttaldit sojahanfámuid

(nb): egenskap hos fast materiale ĺ stĺ imot břyekrefter

stargodat

See stargatvuohta, stargodat, stirddisvuohta.

stealládat

See vuloštus, stealládat.

steallečiehka

See stealleviŋkil, steallečiehka.

steallefiilu

ansatsfil (nb) flat file, blunt file, safe-edge file (en) ansatsfil (sv) lattaviila (fi)

(se): fiilu mas leat parallealla siiddut ja njuolggočiegat sneaktačuohpastat, okta siidu lea bániid haga

(nb): fil med parallelle sider og rektangulćrt tverrsnitt, ei av sidene uten tenner

steallenihppel

ansatsnippel (nb) hexagon nipple (en) sexkantnippel (sv) kaksoisnippa (fi)

(se): bohcceoassi mas leat olgguldas jeaŋgat goappašiid bealde ja daid gaskkas guđaborat stealli

(nb): rřrdel med utvendige gjenger og en mellomliggende fast krage (brystning)

stealleviŋkil, steallečiehka

anslagsvinkel, ansatsvinkel, vinkelhake (nb) square, try square, joint hook (en) vinkelhake (sv) kulmaviivain, suorakulmain (fi)

(se): viŋkil man guokte goabbatguhkkosaš juolggi leat njuolggočiehkan, nuppi juolggis lea stealli

(nb): vinkel av to ujamnlange bein som stĺr vinkelrett pĺ kvarandre, den eine med střttekant

stealli

anlegg (nb) support (en) stöd (sv) tuki (fi)

(se): vuoláš, doarjja omd. šliipenmašiinnas

(nb): underlag, střtte for eksempel pĺ slipemaskin

stealli

ansats, krage (nb) shoulder, collar, lug (en) ansats (sv) olake, ulkonema (fi)

(se): oassi mii geaigá olggos bohcce- dahje mašiidnaoasis; ceahkki bargoneavvus

(nb): utstĺande parti pĺ rřr- eller maskindel; kant, rand, framspring pĺ verktřy

steamppal

See meandi, steamppal.

stellenskruvva

justeringsskrue, stillskrue (nb) adjusting screw, set screw (en) justerskruv, ställskruv (sv) säätöruuvi (fi)

(se): skruvva ceahkehis regulerema várás

(nb): skrue for trinnlaus regulering av noko

stielkalakta

laskskjřt[nb], laskskřyt[nn] (nb) fish joint, junction plate, but strap (en) skarvförbindning (sv) limittäisliitos, limiliitos, palstasovite (fi)

(se): lakta mas pláhtat biddjojuvvojit maŋŋalagaid ja eará pláhtta fas lavtta ala nu ahte gokčá sávnnji, das maŋŋil pláhtat durrojuvvojit dahje sveisejuvvojit

(nb): skjřt av plater ved at ei plate legges over skjřten sĺ den dekker litt av begge, deretter nagles eller sveises

stirddisvuohta

See stargatvuohta, stargodat, stirddisvuohta.

stivren

styring (nb) steering, control, operation (en) styrning (sv) ohjaus (fi)

(se): reguleren dahje dárkkisteapmi ruovttoluottalaktama haga

(nb): manřver- eller kontrollsystem uten tilbakekopling

stivrenbielka

vange (nb) bed, lathe bed (en) prisma (sv) johde, runko, johteet (fi)

(se): guoddi ja/dahje stivri profilhámat stállebielka, omd. várvves

(nb): bćrende og/eller styrende profilforma skinne, for eksempel pĺ dreiebenk

stivrenteknihkka

styringsteknikk (nb) control technique (en) styrteknik (sv) ohjaustekniikka (fi)

(se): automáhtalaš proseassaid stivren ruovttoluottalaktama haga

(nb): styring av automatiske prosessar uten tilbakekopling

stivrran

styreenhet[nb], styreeining[nn] (nb) control unit (en) styrenhet (sv) ohjain, ohjausosa (fi)

(se): dihtora bierggas mii stivre muhtin eará biergasa doaibmama; stivrran sáhttá sirdit dieđu, váldit vuostá ja dulkot gohččumiid dahje dieđihit boasttuvuođaid

(nb): datautstyr som styrer funksjonen til anna utstyr; styreeininga kan flytte informasjon, ta mot og tolke kommandoar eller melde frĺ om feil

suddadit

smelte (nb) melt (en) smälta (sv) sulattaa (fi)

(se): báhkadit juoidá nu ahte rievdá / molsu nana hámis golgi hápmin

(nb): varme opp noko sĺ det gĺr over frĺ fast til flytande

suddat

smelte (nb) melt (en) smälta (sv) sulaa (fi)

(se): rievdat / molsut nana hámis golgi hápmin

(nb): gĺ over frĺ fast til flytande form

sudjenjealbma

vernehjelm (nb) protective helmet (en) skyddshjälm (sv) suojakypärä (fi)

(se): jealbma mii suodjala oaivvi

(nb): hjelm for vern mot slag og střt mot hodet under arbeid

sudjenláset

vernebriller (nb) protective spectacles (en) skyddsglasögon (sv) suojalasit (fi)

(se): čalbmeláset sujiiguin suodjalit čalmmiid

(nb): řyebeskyttelse med glass og skjermer

sudjenneavvut

verneutstyr (nb) protective equipment (en) skyddsutrustning (sv) suoja-asu, suojavarusteet (fi)

(se): neavvut mat suodjalit bargi vahágiid vuostá

(nb): utstyr for ĺ verne arbeideren mot skader under arbeidet

sugadangiehta

vippearm (nb) valve rocker, valve lever (en) vipparm (sv) venttiilinvipu (fi)

(se): giehta mii stivre ventiilalihkademiid njunneáksila lihkademiid mielde

(nb): arm som styrer ventilrřrslene ut i frĺ kamakslingen

suođđu

lekkasje, lekk (nb) leak, leakage (en) läckage (sv) vuoto (fi)

(se): gássa olggosbeassan gosa ii galgga

(nb): det at gass slipp ut der den ikkje skal

suodjalusáittardeaddji

verneombud[nb], verneombod[nn] (nb) safety trustee (en) skyddsombud (sv) työsuojeluasiamies (fi)

(se): bargi gii lea válljejuvvon bealuštit bargiid beroštumiid bargosuodjalusáššiin

(nb): arbeidar som er vald til ĺ ivareta arbeidarane sine interesser i arbeidsmiljřsaker

suodjegássa

dekkgass (nb) shield gas (en) skyddsgas (sv) suojakaasu (fi)

(se): gássa mii suodjala čuovgadávggi ja sveisenlávggu sveisedettiin

(nb): gass som beskytter lysbue og sveisebad under sveising

suoidnespábbačárvvon

hřyballepresse (nb) hay press (en) rundbalspress, balpress (sv) paalain (fi)

(se): neavvu mainna deaddila suinniid spábban

(nb): reiskap for pressing/ rulling av hřy til ballar

šuokŋaiskan

klangprřve (nb) sound testing (en) klangkontroll (sv) koputuskoe (fi)

(se): šliipenskearru iskan, dainna lágiin ahte doallá skearru luovusin ja dearpala dan gullat šuoŋas lea go skearrus ráhku

(nb): test av slipeskive, ved ĺ holde skiva laust og slĺ pĺ den, vil man av klangen hřre om det er sprekk i skiva

suonjarbovrenmašiidna

See radialbovrenmašiidna, suonjarbovrenmašiidna.

suonjarháltásaš

See radiála, suonjarháltásaš.

suonjárhltásaš

See radiála, suonjarháltásaš.

suonjarláger

See radialláger, suonjarláger.

suorgebohcci

manifold, samlestokk, forgreiningsrřr (nb) manifold (en) manifold, samlingsrör, förgreningsrör (sv) pakosarja, imusarja (fi)

(se): bohcci mii čohkke / biđge iesguđet surggiin / surggiide bohccerusttegis

(nb): rřr som fordeler/ samler til / fra forskjellige kurser i et rřranlegg

suorresággi

splint, splittpinne, saksesplint (nb) splint, splinter, pin, cotter, split pin (en) sprint, saxpinne (sv) sokkanaula (fi)

(se): stállenávli mas lea beallemánuhámat sneaktačuohpastat ja lea sojahuvvon nu ahte geažit ovttas ožžot sylinddarhámi

(nb): stĺlnagle med halvmĺneforma tverrsnitt, břyd slik at endene sammen fĺr sylinderform

suvrenanu stálli

syrefast stĺl (nb) acid-proof stainless steel (en) syrafast stĺl (sv) haponkestävä teräs (fi)

(se): ruostameahttun stálli mii lea korrošuvdnananus suvrriid vuostá

(nb): rustfritt stĺl med god korrosjonsbestandighet mot syrer

sveisa

sveis (nb) weld (en) svets (sv) hitsi (fi)

(se): sávdnji mii šaddá sveisemiin

(nb): skřyt som kjem i stand nĺr ein sveisar

sveisašolgu

smeltebad (nb) molten pool, weld pool (en) svetssmälta (sv) hitsisula (fi)

(se): oassi sveissas mii lea badjel suddantemperatuvrra

(nb): det omrĺdet i sveisen som er over smeltetemperatur

sveisejeaddji

sveiser[nb], sveisar[nn] (nb) welder (en) svetsare (sv) hitsaaja (fi)

(se): bargi gii sveise

(nb): arbeidar som driv med sveising

sveisen

sveising (nb) welding (en) svetsning (sv) hitsaus (fi)

(se): metállabihtáid oktiigidden vuollelaččas dahje badjelaččas suddantemperatuvrra ja mas liigeávdnasis leat sullii seamma iešvuođat go bárgoávdnasis

(nb): samanfřying av metallstykke ved temperatur like under eller over smeltepunktet og der eventuelt tilsettmateriale har omlag samme egenskaper som grunnmaterialet

sveisenapparáhta

sveiseapparat (nb) welding machine, welding apparatus (en) svetsaggregat (sv) hitauslaite (fi)

(se): apparáhta mainna sveise

(nb): apparat til ĺ sveise med

sveisenárpu

sveisetrĺd (nb) welding wire (en) svetstrĺd (sv) hitsauslanka (fi)

(se): metállaárpu mii geavahuvvo liigeávnnasin gássasveisedettiin

(nb): metalltrĺd som brukas som tilsettmateriale ved gassveising

sveisenboalddan

sveisebrenner[nb], sveisebrennar[nn] (nb) welding burner, welding torch (en) svetsbrännare (sv) hitsauspoltin (fi)

(se): nađđa mainna seaguha ja dásse sveisengásaid

(nb): handtak for blanding og regulering av gasser for sveising / lodding

sveisenelektroda

sveiseelektrode (nb) welding electrode (en) svetselektrod (sv) hitsauselektrodi (fi)

(se): gokčon sveisenárpu man čađa manná elrádvnji ja mii suddá ja ráhkada sveissa

(nb): dekka sveisetrĺd som det gĺr elektrisk straum gjennom og som smeltar og lagar sveisen

sveisengurra

See sálvu, sveisengurra.

sveisenhápma, sveisenmáska

sveisemaske, sveisehjelm (nb) welding helmet (en) svetshjälm, svetsmask (sv) hitsauskypärä, hitsaussuojus (fi)

(se): sevdnjesláset hápma mii suodjala sveisejeaddji čalmmiid

(nb): maske med mřrkt glass til vern ved sveising

sveisenluodda, sveisengurra

sveisefuge (nb) welding seam (en) svetsfog (sv) hitsisauma? (fi)

(se): gurra maid deavdá sveisemiin

(nb): opning for ĺ sveise i

sveisenmáska

See sveisenhápma, sveisenmáska.

sveisenmoalki

sveisebend (nb) butt welding bend (en) svetsinsats (sv) kaasuhitsauspilli (fi)

(se): sojahuvvon bohcci man čađa sveisengássa boahtá olggos

(nb): břygd rřr for sveisegass

sveisenrievdadeaddji

See sveisentransformáhtor, sveisenrievdadeaddji.

sveisenšleađggastat

See sveisensuddon, sveisenšleađggastat.

sveisenstreaŋga

See sveisensuotna, sveisenstreaŋga.

sveisensuddon, sveisenšleađggastat

sveiseblink, sveiseblindhet (nb) arc eye (en) svetsblänk (sv) hitsaussokeus, lumisokeus (fi)

(se): čalbmevihki man sivva lea sveisendola čuovga

(nb): augeskade pga. lys frĺ sveiseflamme eller lysbue

sveisensuotna, sveisenstreaŋga

sveisestreng, sveiselarve (nb) bead (en) sträng (sv) hitsattu palko (fi)

(se): liigeávnnasstreaŋga sveisema maŋŋil

(nb): streng av tilsettmateriale etter sveising

sveisentransformáhtor, sveisenrievdadeaddji

sveiseomformer[nb], -omformar[nn], -transformator (nb) welding transformer (en) svetsomformare (sv) hitsausmuuntaja (fi)

(se): sveisenapparáhta mii rievdada ja dásse elrávnnji ja gealdaga

(nb): sveiseapparat som endrar og regulerer strřmstyrke og spenning

sveiset, áhcahit

sveise (nb) weld (en) svetsa (sv) hitsata (fi)

(se): metállabihtáid oktiigidden suddademiin dahje dearpamiin dahje deaddilemiin alla temperatuvrras

(nb): samanfřying av metallstykke ved ĺ smelte dei saman eller hamre eller presse ved hřg temperatur

sylinddar

sylinder (nb) cylinder (en) cylinder (sv) sylinteri (fi)

(se): latnja gos boaldin, oljo- dahje áibmodeatta dagaha mekánalaš fámu mii doalvu meanddi

(nb): holrom der forbrenning, olje- eller gasstrykk utvikler mekanisk kraft som driver et stempel

sylinddargorut

See mohtorgorut, sylinddargorut.

sylinddarsuođđaniskkan

sylinderlekkasjetester[nb], -testar[nn] (nb) cylinder leak tester (en) vuotomittari (fi)

(se): apparáhta mainna iská áimmu suođđama sylindaris

(nb): testapparat for ĺ undersřke luftlekkasje fra sylinderen

symmetralaš

symmetrisk (nb) symmetric (en) symmetrisk (sv) symmetrinen (fi)

(se): maid sáhttá juohkit guovtti ovttalágán oassái mat leat goabbatguoimmiska speadjalgovva

(nb): som kan delas i to like halvdelar som utgjřr spegelbilete av kvarandre

synkronmohtor

synkronmotor (nb) synchronous motor (en) synkronmotor (sv) tahtimoottori, synkronimoottori (fi)

(se): molssarávdnjemohtor mas jorranlohku vástida rávnnji periodalohkui

(nb): vekselstraumsmotor der turtallet samsvarar med periodetalet for straumen

synkruvdnalaš

synkron (nb) synchronous (en) synkron (sv) synkroninen, tahdistettu (fi)

(se): oktanaga, jeavddalaš, mas lea seamma referanseáigi

(nb): samtidig, som har samme referansetid

syntetalaš

syntetisk (nb) synthetic (en) syntetisk (sv) synteettinen (fi)

(se): mii ii leat luondobuvttadus, mii lea ráhkaduvvon industriijalaččat kemiijalaš reakšuvnnaid bokte

(nb): ikke naturprodukt, stoff framstilt industrielt ved kjemiske reaksjoner

systema

See vuogádat, systema.

tánka, lihtti, stámpa

beholder[nb], behaldar[nn], tank (nb) container, bin, reservoir, tank (en) tank, behĺllare (sv) säiliö (fi)

(se): gitta lihtti masa vurke njalbbi dahje gása

(nb): lukka kjerald, kanne eller lignende til ĺ ha vćske eller gass i

teleskohpamihtádas

teleskopmĺl (nb) telescopic gauge (en) teleskopstickmĺtt (sv) pistomitta (fi)

(se): lássehahtti, dávgededdon mihtidanneavvu mainna sirdá siskkáldas mihtuid

(nb): lĺsbart, fjćrbelasta mĺleinstrument for overfřring av innvendige mĺl

T-nađđa

T-arm, T-handtak (nb) T- handle (en) T-handtag (sv) T-väännin (fi)

(se): náđđa skruvvenneavvuide, das lea stággu mii manná ráiggi čađa nuppi oasis, mas lea njealječiegat bunci

(nb): skaft for skruverktřy, bestĺr av ei stang som gĺr gjennom et hull i del med firkantfeste

toleránsa

toleranse (nb) tolerance, allowance, margin (en) tolerans (sv) toleranssi (fi)

(se): dohkkehuvvon gáidu / erohus vuođđomihtu ektui

(nb): tillatt avvik i forhold til basismĺl

toleránsaguovlu

toleranseomrĺde (nb) tolerance range (en) toleransomrĺde (sv) toleranssialue (fi)

(se): guovlu man siste duohta mihttu galgá leat

(nb): omrĺde mĺlet skal vćre innafor

traktor

traktor (nb) tractor (en) traktor (sv) traktori (fi)

(se): mohtorfievru mainna geassá eanandoalloneavvuid ja/dahje addá fámu daidda

(nb): motordreve kjřretřy nytta til ĺ dra og/eller levere kraft til landbruksreidskapar

traktordáigu

hřysvans (nb) hay rake, buckrake (en) hösvans (sv) heinähäntä (fi)

(se): traktorneavvu mainna čoaggá ja fievrrida suinniid

(nb): traktorreiskap til ĺ samle og tranportere hřy med

transformáhtor

transformator (nb) transformer (en) transformator (sv) muuntaja (fi)

(se): apparáhta mainna rievdada molssarávnnji dihto gealdagis nubbái

(nb): apparat utan rřrlige delar til ĺ forme om vekselstraum frĺ ei spenning til ei anna

transistor

transistor (nb) transistor (en) transistor (sv) transistori (fi)

(se): nannenelemeanta mas lea okta beallejođadas ja moadde elektroda

(nb): forsterkarelement av ein halvleiar og to eller fleire elektrodar

transmišuvdna

See sirdin, transmišuvdna.

trapesajeaŋga

trapesgjenge (nb) trapezoid thread (en) trapetsgänga (sv) trapetsikierre (fi)

(se): jeaŋga mas lea trapesahámat sneaktačuohpastat

(nb): gjenger med trapesforma tverrsnitt

turbiidna

turbin (nb) turbine (en) turbin (sv) turbiini (fi)

(se): mašiidna mii rievdada energiija mii lea golgi njalbbis dahje gásas mekánalaš jorreenergiijan

(nb): kraftmaskin der energien i strřymande vćske eller gass blir fřrt over til arbeidsmaskinar

turbo

turbo, turbokompressor (nb) turbo charger, turbo compressor (en) turbo (sv) turbo, ahdin (fi)

(se): áibmobumpa mii addá badjedeaddaga mohtoris

(nb): luftpumpe som sřrger for overtrykk i motor

tyristor

tyristor (nb) thyristor (en) tyristor (sv) tyristori (fi)

(se): stivrejuvvon beallejođadasnjuolggan

(nb): styrt halvlederlikeretter

uniuvdna

See lihtolaš, uniuvdna.

vadjanmašiidna

stansemaskin (nb) punching machine, stamping machine (en) stansmaskin (sv) meistauskone, lävistyskone (fi)

(se): mášiidna mainna čuohppá dahje deaddila hámiid metállapláhtas

(nb): maskin for ĺ klippe eller presse ut former av metallplate

vadjat

stanse, lokke (nb) punch, stamp (en) stansa (sv) meistää, lävistää (fi)

(se): čuohppat dahje deaddilit hámiid metállapláhtas

(nb): klippe eller presse ut former av metallplate

vadnil

See fadnil, vadnil, dávggas.

váfistansoađis, vuoktasoađis

fjćrsplint[nb], fjřrsplint[nn], hĺrnĺl (nb) hair pin spring (en) sakka (fi)

(se): dávge sojahuvvon guovttesuorat stállesággi

(nb): fjćrande břygd stĺlpinne med to greiner

váhttar

See čáhcečalbmi, váhttar.

váibadahttin

utmatting (nb) fatigue (en) utmattning (sv) väsyminen (fi)

(se): ávdnasa geanuhuhttin geardduhuvvon noađuhemiid geažil

(nb): svekking av materiale ved gjentatte pĺkjenninger

váidudeapmi

demping (nb) cushioning (en) dämpning (sv) vaimennin (fi)

(se): vuohki goahcat meandelihkadeami go meandi lea lahkaneame geahčái

(nb): mĺte ĺ retardere stempelbevegelsen pĺ nĺr stempelet nćrmer seg sin endestilling

váidudit

dempe (nb) cushion, damp (en) dämpa (sv) vaimentaa,hiljentää (fi)

(se): geahpedit nordama, omd deattaáibmosylindaris

(nb): dřyve, minske střt, for eksempel i trykkluftsylinder

váikkuhusmearri, doaibmanmearri

virkningsgrad[nb], verknadsgrad[nn] (nb) efficiency (en) verkningsgrad (sv) hyötysuhde (fi)

(se): gorri ávkkálaš energiija ja geavahuvvon energiija gaskkas

(nb): forholdet mellom nytteenergi og forbrukt energi

vajan

stanseverktřy (nb) punching tool, stamp(er) (en) stansverktyg (sv) meisti (fi)

(se): bargoneavvu mainna čuohppá dahje deaddila hámiid metállapláhtas

(nb): verktřy til ĺ klippe eller presse ut former av metallplater

váldoávju, oaiveávju

hovedegg[nb], hovudegg[nn] (nb) major cutting edge, main cutting edge (en) huvudskäregg, huvudegg (sv) pääleikkuusärmä (fi)

(se): čuohppanneavvu deháleamus čuohppanávju

(nb): den viktigaste skjćrande eggen pĺ eit skjćreverktřy

válla

See šlápma, válla.

valljudanmálle

jigg (nb) jig (en) jigg (sv) ohjain, malline, jiki (fi)

(se): ráhkkanas mii doallá bargoávdnasa lihkaskeahttá sajistis ovttahat gálvvuid valljudeames

(nb): innretning til ĺ halde eit arbeidsstykke pĺ plass i samband med masseproduksjon

válloruopma

See bosonruopma, válloruopma.

vállu

See boson, vállu.

válsa

See ludni, válsa.

válsadoaimmahat

valseverk (nb) rolling mill (en) valsverk (sv) valssilaitos, valssaamo, valssain (fi)

(se): mašiidna dahje fabrihkka mii gieđahallá metálla válsemiin

(nb): maskin eller fabrikk til arbeiding av metall med valsing

válsajurssan

valsfres (nb) cylindrical cutter, plain milling cutter (en) valsfräs (sv) lieriöjyrsin (fi)

(se): sylinddarlaš jurssan mas leat ávjjut birrasis

(nb): sylindrisk fres med skjćr pĺ omkretsen

válsamašiidna

See ludnemašiidna, válsamašiidna.

variáhtor

variator (nb) variator (en) variator (sv) variaattori, muunnin (fi)

(se): ceahkehis molsson, dávjá jorahuvvon ruomain

(nb): trinnlaust gir, ofte reimdreve

várvenbeaŋka

See várve, várvenbeaŋka, jorahanbeaŋka, vátnanbeaŋka.

várvenstálli

dreiestĺl (nb) lathe tool, turning tool (en) svarvstĺl (sv) sorvinterä (fi)

(se): čuohppanneavvu mainna čuohppá vuolahasaid jorri bargoávdnasis várvves

(nb): stĺlverktřy brukt til avsponing i dreiebenk

várvet, jorahit, vátnat

dreie (nb) turn (en) svarva (sv) sorvata (fi)

(se): čuohppat vuolahasaid jorri bargoávdnasis

(nb): skjćre spon av roterende arbeidsstykke

várve, várvenbeaŋka, jorahanbeaŋka, vátnanbeaŋka

dreiebenk (nb) lathe (en) svarv (sv) sorvi (fi)

(se): mašiidna mainna čuohppá vuolahasaid jorri bargoávdnasis

(nb): sponskjćrande bearbeidingsmaskin der ein med skjćreverktřy lausgjřr spon frĺ eit roterande arbetsstykke

várvvár

dreier[nb], dreiar[nn] (nb) turner (en) svarvare (sv) sorvari, sorvaaja (fi)

(se): bargi gii várve

(nb): arbeider som dreier

vátnanbeaŋka

See várve, várvenbeaŋka, jorahanbeaŋka, vátnanbeaŋka.

vátnat

See várvet, jorahit, vátnat.

vávdna

vogn (nb) wagon, carriage (en) vagn (sv) vaunu (fi)

(se): ráhkkanus mas leat unnimusat okta áksil ja guokte juvlla ja mii geavahuvvo fievrredeapmái

(nb): transportreiskap med overstell som kviler pĺ minst ein aksling med hjul pĺ kvar side

vávlet

See goahcat, vávlet.

vávlu

See goazan, vávlu.

veadjoárja

potensiell energi, stillingsenergi (nb) potential energy (en) potentiell energi (sv) potentiaalienergia (fi)

(se): vurkejuvvon mekánalaš energiija, mii sáhttá rievdat johtinenergiijan

(nb): opplagra mekanisk energi som kan omvandlas til rřrsleenergi

veaika

veke[nb], veike (nb) wick (en) veke (sv) sydän (fi)

(se): báddi bodnjojuvvon dahje gođđojuvvon láiggis mii njámmá boaldinávdnasa dahje vuoidanoljju

(nb): strimmel av tvinna eller vove garn som syg opp brennstoff eller smřreolje

veaikavuoidan

vekesmřring[nb], veikesmřrjing[nn] (nb) wick lubrication (en) veksmörjning (sv) sydänvoitelu (fi)

(se): vuoidan go vuoidanolju gessojuvvo bajás oljolávggus veaikka čađa mii manná vulos oljju sisa

(nb): smřring der smřreolje blir trukke opp frĺ eit oljebad gjennom veike som gĺr ned i olja

veaiki

kopper[nb], kopar[nn] (nb) copper (en) koppar (sv) kupari (fi)

(se): Cu, vuođđoávnnas

(nb): Cu, grunnstoff

veaiva

See veive, veaiva.

veaktastággu

vektstang[nb], vektstong[nn] (nb) lever (en) hävstĺng (sv) vipu (fi)

(se): stággu mas lea okta lágerastončuokkis

(nb): stang som er lagra om eit punkt

veallut

See láskut, veallut.

vealta, pluga

plog (nb) plough (en) plog (sv) aura (fi)

(se): neavvu mainna čuohppá ja jorgala eatnama

(nb): reidskap til ĺ skjćre ut og vende jord

vealujursanmašiidna

horisontalfresemaskin (nb) horisontal milling machine, plain milling machine (en) horisontalfräsmaskin, planfräsmaskin (sv) tasojyrsinkone (fi)

(se): jursanmašiidna man jursanjorri lea veallut

(nb): fresemaskin med horisontal fresespindel

veažir

hammer[nb], hammar[nn] (nb) hammer (en) hammare (sv) vasara (fi)

(se): dearpanneavvu mas lea geahppa nađđa ja lossa oaivi

(nb): bankereidskap med lett skaft og tungt slaghovud

veiveáksil

veivaksel (nb) crankshaft (en) vevaxel (sv) kampiakseli (fi)

(se): áksil mii nuppástuhttá meandelihkademiid jorranin

(nb): aksel som tar imot stempelrřrslene og omformar dei til rotasjon

veiveculci

veivtapp (nb) crank pin (en) vevtapp (sv) kammentappi (fi)

(se): oassi veiveákselis gosa meandenađđa lágerasto

(nb): tappen som veivstonghovudet grip om mellom veivarmane

veivekássa

See veiveviessu, veivekássa.

veivestággu

See meandestággu, veivestággu.

veive, veaiva

sveiv, veiv (nb) crank, handle (en) vev (sv) kampi, veivi (fi)

(se): nađđa mainna joraha juoidá

(nb): handtak for ĺ dreie noko rundt

veiveviessu, veivekássa

veivhus, veivkasse (nb) crankcase (en) vevhus (sv) kampikammio (fi)

(se): kássa veivve birra boaldinmohtoras

(nb): hus rundt veivene i forbrenningsmotor

ventiila

ventil (nb) valve (en) ventil (sv) venttiili (fi)

(se): áhta mainna baskida/galljida rávdnjegeainnu

(nb): stengegreie for strřymande medium

ventiilačohkkehat

ventilsete (nb) valve seat (en) ventilsäte (sv) venttiilin istukka (fi)

(se): šliipejuvvon čohkkehat gieralohkis man vuostá ventiila dahppá / gidde

(nb): slipt sete i topplokk som ventilen tetter mot

ventiilalovttan

ventillřfter[nb], ventillřftar[nn] (nb) valve tappet (en) ventillyftare (sv) venttiilinnostin (fi)

(se): ráhkkanus mainna lokte ventiilla vai rahpasa

(nb): innretning til ĺ lřfte ventil slik at den er ĺpen for gjennomstrřmning

viđjedoaibma

kjededrift (nb) chain drive (en) kedjedrift (sv) ketjukäyttö (fi)

(se): fápmosirddiheapmi viđjjiid ja viđjejuvllaid bokte

(nb): overfřring av kraft ved hjelp av kjeder og kjedehjul

viđjejuvla

kjedehjul (nb) chain wheel (en) kedjehjul (sv) ketjupyörä (fi)

(se): bátnejuvla viđjedoaimma várás

(nb): tanna hjul for kjededrift

viđjelássa, viđjelohkka

kjedelĺs (nb) chain lock (en) kedjelĺs (sv) ketjulukko (fi)

(se): čoavddihahtti viđjelađas mainna goallosta viđjji

(nb): demonterbart kjedeledd

viđjelohkka

See viđjelássa, viđjelohkka.

viđji, láhkki

kjede (nb) chain (en) kedja (sv) ketju (fi)

(se): metállabáddi mii lea ráhkaduvvon lađđasiin

(nb): metallband samansatt av ledd

vihkeohcan

feilsřking (nb) fault location, fault finding (en) felsökning (sv) vian paikannus (fi)

(se): iskkadeapmi mearridit vigi saji ja hámi

(nb): undersřking for ĺ bestemme en feils posisjon og art

vihkket

See hirret, botnjat, vihkket.

viisár

viser[nb], visar[nn] (nb) indicator (en) visare (sv) osoitin (fi)

(se): njuolla dahje nállu mii čájeha áiggi, háltti, deaddaga jnv.

(nb): pil eller nĺl som syner tid, retning, trykk osv.

vikša

haspel (nb) reel, swift, capstan (en) haspel (sv) kela, vintturi (fi)

(se): rabas fárppal mii sáhttá jorrat ja man birra sáhttá giessat bátti

(nb): ĺpen vinde, trommel

vinjubasttat

See gilgacikcenbasttat, vinjubasttat.

vinta

See lovtton, vinta.

vinte, vinta

vinsj, spill[nb], spel[nn] (nb) winch (en) vinsch, spel (sv) vintturi, nosturi (fi)

(se): ráhkadus mainna lokte dahje rohtte

(nb): innretning til ĺ heise eller hale noko med

viŋkil, čiehka

vinkel (nb) square, angle gauge, bevel protractor (en) vinkel (sv) suorakulma (fi)

(se): gitta dahje stellehahtti bargoneavvu mainna dárkkista / merke / mihtida čiegaid

(nb): fast eller regulerbart verktřy til ĺ mĺle opp vinkel

viŋkilšliipa

See čiehkašliipa, viŋkilšliipa.

viskositehta

viskositet (nb) viscosity (en) viskositet (sv) viskositeetti (fi)

(se): njalbbi vuosttaldus golgamii, siskkáldas goaza geažil

(nb): en vćskes motstand mot ĺ flyte, pga indre friksjon

vuloštus, stealládat

fundament, sokkel (nb) foundation, base (en) fundament (sv) perustus, laiteperustus (fi)

(se): starga steallelágán vuođđu , omd. mašiinna vuolde

(nb): stabilt underlag for for eksempel maskin

vuođđobiire, álgobiire

primćrkrets[nb], primćrkrins[nn] (nb) primary circuit (en) primärkrets (sv) pääpiiri, ensiöpiiri (fi)

(se): rávdnjebiire geavahuvvon addit fámu váldofierpmádagas transformáhtora álgobeallái

(nb): straumkrins brukt til ĺ forsyne inngangssida pĺ ein transformator med straum frĺ hovudnettet

vuođđogealdu

See álgogealdu, vuođđogealdu.

vuođđomihttu

basismĺl (nb) modular measure, starting point (en) basmĺtt (sv) perusmitta (fi)

(se): válmmaštusmihtu ja válmmaštustoleranssa vuođđu / vuolggasadji

(nb): utgangspunkt for tilvirkningsmĺl og tilvirkningstoleranse

vuođđo-, primára, álgo-

primćr (nb) primary (en) primär (sv) ensisijainen, pää- (fi)

(se): álgolaš, vuđolaš, mii boahtá vuosttažettiin

(nb): opphavelig, grunnleggande, som kjem fřrst

vuodjinfievru

kjřretřy (nb) vehicle (en) fordon (sv) ajoneuvo (fi)

(se): ráhkkanus mainna vuodjá

(nb): innretning til ĺ kjřre med

vuogádat, systema

system (nb) system (en) system (sv) järjestelmä, systeemi (fi)

(se): joavku unnit ovttadagain mat ráhkadit oktasaš dahje ovttasdoaibmi ollisvuođa

(nb): gruppe av mindre einingar som lagar ein samordna eller samverkande heilskap

vuohču

lekkasje, lekk (nb) leak, leakage (en) läckage (sv) vuoto (fi)

(se): njalbbi beassan gosa ii galgga

(nb): det at vćske slipp ut der den ikkje skal

vuoidangurra, vuoidanluodda

smřrespor[nb], smřrjespor[nn] (nb) oil groove (en) smörjspĺr (sv) voitelu-ura (fi)

(se): gurra njoalvelágeris addit saji vuoidasii

(nb): spor i glidelager for ĺ gi plass til smřremiddel

vuoidanluodda

See vuoidangurra, vuoidanluodda.

vuoidannihppel

smřrenippel[nb], smřrjenippel[nn] (nb) grease nipple (en) smörjnippel (sv) voitelunippa (fi)

(se): unna bohccebunccáš man čađa vuoiddanas dolvojuvvo lágera sisa, ja mas lea ventiila mii hehtte vuoiddanasa máhccamis

(nb): liten rřrtapp som leier smřrefett inn i lager, med ventil som hindrar at smurningen blir pressa ut att

vuoidat

smřre[nb], smřrje[nn] (nb) lubricate, grease (en) smörja (sv) voidella, rasvata (fi)

(se): oljjuin, vuojain dahje eará ávdnasiin vuolidit goaza ja /dahje suodjalit kemiijalaš váikkuhusaid vuostá

(nb): sette inn med olje, fett eller anna middel for ĺ redusere friksjon og / eller beskytte mot kjemisk angrep

vuoiddanas

smřrefett[nb], smřrjefeitt[nn] (nb) lubricating grease (en) smörjfett (sv) voitelurasva (fi)

(se): nana dahje beallegolgi vuoiddas mii sisttisdoallá vuoidanoljju ja suohkudanávdnasa

(nb): fast eller halvflytende smřremiddel som bestĺr av ei smřreolje og et fortykningsmiddel

vuoiddas

smřremiddel[nb], smřrjemiddel[nn] (nb) lubricant (en) smörjmedel (sv) voiteluaine (fi)

(se): golgi dahje nana ávnnas mii vuolida goaza guovtti olggoža gaskkas

(nb): flytende eller fast middel for ĺ redusere friksjon mellom to flater

vuoiddasassi, vuoiddasfilbma

smřrefilm[nb], smřrjefilm[nn] (nb) lubricating film (en) smörjfilm (sv) voiteluainekerros (fi)

(se): vuoiddas guovtti lágerolggoža gaskkas

(nb): sjikt av smřremiddel mellom to lagerflater

vuoiddasbožán

fettpresse[nb], feittpresse[nn] (nb) grease gun (en) fettspruta (sv) voitelupuristin, voiteluruisku (fi)

(se): neavvu mainna deaddila vuoidasa vuoiddasnihppaliid čađa

(nb): reiskap til ĺ presse feitt inn i smřreniplar med

vuoiddasfilbma

See vuoiddasassi, vuoiddasfilbma.

vuoiddasolju

smřreolje[nb], smřrjeolje[nn] (nb) lubricating oil (en) smörjolja (sv) voiteluöljy (fi)

(se): olju mainna vuolida goaza guovtti olggoža gaskkas

(nb): olje til ĺ minske friksjonen mellom glideflater

vuoktabohccedoaibma, kapillardoaibma

kapillarvirkning[nb], hĺrrřrs-, -verknad[nn] (nb) capillary action (en) kapillaritet,hĺrrörsverkan (sv) hiusputki-ilmiö, kapillaari-ilmiö (fi)

(se): iđa / fenomena ahte njalbi seakka bohccis loktana badjelii go njalbbi dássi bohcci olggobealde

(nb): det fenomen at vćska i eit tynt rřr stig over vćska utafor rřret

vuoktasoađis

See váfistansoađis, vuoktasoađis.

vuolahasčiehka

sponvinkel (nb) back-rake angle (en) spĺnvinkel (sv) rintakulma (fi)

(se): čiehka dan bealde čuohppanávjjus gosa vuolahasat mannet

(nb): vinkel pĺ den sida av skjćreeggen som spona gĺr

vuolahasčuohppan, vuolahastin

sponskjćrende bearbeiding[nb], sponskjerande til-[nn] (nb) chipping, cutting (en) spĺnskärande bearbetning (sv) lastuava työstö (fi)

(se): oktasašnamahus gieđahallanvugiide maiguin ávnnas váldojuvvo eret čuohppamiin vuolahasaid; várven, jurssaheapmi, heavvalastin, sahen ja šliipen

(nb): fellesbetegnelse for bearbeidingsmetoder der materiale fjernes ved avskjćring av spon; dreiing, fresing, boring, hřvling, saging og sliping

vuolahasdoaján

sponbryter[nb], sponbrytar[nn] (nb) chip breaker (en) spĺnbrytare (sv) lastunmurtaja (fi)

(se): šliipejuvvon dahje alaskruvvejuvvon ravda mii doadjá vuolahasaid čuohpadettiin

(nb): slipt eller pĺsett kant som bryt spona ved sponskjćring

vuolahasduolbadas

See vuolahaspláhtta, vuolahasduolbadas.

vuolahas, fuolahas, smáhkku

spon (nb) chip (en) spĺn (sv) lastu (fi)

(se): bihtáš mii lea čuhppojuvvon muoras dahje metállas

(nb): flis som er skoren av tre eller metall

vuolahasolggoš

sponflate (nb) back-rake surface (en) spĺnyta (sv) rintapinta, lastupinta (fi)

(se): čuohppanneavvu olggoš man mielde vuolahasat mannet eret

(nb): overflate pĺ skjćreverktřy som avleder spon

vuolahaspláhtta, vuolahasduolbadas

sponplate (nb) chipwood (en) spĺnplatta (sv) lastulevy (fi)

(se): pláhtta čoahkkáideaddojuvvon ja liibmejuvvon muorravuolahusain

(nb): plate av samanpressa og limt trespon

vuolahastin

See vuolahasčuohppan, vuolahastin.

vuolggahangierdu

startkrans (nb) starter gear ring (en) startkrans (sv) käynnistyshammaskehä (fi)

(se): dássenjuvlla bátnegierdu, mii manna roahkkalagaid bátnejuvllain mii lea veivves dahje vuolggahanmohtoris

(nb): tannkrans pĺ svinghjul, i inngrep med tannhjul pĺ sveiv eller startmotor

vuolggahanmohtor

startmotor (nb) starting motor, starter (en) startmotor (sv) käynnistysmoottori (fi)

(se): elektralaš mohtor mainna vuolggaha boaldinmohtora

(nb): elektrisk motor til ĺ starte forbrenningsmotor

vuolggahit

starte (bil, motor) (nb) start (en) starta (sv) käynnistää (fi)

(se): bidjat mašiinna dahje mohtora johtui

(nb): sette en maskin eller motor i drift

vuolledeatta

See vuollegisdeatta, vuolledeatta.

vuollegisdeatta, vuolledeatta

lavtrykk[nb], lĺgtrykk, undertrykk (nb) low pressure, negative pressure, depression (en) lĺgtryck, undertryck (sv) alipaine, matalapaine (fi)

(se): gássadeatta mii lea vuolit go atmosfearadeatta

(nb): trykk lĺgare enn atmosfćretrykket

vuorká, fiila

fil (nb) file (en) fil (sv) tiedosto (fi)

(se): ovtta ulbmilii čoggojuvvon dieđut dihtoris dahje diskeahtas; vuorká sáhttá leat prográmma, kartotehka, govva, čálus jna.

(nb): informasjon samla i ein datamaskin / pĺ eit lagringsmedium, fila har eige namn og kan innehalde tekst, bilete, program osv.

vuorru

skift (nb) shift (en) skift (sv) vuoro (fi)

(se): áigi maid bargojoavku bargá hávalis

(nb): tid som eit arbeidslag arbeider

vuossu

belg, blĺsebelg (nb) bellows (en) bälg (sv) palje (fi)

(se): neavvu mainna bossu heakka dollii

(nb): reidskap til ĺ puste liv i varme med

vuostedeaddu

motvekt (nb) balance, counterweight (en) motvikt (sv) vastapaino (fi)

(se): deatta dahje fápmu mainna doallá juoidá dássedis dilis

(nb): vekt eller kraft til ĺ halde jamvekt, faktor som veg opp noko

vuostejursan

motfresing (nb) conventional milling, up milling (en) motfräsning (sv) vastajyrsintä (fi)

(se): jursan mas čuohppanlihkadeapmi lea boranhanlihkadeami vuosteguvlui

(nb): fresing der skjćrerřrsla har motsett retning av matingsrřrsla

vuostemuhtter

kontramutter (nb) counter nut, locknut (en) kontramutter (sv) vastamutteri (fi)

(se): muhtter mii čavgejuvvo váldomuhttera vuostá vai dat ii lihkas

(nb): mutter som blir skrudd mot ein hovudmutter for ĺ sikre denne

vuostenákca

motstandsevne (nb) resistance power (en) motstĺndskraft (sv) vastavoima, vastustuskyky (fi)

(se): áđa dahje ávdnasa nákca vuosttaldit noađuheami, omd. mekánalaš gollama, suvraváikkuheami

(nb): evne hos gjenstand eller materiale til ĺ motstĺ en viss pĺkjenning, for eksempel mekanisk slitasje, syrepĺvirkning

vuostesveisen

motsveising, hřyresveising[nb], hřgresveising[nn] (nb) rightward welding (en) motsvetsning (sv) vastahitsaus (fi)

(se): gássasveisen assis ávdnasiin mas gássadolla dolvojuvvo suddama vuostá

(nb): gassveising der gassflammen fřres mot smeltebadet, for tjukkere materialer

vuosttaldus, resistánsa

motstand, resistans (nb) resistance (en) motstĺnd (sv) vastus (fi)

(se): ávdnasa vuosttaldus elrávnnji jođiheami vuostá; oassi rávdnjebiires fásta dahje stellehahtti resistanssain reguleret rávdnjefámu

(nb): motstand i eit stoff mot ĺ lede elektrisk straum; komponent i ein straumkrins med fast eller regulerbar resistans for ĺ regulere straumstyrken

vurket

lagre (nb) save, record (en) lagra (sv) tallentaa (fi)

(se): prográmmaid ja dieđuid bidjat diehtorádjosii nu ahte daid sáhttá maŋŋel geavahit ođđasis

(nb): legge program eller informasjon inn i datalagringsmedium slik at ein seinare kan hente det fram igjen